Aquifer: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 3:
 
Verwante termen zijn ''[[aquitard]]'', een relatief slecht waterdoorlatende laag, en ''[[aquiclude]]'' (of ''aquifuge''), eveneens een slecht waterdoorlatende laag, die boven of onder een aquifer ligt.
 
== Karakteristieken ==
De hydraulische ''transmissiviteit'' Ti van een bodemlaag i met dikte di in de aquifer onder de waterspiegel is:<ref name="Nijl"> H.J. Nijland, 1994. Determining the saturated hydraulic conductivity. In: H.P. Ritzema (Ed.), Drainage Principles and Applications, ILRI Publ 16, p 435-476. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39 Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/chap12.pdf]</ref>
* Ti = Kh<sub>i</sub>.di, waar Kh<sub>i</sub> = de ''horizontale'' [[doorlatendheid]] van de laag.
De transmissiviteit van de gehele aquifer voor horizontale stroming is:
* T = Σ Ti, waar Σ de sommering over alle bodemlagen i betekent.
De gemiddelde horizontale doorlatendheid van de gehele aquifer is:
* Kh = T / D, waar D de som is van de diktes di van alle bodemlagen i.
De hydraulische ''weerstand'' Wi van een bodemlaag i met dikte di in de aquifer onder de waterspiegel is:<ref name="Nijl" />
* Wi = di / Kv<sub>i</sub>,
waar Kv<sub>i</sub> = de ''verticale'' doorlatendheid van de laag.
 
De weerstand van de gehele aquifer tegen verticale stroming is:
*W = Σ Wi, waar Σ de sommering over alle bodemlagen i betekent.
De gemiddelde verticale doorlatend van de gehele aquifer is:
*Kv = D / W, waar D de som is van de diktes di van alle bodemlagen (i).
 
De waarden van Kh en Kv kunnen worden gemeten met ''pompproeven''<ref>J. Boonstra and N.A. de Ridder 1994, Single-well and aquifer tests. In: H.P.Ritzema (ed.), Drainage Principles and Applications, Publication 16, ILRI, p.341-375. International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, The Netherlands. ISBN 90 70754 3 39 Download van: [http://www.alterra.wur.nl/UK/publications/ILRI-publications/Downloadable/]</ref><ref>J. Boonstra and R.A.L. Kselik: SATEM 2002, ''Software for aquifer test evaluation, 2001.ILRI publication 57, International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, The Netherlands.'' ISBN 90 70754 54 1 Download van: [http://www.alterra.wur.nl/UK/publications/ILRI-publications/Downloadable/] </ref>
:Indien Kh<sub>i</sub> and Kv<sub>i</sub> ongelijk zijn, dan is de doorlatendheid van bodemlaag (i) [[anisotropie|anisotroop]].
:Indien Kh en Kv ongelijk zijn dan is de gehele aquifer anisotroop.
 
Een aquifer met een aquitard wordt ''semi-begrensde'' aquifer genoemd. Een aquifer kan meerdere aquitards hebben. Er kan zich beneden de aquitard een hoge waterdruk opbouwen. De druk is meetbaar met een [[peilbuis]]<ref>N.A. de Ridder 1994, ''Groundwater investigations''. In: H.P.Ritzema (ed.), ''Drainage Principles and Applications, Publication 16, ILRI, p.33-74. International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen, The Netherlands.'' ISBN 90 70754 3 39</ref> die reikt tot in de laag beneden de aquitard, waarin het waterpeil bij hoge druk boven de waterspiegel uit komt en mogelijk ook boven het maaiveld. Wanneer de druk in de ondergrond hoger is dan de bovenkant van de peilbuis, dan zal het water uit de peilbuis stromen en bij hoge overdruk zelfs uit de peilbuis spuiten. De aquifer wordt dan [[Artesische bron|artesisch]]'' genoemd.
 
Ondanks een hoge weerstand van de aquitard, kan er toch veel water door passeren, omdat het oppervlak ervan groot is.
 
Bij het ontwerpen van drainage met buizen en sloten (ook ''horizontale drainage'' genoemd omdat de ontwateringsmiddelen vrijwel horizontaal liggen),<ref> ILRI, 1997, ''The energy balance of groundwater flow applied to subsurface drainage in anisotropic soils by pipes or ditches with entrance resistance''. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/articles.htm] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/enerart.pdf]. Download het bijbehorende computerprogramma van webpagina: [http://www.waterlog.info/endrain.htm]</ref> of met bronneringsputten (ook wel ''verticale drainage'' genoemd omdat een put verticaal de grond in gaat)<ref>ILRI, 2002, ''Subsurface drainage by (tube)wells'', 9 pp. ''International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands.'' Download van webpagina: [http://www.waterlog.info/pdf/wellspac.pdf] of direct als PDF: [http://www.waterlog.info/pdf/wellspac.pdf] Download het bijbehorende computerprogramma van webpagina: [http://www.waterlog.info/weldrain.htm]</ref> kan rekening worden gehouden met de anisotropie.
 
== Ecologie van aquifers ==