Renaissance van de twaalfde eeuw: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Linkonderhoud
Regel 33:
In Noordwest-Europa waren met name de stad [[Keulen (stad)|Keulen]] en het [[Prinsbisdom Luik]] belangrijke centra. De twaalf romaanse kerken van Keulen zijn beroemd: [[Sint-Severinuskerk (Keulen)|St. Severin]], [[Sint-Maria in Lyskirchen|St. Maria Lyskirchen]], [[Sint-Andreaskerk (Keulen)|Basilika St. Andreas]], [[Apostelenkerk (Keulen)|St. Aposteln]], [[Sint-Gereonskerk|St. Gereon]], [[Sint-Ursulakerk (Keulen)|St. Ursula]], [[Sint-Pantaleonkerk (Keulen)|St. Pantaleon]], [[Heilige Maria in het Capitool|St. Maria im Kapitol]], [[Grote Sint-Martinuskerk|Groß St. Martin]], [[Sint-Joriskerk (Keulen)|St. Georg]], [[Sint-Kunibertkerk (Keulen)|St. Kunibert]] en [[Sint-Ceciliakerk (Keulen)|St. Cäecilia]]. Van de vele romaanse kerken in het Prinsbisdom Luik kunnen genoemd worden: de [[Sint-Bartolomeüskerk (Luik)|Sint-Bartholomeüskerk]] in Luik, de [[Sint-Gertrudiskerk (Nijvel)|Sint-Gertrudiskerk]] in [[Nijvel]], de [[Sint-Servaasbasiliek (Maastricht)|Sint-Servaas-]] en de [[Basiliek van Onze Lieve Vrouwe Tenhemelopneming (Maastricht)|Onze-Lieve-Vrouwebasiliek]] in [[Maastricht]] en de [[abdij Rolduc]] in [[Kerkrade]]. Maaslandse [[edelsmeedkunst|edelsmeden]] als [[Reinier van Hoei]], [[Hugo d'Oignies]] en [[Nicolaas van Verdun]] smeedden wereldberoemde kunstwerken als het doopvont van de Bartholomeüskerk in Luik, de Barbarossa-kroonluchter, het Karelschrijn en het Mariaschrijn in [[Aken (stad)|Aken]], het [[Relikwieën van de Drie Koningen|Driekoningenschrijn]] in Keulen, de [[Noodkist]] in [[Maastricht]], het Onze-Lieve-Vrouweschrijn in [[Doornik]] en talrijke andere schrijnen, [[reliekhouder]]s en [[Liturgisch vaatwerk (katholieke Kerk)|liturgische voorwerpen]]. In Maastricht was bovendien een belangrijk schilders- en beeldhouwersatelier gevestigd; Maastrichtse en Keulse schilders worden geroemd in [[Wolfram von Eschenbach]]'s [[Parzival]]<ref>Parzival, III, 158, 14-16 ([http://www2.fh-augsburg.de/~harsch/germanica/Chronologie/13Jh/Wolfram/wol_pa03.html online tekst]).</ref> en Maastrichtse 'metsen' (steenhouwers) waren actief in onder andere [[Utrecht (stad)|Utrecht]], [[Bonn]], [[Sticht Essen|Essen]], tot in [[Eisenach]] aan toe.<ref>Zie onder andere E. den Hartog, ''Romanesque Sculpture in Maastricht'' (2002), p.327.</ref>
 
Veel gebouwen en kunstwerken uit de 12e eeuw zijn verloren gegaan, deels vanwege [[beeldenstorm]]en, oorlogen en revoluties, deels vanwege vernieuwingsdrang. Machtige romaanse kathedralen als de [[Dom van Utrecht]], de [[Dom van Keulen]], de [[Sint-Lambertuskathedraal (Luik)|Sint-Lambertuskathedraal]] in [[Luik (stad)|Luik]], de [[Kathedraal van Straatsburg]] en [[Westminster Abbey]] werden in de 13e, 14e of 15e eeuw vervangen door nóg impossantere gotische bouwwerken. Gouden en zilveren siervoorwerpen werden omgesmolten om nieuwe produktenproducten aangepast aan de smaak van de tijd te kunnen maken. Rijkversierde manuscripten werden hergebruikt en muurschilderingen eenvoudigweg overgeschilderd. Het interieur van de [[Sint-Clemenskerk (Schwarzrheindorf)|Sint-Clemenskerk]] in [[Bonn]]-Schwarzrheindorf is een zeldzaam voorbeeld van 12e-eeuwse schilderkunst. De eeuwenlang dichtgemetselde Sint-Gabriëlskapel in de [[Kathedraal van Canterbury]] geeft met haar veelkleurige schilderingen en rijkbewerkte kapitelen een indruk hoe de gehele kerk er ooit uitzag.
<gallery>
File:803PaviaSMichele.JPG|San Michele, Pavia