Membraan: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Aanvulling
Regel 1:
[[Bestand:Lautsprechermembran.jpg|thumb|right|Membraan van een luidspreker]]
Een '''membraan''' (''vr.'' binnen biologie<ref name="Pinkhof2012">Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012). ''Pinkhof Geneeskundig woordenboek'' (12de druk). Bohn Stafleu Van Loghum, Houten.</ref><ref name="Leflot">Leflot-Soetemans, C. & Leflot, G. (1975). ''Standaard Geneeskundig woordboek Frans-Nederlands.'' Antwerpen-Amsterdam: Standaard Uitgeverij.</ref>, ''onz.'' binnen techniek<ref name="Pinkhof2012"/>) of '''vlies'''<ref name="Pinkhof1923">Pinkhof, H. (1923). ''Vertalend en verklarend woordenboek van uitheemsche geneeskundige termen.'' Haarlem: De Erven F. Bohn.</ref> is een dunne, vlakke structuur die twee ruimtes van elkaar scheidt. Ze worden ingedeeld in twee varianten, welke een [[Medium (natuurkunde)|medium]] doorlaten en die geluidstrillingen voortbrengen of opvangen.
 
==Biologie==
Biologische membranen vormen een belangrijke basis van het leven. Zo worden [[cel (biologie)|cellen]] omgeven door een [[celmembraan]] om ze bij elkaar te houden en af te scheiden van de buitenwereld. Binnen [[Eukaryoten|eukaryotische]] cellen worden ook de [[organel]]len door membranen bij elkaar gehouden en van elkaar gescheiden, zoals de [[vacuolemembraan]] en de [[kernmembraan]]. Andere voorbeelden van biologische membranen zijn:
* membrana tympani (het [[trommelvlies]]);
* steunweefsel zoals [[fascie (bindweefsel)|fascie]].
 
==Natuurwetenschap==
Door de mens gemaakte membranen vormen een belangrijke component in veel systemen. Zo zijn er membranen die worden gebruikt:
* om de [[elektrolyt]]en in een [[elektrochemie|elektrochemische]] reactie te scheiden;
* in een [[expansievat]] om water te scheiden van een luchtbel onder hoge druk;
* van een [[trommel]], die doorgaans bestaan uit een ketel met een gespannen vel over de boven- en soms ook onderkant.
* in een [[microfoon]] om de geluidstrillingen op te vangen;
* in veel [[luidspreker]]s en op [[trommel]]s om beweging om te zetten in [[geluid]];
* bij zuivering van vloeistoffen door omgekeerde [[osmose]], zoals bij nier[[dialyse]] ([[ultrafiltratie]]) of bij [[waterzuivering]] (membraanfiltratie).
 
De mate waarin eendeze membraanmembranen een stof doorlaat,doorlaten wordt [[Permeabiliteit (materiaal)|permeabiliteit]] genoemd.
 
==Geluidstechniek==
In de geluidstechniek komen membranen veel voor, met name in:
* [[membranofoon|membranofonen]], die doorgaans bestaan uit een 'ketel' met een gespannen vel over de bovenkant, waarop geslagen of gewreven wordt. De holle vorm - waarvan soms ook onderkant door eem vel is bespannen - werkt als klankkast en versterkt het geluid van het membraan dat wordt beroerd. Voorbeelden zijn: de [[trommel]], de [[bongo (trommel)|bongo]], de [[conga]], de [[djembé]], de [[darbuka]], de [[batá|batá-drum]] en de [[sabar]]
* in een [[microfoon]] om de geluidstrillingen op te vangen;
* in veel [[luidspreker]]s enom opelektromagnetische of [[trommelElektrostatische luidspreker|elektrostatische]]s om beweging om te zetten in [[geluid]];
 
Deze membranen mogen geen medium (lucht) doorlaten omdat dat het rendement van de geluidsopbrengst nadelig zou beïnvloeden
 
==Zie ook==