Suprematisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
k + plaatjes van net even een paar anderen dan Malewitsj, waaraan al 2 lemma's gewijd zijn, en red
Regel 1:
[[Bestand:Malevich.black-square.jpg|thumb|Kazimir Malevitsj, ''[[Zwart vierkant]]'', 1915]]
[[Bestand:Malevich-Suprematism.jpg|thumb|[[Kazimir Malevitsj]], Suprematisme, 1915]]
[[Bestand:Моргунов Композиция № 1.jpg|thumb|Alex Morgunov, 1915]]
[[Bestand:1916 Popova Die bildliche Architektonik anagoria.JPG|thumb|Ljoebov Popova: ''Schilderkunstige architectuur'', 1916]]
[[Bestand:Сенькин Беспредметная композиция.jpg|thumb|Sergey Senkin: ''Abstracte compositie'' 1920]]
Het '''suprematisme''' is een stijl in de [[beeldende kunst]] en [[schilderkunst]] en een vorm van de [[Abstracteabstracte kunst]], uit het begin van de twintigste eeuw; de bloeitijd van deze beweging lag van circa [[1915]] tot en met [[1930]].
 
==Geschiedenis en achtergronden ==
Het '''suprematisme''' is een stijl in de [[beeldende kunst]] en [[schilderkunst]] en een vorm van de [[Abstracte kunst]], uit het begin van de twintigste eeuw van circa [[1915]] tot en met [[1930]].
Deze stijl binnen de [[schilderkunst]] werd gegrondvest door de [[Keizerrijk Rusland|Russische]] [[kunstschilder]] [[Kazimir Malevitsj]], die in 1915 de principes formuleerde. Het suprematisme kan worden gezien in tegenstelling tot het [[constructivisme (kunst)|constructivisme]]. Waar constructivisten zien dat het gehele leven door de [[techniek]] beheerst wordt, geloven de suprematisten dat het [[gevoel]] de techniek in het [[leven]] roept<!--???en bepaalt???-->.
 
Het suprematisme werkt vooral met [[geometrie|geometrische]] figuren zoals het [[Vierkant (meetkunde)|vierkant]], de [[cirkel]] en de [[rechthoek]], waardoor als onderdeel van de abstracte kunst wordt gezien. Binnen een volkomen abstracte kunst stond Malevitsj de ''suprematie'' van geometrische vormen voor. De weergave van zowel voorwerpen als ideeën werd volkomen afgewezen. Malevitsj' opvattingen zijn het meest radicaal uitgedrukt in zijn schilderij ''[[Zwart vierkant]]'' - een zwart vierkant op een witte achtergrond.
==Geschiedenis==
Het is gegrondvest door de Oekraïense [[kunstschilder]] [[Kazimir Malevitsj]], die de [[school (kunst)|beweging]] in 1915 oprichtte.
 
Het suprematisme van Malevitsj is voor een belangrijk deel gebaseerd op het werk van de Russische [[wiskundige]] [[Nikolaj Ivanovitsj Lobatsjevski|Lobatsjevski]]. Vanuit deze denkbeelden is elk schilderij een 'bevroren' beeld van een eeuwige beweging door een [[ruimte (wiskunde)|ideaalruimte]] van ''n'' [[dimensieDimensie (wiskundealgemeen)#Dimensie in de meetkunde|dimensies]], geen omhoog, geen omlaag, geen rechts en geen links.
 
Malevitsj schreef een kunsttheorie die de grondslag vormde van een deel van zijn oeuvre en die hij het 'suprematisme' noemde (van ''suprematie'', oftewel 'oppermacht'). Zijn eerste suprematistische schilderij dateert uit 19151913. Zijn (''Zwart vierkant op witte ondergrond''). Dituit werk1915 iswerd het '[[Icoon (religieuze kunst)|icoon]]' voorvan het suprematisme, werden was op de eerste tentoonstelling ook in hetde 'rode hoek' gehangenopgehangen, de speciale plek in huis waar in Rusland de iconen ingeplaatst huisworden. teMalevitsj stelde: "Het vierkante vlak geeft het begin aan van het suprematisme, van een nieuw kleurrijk realisme als een soort van vindenabstract zijnscheppen".
Het suprematisme kan worden gezien in tegenstelling tot het [[constructivisme (kunst)|constructivisme]]. Waar constructivisten zien dat het gehele leven door de [[techniek]] beheerst wordt, geloven de suprematisten dat het [[gevoel]] de techniek in het [[leven]] roept<!--???en bepaalt???-->.
 
Het betreft kunst waarin geen sprake is van [[Figuratieve kunst|figuratie]]. Het idioom is gebaseerd op geometrische vormen, en zuiverepure [[kleur]]en, plus wit en zwart. Kunst was voor Malevitsj verbonden met het spirituele. Volgens zijn opvatting diende de kunst geen politieke, utilitaire of sociale doelstellingen of pretenties te hebben. Kunst behoorde autonoom te zijn. Deze opvatting scheiddeonderscheidde hem van de constructivisten. Er waren velemeerdere volgelingen, waaronder [[Ljoebov Popova]] (1889-1924). "Het vierkante vlak geeft het begin aan van het suprematisme, van een nieuw kleurrijk realisme als een soort van abstract scheppen", zei Malevitsj.
Het suprematisme werkt vooral met [[geometrisch figuur|geometrische figuren]] zoals [[Vierkant (meetkunde)|vierkant]], [[cirkel]] en [[rechthoek]], waardoor het min of meer als onderdeel van de [[abstracte kunst]] wordt gezien.
 
