Lejzer Zamenhof: verschil tussen versies

'''Ludwik Lejzer Zamenhof''' (Pools: Ludwik Łazarz Zamenhof, Eliezer Lewi Samenhof; Esperanto: Ludoviko Lazaro Zamenhof; Nederlands ook wel: ''Lodewijk Lazarus Zamenhof'') ([[Białystok]], [[15 december]] [[1859]] – [[Warschau]], [[14 april]] [[1917]]) was een [[Joden|Joods]]-[[Litouwen|Litouwse]] ([[Polen|Poolse]]) [[oogarts]], [[polyglot]] en [[filoloog]] maar werd vooral bekend als bedenker van de [[kunsttaal#Internationale hulptalen|internationale hulptaal]] [[Esperanto (taal)|Esperanto]]. Hij was de zoon van [[Mordechai Mark Zamenhof]] en Rozalia Zofer. Zijn moedertalen waren [[Russisch]], [[Jiddisch]] en [[Pools]] (volgens biografen A. Zakrzewski, E. Wiesenfeld) maar hij sprak ook vloeiend [[Duits]]. Later leerde hij [[Frans]], [[Latijn]], [[Grieks]], [[Hebreeuws]] en [[Engels]], hij had ook interesse in [[Italiaans (taal)|Italiaans]], [[Spaans]] en [[Litouws]].

 

Zamenhofs geboorteplaats Białystok is tegenwoordig een Poolse stad die destijds deel uitmaakte van de Litouwse provincie van het [[Keizerrijk Rusland|Russische Tsarenrijk]]. Zamenhof zelf sprak later over Litouwen als zijn 'geliefde vaderland' en hij heeft er nooit blijk van gegeven dat hij het lastig vond een Russische, Poolse, Litouwse en joodse identiteit te combineren. Er waren in deze stad veel [[etniciteit|etnische]] conflicten. Van de dertigduizend inwoners die Białystok op dat moment telde, was ongeveer tien procent van [[Polen|Poolse]], zeventien procent van [[Duitsers|Duitse]], dertien procent van [[Russen (volk)|Russische]] en zestig procent van Joodse afkomst. Door deze verscheidenheid werden in Białystok veel verschillende talen gesproken: [[Duits]] domineerde in de open wijken, [[Pools]] werd gebruikt in de intellectuele kringen, [[Jiddisch]] was de taal van de handel en commercie, boeren spraken vaak [[Wit-Russisch]] en de officiële taal was [[Russisch]]. Zamenhof – zelf een [[meertalig]]e jood – voelde zich op jonge leeftijd al aangetrokken tot dit probleem. Hij concludeerde dat miscommunicatie de oorzaak was van de ellende in zijn dorp en wilde een taal maken die iedereen in zijn stad kon verstaan.