Kentum- en satemtalen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
3x lf
Vacio (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 5:
]]
[[Bestand:Centum Satem 2000BC.png|thumb|300px|Hypothetische situatie van de verspreiding van Indo-Europese talen rond 2000 v.Chr. De [[touwbekercultuur]]horizon heeft een gele ondergrond. Het gebied waar de satemisering begonnen is wordt donkerrood weergegeven en valt hier samen met de [[Sroebnacultuur|Sroebna]]- en de [[Sintasjta]]-[[Abasjevocultuur|Abasjevo]]-culturen.]]
De omvangrijke [[Indo-Europese talen]]familie wordt traditioneel onderverdeeld in twee grote groepen, de westelijke '''kentumtalen''' en oostelijke '''satemtalen'''. De benamingen zijn afgeleid van de [[Latijn]]se en [[Avestisch]]e woorden voor 'honderd', resp. ''centum'' ({{IPA|kɛntum}}) en ''satem'' {{IPA|satəm}}.
 
De onderscheiding tussen kentum- en satemtalen speelt tegenwoordig geen rol meer in de historische taalwetenschap. Aan dit onderscheid werden vroeger belangrijke kenmerken verbonden, maar de vondst van oude of geïsoleerde talen zoals het [[Luwisch]], [[Hettitisch]] en [[Tochaars]] wijst op een complexere evolutie langs meerdere ontwikkelingslijnen. Tochaars en Hettitisch werden namelijk gesproken in het oosten van het vermoede Indo-Europese taalgebied, terwijl ze kentumtalen waren. Aan de waarde van een specifieke beschrijving van veranderingen die zouden hebben geleid tot de Kentumgroep wordt getwijfeld. Daarentegen wordt algemeen geaccepteerd dat er in de vroege ontwikkeling van het Indo-Europees een klankwet werkzaam was waardoor in de talen waaruit zich het Sanskriet, het Iraans, het Slavisch en andere zogenaamde satemtalen vormden, de oorspronkelijke Proto-Indo-Europese palatovelaren veranderden in sibilanten (sisklanken). Deze ontwikkeling staat bekend als ''satemisering'' en kan worden teruggevoerd tot een kerngebied ten noorden van de Zwarte Zee, dat overeenkomt met de verspreiding van de [[jamnacultuur]] en dat geïdentificeerd is als de bakermat van de [[Indo-Iraanse volkeren]].