Dominicaans-Spaans: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
wikidata
kleine opkuis (hier is nog werk aan)
Regel 1:
'''Dominicaans-Spaans''', verder in dit artikel aangegeven als Dominicaans, is een vorm van het [[Spaans]] dat gesproken wordt in de [[Dominicaanse Republiek]] op het eiland [[Hispaniola]] en in de Dominicaanse [[Diaspora (antropologie)|diaspora]], met name in de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] steden [[New York City|New York]], [[Boston]] en [[Miami]]. Als een variëteit van het [[Caraïbisch-Spaans]] vertoont Dominicaans-Spaans grote gelijkenissen met [[Puerto Ricaans-Spaans]], [[Cubaans-Spaans]], [[Panamees-Spaans]] en [[Venezolaans-Spaans]], alsook met het [[Canarisch-Spaans]] en [[Andalusisch]]. Het vertoont een aantal [[archaïsme]]n en is zwaar beïnvloed door de [[Afrikaanse talen]], vooral qua [[fonetiek]] en [[Syntaxis (taalkunde)|syntaxis]], maar ook in de [[woordenschat]]. Ondanks de verschillen hebben sprekers van Dominicaans-Spaans doorgaans geen problemen om sprekers van andere Spaanse dialecten te verstaan, vooral omdat zij er veel aan worden blootgesteld in de massamedia en in het onderwijs.
 
{{Infobox taal
| Naam in Nederlands = Spaans
| Naam in taal = idioma español
| gesproken = [[Dominicaanse Republiek]]
| sprekers = 15 miljoen moedertaal
| rang =
| taalfamilie = [[Indo-Europese talen|Indo-Europees]]<br />
* [[Italische talen|Italisch]]
** [[Romaanse talen|Romaans]]
*** [[Italo-Westelijke talen|Italo-Westelijk]]
**** [[Iberisch-Romaanse talen|Iberisch-Romaans]]
***** [[Gallo-Iberische talen|Gallo-Iberisch]]
****** '''Spaans'''
| dialecten =
| alfabet = [[Latijns alfabet|Latijns]]
| officieelin = {{ES}}<br /> {{AR}}<br /> {{BO}}<br /> {{CL}}<br /> {{CO}}<br /> {{CR}}<br /> {{CU}}<br /> {{DO}}<br /> {{EC}}<br /> {{SV}}<br /> {{GQ}}<br /> {{GT}}<br /> {{HN}}<br /> {{MX}}<br /> {{NI}}<br /> {{PA}}<br /> {{PY}}<br /> {{PE}}<br /> {{VE}}<br /> {{UY}}.<br /> Ook in:<br /> {{PR}}<br /> {{Vlag Afrikaanse Unie}} <br /> {{EU}} <br /> {{UZAN}} <br /> {{UN}}
| organisatie = [[Asociación de Academias de la Lengua Española]] ([[Real Academia Española]])
| 639-1 = es
| 639-2 = spa
| 639-3 = spa
| portaal2 = Spaans
}}
 
== Dialecten ==
Het grootste verschil in het gebruik van het Dominicaans is te horen bij stads of buitenmensen. Daarnaast heeft elke streek zijn eigen taalkenmerken. De taalverschillen zijn te verdelen in:
*Urbana - Stedelijk
*Rural - Landelijk
 
== Geschiedenis ==
Het eerste [[woordenboek]] werd geschreven in [[1492]], het jaar waarin [[Christoffel Columbus]] Amerika ontdekte, wat het begin van de verspreiding van het Spaans als wereldtaal betekende. (De landen die tegenwoordig Spaanstalig zijn, worden gemeenschappelijk de [[Hispanidad]] genoemd.) Sedertdien hebben de uitspraak en de woordenschat zich in de oude en de nieuwe wereld verschillend ontwikkeld. In hetzelfde jaar werden ook nog eens de [[Joden]] uit Spanje verdreven, zodat het Joodse Spaans, beter bekend als [[Ladino (Sefardische taal)|Ladino]], zich tot een derde variant ontwikkelde.
 
In de zeventiende17e eeuw onderging de taal in Spanje een aantal klankverschuivingen die grotendeels aan het Latijns-Amerikaanse Spaans en het Ladino voorbij zijn gegaan. Daarom staat het Latijns-Amerikaans dichter bij het Spaans van 1492 dan dat van nu.
 
== Verwantschap ==
Het Dominicaans behoort tot de [[Romaanse talen]], en daarbinnen tot de [[Ibero-Romaanse talen]]. Deze talen (o.a. [[Portugees]], [[Asturisch]], [[Galicisch]] en [[Ladino (Sefardische taal)|Ladino]]) worden voornamelijk op het [[Iberisch Schiereiland]] gesproken en zijn zo verwant dat een spreker van een van deze talen de andere talen vrij goed kan verstaan.
 
Het Dominicans is ook verdere familie van alle andere [[Romaanse talen]] als het [[Frans]], [[Italiaans (taal)|Italiaans]], [[Roemeens]], [[Catalaans (taal)|Catalaans]] en enkele kleinere talen.
 
== Varianten ==
Regel 206 ⟶ 178:
=== Dubbele medeklinkers ===
In het algemeen zijn er geen dubbele medeklinkers, bijvoorbeeld ''oficina'', ''interesante''. Uitzonderingen zijn ''ll'' en ''rr'', die anders klinken dan ''l'' en ''r'', en ''cc'' in woorden als ''accidente'' en ''acción'', en ''nn'', dat alleen voorkomt wanneer voorvoegsels die eindigen op -n geplaatst worden voor een woord dat begint met n- zoals in ''connotación''.
 
 
De dubbele ''r'' klinkt wat langer dan een enkele ''r''. Aan het begin van een woord wordt ''r'' geschreven en ''rr'' uitgesproken. Het gevolg is soms dat een ''r'' verdubbeld wordt als een woord een voorvoegsel krijgt. Bijvoorbeeld: ''pre'' + ''romano'' = uitspraak ''prerromano'' (''voor-romeins'') en uitspraak ''puertorriqueño'' (''Puerto Ricaans'', ''uit Puerto Rico'').
 
== Zie ook ==
{{Wikibooks klein|Spaans|Cursus Spaans (in opbouw)}}
* [[Hispanofonie]]
* [[Iberische en Ibero-Amerikaanse namen]]
* [[Lijst van landen waar Spaans een officiële taal is]]
* [[Iberische en Ibero-Amerikaanse namen]]
* [[Talen in Spanje]]
 
{{Navigatie Spaans in Latijns-Amerika}}
{{Woordenboek|Spaans}}
 
[[Categorie:Spaans]]