Op Naxos zou de Atheense koningszoon [[Theseus]] op bevel van de goden zijn geliefde [[Ariadne (mythologie)|Ariadne]] hebben achtergelaten, hoewel zij hem op Kreta uit het labyrint had weten te krijgen d.m.v.door middel van een kluwen wol. Het ongelukkige meisje werd opgemerkt door de god [[Dionysus]], die zich over haar ontfermde en haar minnaar werd. Er wordt zelfs gezegd dat zij samen twee kinderen kregen, [[Staphylus]] (Στάφυλος, d.i. ''Druif'') en [[Oenopion]] (Οινοπίων, d.i. ''Wijndrinker''). Een andere mythe vertelt dat Dionysos zou geboren zijn in Nyssa (op Naxos); hoe dan ook, de eredienst van Dionysus was de belangrijkste godencultus op het eiland. Soms werden Dionysus-priesters [[archont (ambt)|archont]] van het eiland, en op de munten van Naxos werden de attributen van de god afgebeeld: de [[kantharos]] (d.i. drinkbeker), de [[krater (aardewerk)|krater]] (d.i. mengvat), de [[thyrsus (staf)|thyrsus]]-staf en de druif.
