Hatay (provincie): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 1 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q83274
Planetarium (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 13:
 
==Geschiedenis==
In de [[Oudheid]] en de [[Middeleeuwen]] was het gebied van de huidige provincie Hatay een belangrijk centrum in de [[Levant]] en de Europese en Aziatische geschiedenis. In het [[Romeinse Rijk|Romeinse]] en later [[Byzantijnse Rijk|Oost-Romeinse]] rijk was het gebied een centrum van hellenisme en de antieke volken en culturen van Syrië en Anatolië. De hoofdstad Antakya (Antiochië) heeft een belangrijke rol in de Bijbel en de geschiedenis van de Kerk. Tijdens de islamitische Arabische en later Turkse expansie werden in de huidige provincie Hatay (deels onderdeel van [[Cilicië]], deels Syrië) veel [[Armenen]] gevestigd door de Byzantijnse overheid. Hier bestond tijdens de kruistochten het koninkrijk [[Klein Armenie|Klein-Armenië]].
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] werd het gebied met een [[mandaatgebied|mandaat]] van de [[Volkenbond]] door [[Frankrijk]] bestuurd, als deel van [[Syrië]]. De bevolking bestond echter voor een groot deel uit [[Turken]] die niet bij een [[Arabisch Schiereiland|Arabisch]] land als Syrië wilden horen. In [[1937]] kreeg het gebied enige autonomie binnen Syrië.
 
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] werd het gebied met een [[mandaatgebied|mandaat]] van de [[Volkenbond]] door [[Frankrijk]] bestuurd, als deel van [[Syrië]]. Het gebied had een zeer diverse en gemengde bevolking: [[Alawieten]] en christelijke [[Armenen]] vormden er de grootste groepen, maar ook [[soennisme|soennitische]] [[Turken]] en [[Turkmenen]] vormden een aanzienlijke groep, terwijl een minderheid bestond uit [[Arabieren|Arabische]] christenen.
Op [[2 september]] [[1938]] werd tijdens rellen tussen [[Turken]] en [[Arabieren]] de [[Republiek Hatay]] uitgeroepen. Deze republiek stond onder gezamenlijk Frans-Turks militair toezicht, terwijl de regering onder grote Turkse invloed stond. Het is dan ook niet verrassend dat de republiek zich in [[1939]] aansloot bij Turkije en een provincie van dat land werd, al gebeurde dat na een referendum. Frankrijk stemde daarmee in, omdat het geen oorlog overzee wenste vanwege de [[Duitsland|Duitse]] dreiging aan de eigen grens.
 
De bevolking bestond echter voor een deel uit [[Turken]] alsook gedeeltelijk [[kemalisme|kemalistisch]]gezinde Syrisch-Arabische [[alawieten]] die op dat moment niet bij een [[Arabisch Schiereiland|Arabisch]] of soennitische staat Syrië wilden horen. In [[1937]] kreeg het gebied enige autonomie binnen Syrië.
Syrië beschouwde de provincie als deel van Syrië maar sinds het overlijden van de president [[Hafiz al-Assad]] erkent het land Hatay als een Turkse provincie.
 
Op [[2 september]] [[1938]] werd tijdens rellen tussen [[Turken]] en [[Arabieren]] de [[Republiek Hatay]] uitgeroepen. Deze republiek stond onder gezamenlijk Frans-Turks militair toezicht, terwijl de regering onder grote Turkse invloed stond. Het is dan ook niet verrassend dat de republiek zich in [[1939]] aansloot bij Turkije en een provincie van dat land werd, al gebeurde dat na een referendum. Frankrijk stemde daarmee in, omdat het geen oorlog overzee wenste vanwege de [[nazi-Duitsland|Duitse]] dreiging aan de eigen grens. In [[1939]] werden de christelijke [[Armenen]], Arabische christenen en Syrischgezinde Arabische soennieten en alawieten door de Turkse overheid verjaagd, terwijl pro-kemalistische Arabische alawieten, Turken, Turkmenen en een zeer kleine christelijke minderheid (voornamelijk katholieken onder Franse protectie) achterbleven. Turkse ambtenaren en leraren hebben in decennia de provincie een voornamelijk Turkstalig cultureel karakter gegeven, hoewel de religieuze diversiteit gebleven is.
Tegenwoordig is er in [[Antakya]], de hoofdstad van de Turkse grensprovincie, weinig meer over van de grootsheid die de stad als handels- en cultureel centrum van de Hellenistische wereld had. Het huidige stadgebied is ruim 10 keer zo klein als de oppervlakte van de stad in de Hellenistische en Romeinse periode. De stad, gelegen aan de voet van de Habib Neccar-berg, in de oudheid de Mons Silpius genaamd, is ontdaan van zijn haven en spoorlijn en is nog enkel een garnizoensstad. Tegenwoordig voert Antakya [[vijg (fruit)|vijgen]] en [[olijf|olijven]] uit. Ook de [[moerbeiboom]], waarvan de bladeren het favoriete voedsel van de [[zijderups]] zijn, is hier in groten getale aangeplant. Toch maakt het subtropisch klimaat van de streek Antakya een aantrekkelijke toeristenplaats, mede vanwege het archeologisch museum.
 
Syrië beschouwde de provincie als deel van Syrië maar sinds het overlijden van de president [[Hafiz al-Assad]] erkent het land Hatay [[de facto]] als een Turkse provincie, hoewel [[de jure]] de status betwist blijft.
 
Tegenwoordig is er in [[Antakya]] (het historische [[Antiochië]]), de hoofdstad van de Turkse grensprovincie, weinig meer over van de grootsheid die de stad als handels- en cultureel centrum van de Hellenistische wereld had. Het huidige stadgebied is ruim 10 keer zo klein als de oppervlakte van de stad in de Hellenistische, enantieke Romeinse en vroege Byzantijnse periode. De stad, gelegen aan de voet van de Habib Neccar-berg, in de oudheid de ''Mons Silpius'' genaamd, is ontdaan van zijn haven en spoorlijn en is nog enkel een garnizoensstad. Tegenwoordig voert Antakya [[vijg (fruit)|vijgen]] en [[olijf|olijven]] uit. Ook de [[moerbeiboom]], waarvan de bladeren het favoriete voedsel van de [[zijderups]] zijn, is hier in groten getale aangeplant. Toch maakt het subtropisch klimaat van de streek Antakya een aantrekkelijke toeristenplaats, mede vanwege het archeologisch museum.
 
==Demografie==
De provincie kent een groot aantal [[Alawieten]]: een etnisch Arabische bevolkingsgroep die een afsplitsing van hetde [[sjiisme|sjiitische islam]] aanhangen.
 
==Districten==