Binnen een volkomen abstracte kunst stond Malevitsj de [[suprematie]] van [[geometrie|geometrische]] vormen voor. De [[Grafiek (kunstvorm)|weergave]] van zowel voorwerpen als ideeën werd volkomen afgewezen.
 
Malevitsj' opvattingen zijn het best samengevat in zijn schilderij ''[[Zwart vierkant]]'' - een zwart vierkant op een witte achtergrond.
 
Het suprematisme van Malevitsj is voor een belangrijk deel gebaseerd op het werk van de Russische [[wiskundige]] [[Nikolaj Ivanovitsj Lobatsjevski|Lobatsjevski]]. Vanuit deze denkbeelden is elk schilderij een bevroren beeld van een eeuwige beweging door een [[ruimte (wiskunde)|ideaalruimte]] van ''n'' [[dimensie (wiskunde)|dimensies]], geen omhoog, geen omlaag, geen rechts en geen links.
 
Malevitsj schreef een kunsttheorie die de grondslag vormde van een deel van zijn oeuvre en die hij het suprematisme noemde (van ''suprematie'', oftewel 'oppermacht'). Zijn eerste suprematistische schilderij dateert uit 1915 (''Zwart vierkant op witte ondergrond''). Dit werk is het icoon voor het suprematisme, werd op de eerste tentoonstelling ook in het rode hoek gehangen, de plek waar in Rusland de iconen in huis te vinden zijn.
 
Het betreft kunst waarin geen sprake is van [[Figuratieve kunst|figuratie]]. Het is gebaseerd op geometrische vormen en zuivere [[kleur]]en, wit en zwart. Kunst was voor Malevitsj verbonden met het spirituele. Volgens zijn opvatting diende de kunst geen politieke, utilitaire of sociale doelstellingen of pretenties te hebben. Kunst behoorde autonoom te zijn. Deze opvatting scheidde hem van de constructivisten. Er waren vele volgelingen, waaronder [[Ljoebov Popova]] (1889-1924). "Het vierkante vlak geeft het begin aan van het suprematisme, van een nieuw kleurrijk realisme als een soort van abstract scheppen", zei Malevitsj.
 
===Invloeden===
Het [[kubisme]] en het [[futurisme]] hebben het suprematisme beïnvloed. Aan het einde van de jaren twintig was de bloeiperiode van het suprematisme voorbij. SommigenSommige aanhangers sloten zich aan bij de constructivisten. In 1917 wasstond het suprematisme ergzeer in trekde belangstelling bij andere kunstenaars. Zij gebruikten het ook voor toegepaste kunst. De kunstenaars verenigden zich in het begin van de jaren twintig in een aantal [[Unovis|Unovis-groepen]]. Hoewel de beweging in Rusland weinig weerklank vond en slechts een beperkt aantal navolgers kende, had zij wel veel invloed op [[Kandinsky|Wassily Kandinsky]] en de schilders van het [[Bauhaus]] en [[De Stijl]]. Wat betreft het streven de vormentaal van de beeldende kunst terug te brengen tot zijn essentie looptliep de beweging vooruit op [[minimal art. Er zijn tevens relaties met het constructivisme]].
 
De [[Oktoberrevolutie]] van 1917 werd door veel kunstenaars gesteund. Het nieuwe regime was aanvankelijk gecharmeerd door abstracte en experimentele kunst. Tijdelijk had de abstracte kunst een bijzondere waarde voor de Sovjet-regering. Er was zelfs subsidie voor. Maar vanaf 1924, wanneertoen het [[Stalinisme]] in voege treedttrad, begintbegon de Sovjetstaat de [[artistieke vrijheid]] sterk in te perken. In Europa werd het manifest daarentegen een bron van inspiratie voor De Stijl, het Europese [[constructivisme (kunst)|constructivisme]], het [[Bauhaus]] en [[Minimalminimal Art]]art. Na de [[Russische Revolutie (1917)|Russische Revolutie]] meenden veel moderne kunstenaars die onder het regime van de [[tsaar]] niet aan het werk konden dat nu eindelijk hun tijd gekomen was. Het communistisch regeringsstelsel verbood echter al snel elke kunstvorm die niet in dienst stond van de staat.
 
==Vormsoort==
Regel 36 ⟶ 31:
* enkelvoudig kleurgebruik - samengesteld kleurgebruik
 
== Kunstenaars van het Suprematismesuprematisme ==
* [[Ksenia Boguslavskaya]]
* [[Nina Genke-Meller]]
* [[Ivan Kljoen]]
* [[Kazimir Malevich]]
* [[Alex Morgunov]]
* [[El Lissitzky]]
* [[Ljoebov Popova]]
* [[Olga Rozanova]], [[Nadezhda Udaltsova]], [[Ivan Kljoen]], [[Ljoebov Popova]], [[Nina Genke-Meller]], [[Ivan Puni]], [[Ksenia Boguslavskaya]].
* [[Ivan Puni]]
* [[Olga Rozanova]]
* [[Sergey Senkin]]
* [[Nadezhda Udaltsova]]
 
{{Commonscat|Suprematism}}
{{Wikiquote|Kazimir Malevitsj}}
{{Navigatie schilderstijlen}}
 
[[Categorie:Kunststroming]]