|
[[AfbeeldingBestand:AxialTiltObliquity.png|thumb|right|300px|De noordelijke en zuidelijke hemelpool (celestial pole) en de hemelevenaar (celestial equator)|right|350px]]
De '''hemelpool''' is een term uit de [[astronomie]]. Het is een denkbeeldig punt in de lucht waar de rotatieas van de aarde bij verlenging de [[hemelbol]] snijdt. Er is een noordelijke en een zuidelijke hemelpool.
Een waarnemer in de Benelux ziet de noordelijkeDe '''hemelpool''' als hij onder een hoek van ongeveer 52 graden omhoog richtingis het noordenpunt kijkt. Deze kijkhoek komt overeen metaan de [[breedtegraad]]hemel, vanwaar de locatierotatieas van de waarnemer. Voor een waarnemer op respectievelijk de noord- en de zuidpool staan deze punten dus recht boven het hoofd. De noordelijke hemelpool valt vrijwelaarde samenbij metverlenging de [[poolsterhemelbol]] (''Polaris'')snijdt. DeEr zuidelijkeis hemelpooleen valtnoordelijke niet samen meten een ster,zuidelijke maar kan gevonden worden met behulp van het sterrenbeeld [[Zuiderkruis (sterrenbeeld)|Zuiderkruis]]hemelpool. Omdat de polen in het verlengde van de rotatieas van de aarde staan lijken 's nachts alle sterren om dat punt heen te draaien.
Een waarnemer in de Benelux ziet de noordelijke hemelpool als hij onder een hoek van ongeveer 52 graden omhoog richting het noorden kijkt. Deze kijkhoek komt overeen met de [[breedtegraad]] van de locatie van de waarnemer. Voor een waarnemer op respectievelijk de noord- en de zuidpool staan deze punten dus recht boven het hoofd. De noordelijke hemelpool valt vrijwel samen met de [[poolster]]. De zuidelijke hemelpool valt niet samen met een ster, maar kan worden gevonden met behulp van het [[Zuiderkruis (sterrenbeeld)|sterrenbeeld Zuiderkruis]].
In het [[equatoriale coördinatenstelsel]] hebben de polen een [[Declinatie (astronomie)|declinatie]] van (plus of min) 90 graden ten opzichte van de [[hemelevenaar]]. ▼
▲In het [[equatoriale coördinatenstelsel ]] hebben de polen een [[Declinatie (astronomie)|declinatie]] van (90 graden, plus ofvoor het noorden, min ) 90voor gradenhet zuiden, ten opzichte van de [[hemelevenaar]].
== Verschuiving hemelpolen door precessie ==
Omdat door de [[precessie]] de richting van de aardas in 25 770 jaar een cirkel beschrijft zal de positie van een hemelpool ook een cirkelbaan beschrijven ten opzichte van de sterren. Op het ogenblik is de noordelijke hemelpool minder dan één graad van de ster [[Polaris]] (''of alpha Ursae Minoris'') verwijderd;, deze ster noemen weheet daarom (noord)[[poolster]]. Omstreeks 2800 v.Chr. was [[Thuban]] (''of alpha Draconis'') noordpoolster. Toekomstige noordelijke poolsterren zijn [[gamma Cephei|''gamma Cephei'']] (4145) en [[Adleramin]] (''alpha Cephei'', 7530), over 25 770 jaar zal de hemelpool weer ongeveer met Polaris samenvallennoordpoolster.
Toekomstige noordelijke poolsterren zijn in 4145 gamma Cephei en in 7539 [[Adleramin]] of alpha Cephei. Over 25 770 jaar zal de hemelpool weer ongeveer met Polaris samenvallen. <br>
De toekomstige zuidelijke poolsterren zullen zijn: in 5770 [[Kiel (sterrenbeeld)|''omega Carinae'']], (in 5770),6850 ''upsilon Carinae'' (6850), in 8075 [[Turais]] (''of iota Carinae'', 8075) en in 9240 [[Zeilen (sterrenbeeld)|''deltasterrenbeeld Velorum''Zeilen]] (9240)of delta Velorum.
{|
|[[AfbeeldingBestand:Precession N.gif|thumb|300px|De huidige noordelijke hemelpool ligt op de cirkel bij +2000]]
|[[AfbeeldingBestand:Precession S.gif|thumb|300px|De huidige zuidelijke hemelpool ligt op de cirkel bij +2000]]
|}
* [[Geografische pool]]
[[Categorie:Astronomie]]
[[Categorie:Hemelmechanica]]
| 