Michail Chodorkovski: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Refs e.a.
Regel 1:
[[Bestand:Vladimir Putin 20 December 2002-1.jpg|thumb|Chodorkovski (rechts) in gesprek met [[Vladimir Poetin|Poetin]], in [[2002]]]]
 
'''Michail Borisovitsj Chodorkovski''' ([[Russisch]]: Михаил Борисович Ходорковский) ([[Moskou]], [[26 juni]] [[1963]]) is een [[Rusland|RussischRussische]]-[[joden|joodse]]<ref>[http://www.trouw.nl/novum/article1290010.ece Israëlische zakenpartners Chodorkovski vrezen voor zijn leven] [[Trouw (krant)|Trouw]], [[1 november]] [[2005]]</ref> [[ondernemer]] die tot de Russische [[oligarchie|oligarchen]] wordt gerekend en was ééneen van de "[[zeven bankiers]]". In 2004 was hij volgens het tijdschrift [[Forbes (tijdschrift)|Forbes]] de rijkste man van Rusland en de op 16 na rijkste man van de wereld hoewel veel van de rijkdom in de gebeurtenissen sindsdien verloren is gegaan. Hij was [[Chief Executive Officer|CEO]] van oliemaatschappij [[Yukos]]. Sinds mei 2005 zit hij in Siberië een negenjarige gevangenisstraf uit wegens [[belastingontduiking]] en fraude.
 
== Levensloop ==
Michail Chodorkovski is de zoon van Boris en Marina Chodorkovski. Zijn ouders waren beiden chemisch ingenieur en werkten heel hun leven in de Kalibr-fabriek Kalibr in Moskou. Het gezin was [[Secularisme|seculier]] en [[jodendom|joods]]<ref>[http://www.trouw.nl/novumtr/article1290010nl/4496/Buitenland/article/detail/1557027/2005/11/01/Zakenpartners-Chodorkovski-vrezen-voor-zijn-leven.ecedhtml Israëlische zakenpartnersZakenpartners Chodorkovski vrezen voor zijn leven] ''Trouw'', 1 november 2005</ref>, zijn vader was lid van de [[Communistische Partij dervan de Sovjet-Unie]]. Omdat de familie krap bij kas zou zitten werkte hij vanaf het eerste jaar aan de universiteit zwart als timmerman. Hoewel hij het uitstekend deed op de universiteit en bij de [[Komsomol]] (communistische jongerenbond) carrière maakte, was hij teleurgesteld in de baan die hem na zijn afstuderen werd aangeboden.
 
Rond dit tijdstip trouwde hij met Elena, een medestudente, en kreeg een zoontje. Dankzij [[perestrojka]], de hervormingspolitiek van de Russische leider [[Michail Gorbatsjov]], zette hij in 1987 aan het Plekhanov Instituut voor Landbouw een centrum op waar jongeren technische en wetenschappelijke cursussen konden volgen. Het centrum werd een efficiënte en succesvolle organisatie en sloeg een brug tussen de producenten die nieuwe technologieën nodig hadden en de fundamentele wetenschap.
 
De opbrengsten van het centrum vormden de basis voor de oprichting van ééneen van de eerste commerciële banken in Rusland, [[Menatep Bank]], in 1989. Het was een gunstige tijd voor de bankensector. Er was een grote vraag naar leningen aan de kant van de Russische staat en de commerciële sector.
 
Rond die tijd ontmoette hij zijn tweede vrouw, Inna. Deze werkte als expert in de valutahandel bij de bank. In 1991 kregen ze een dochtertje, Nastya.
 
In 1992 besloot de directie van de bank tot de vorming van een industriële groep en startte met de financiering en de aankoop aandelen in verschillende industrietakken. In 1995 besloot de overheid, als deel van een ''lening-voor-aandelen'' beleid, tot de verkoop van een groot deel van haar nationale oliebedrijf, [[Yukos]].
 
Op dat moment was [[Yukos]] een bedrijf dat verlies draaide en een enorme schuld had. Ook werd het geplaagd door [[staking]]en als gevolg van en 6 maanden achterstand in salarisuitbetalingen aan haar werknemers. De Menatep Bank zou de enige bank zijn geweest die geïnteresseerd was in het bedrijf en kreeg voor een lening van 350 miljoen dollar aan de Russische staat 78 procent van de aandelen van Yukos in handen.<ref>[http://www.khodorkovsky.infocom/personalbiography/133946.htmlyukos/ Yukos], Biografiebiografie Michailop Chodorkovski]''Khodorkovsky.com''. <small>Geraadpleegd 10 augustus 2013</small></ref>
 
== Rechtszaak en gevangenisstraf ==
Regel 25:
In maart 2006 meldde het tijdschrift [[Forbes (tijdschrift)|Forbes]] dat het persoonlijke vermogen van Chodorkovski was geslonken tot een fractie van de voormalige omvang maar dat hij toch nog steeds zo'n half miljard dollar op zijn bankrekening had staan.<ref>{{en}}[http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4791848.stm Forbes reports billionaire boom], ''BBC News'', 10 maart 2006</ref>
 
In april 2006 werd bekend dat Chodorkovski in de gevangenis was aangevallen en gewond was geraakt in het gezicht. Hij werd op 20 april 2006 in een [[isoleercel]] geplaatst, met als officiële reden zijn veiligheid. Volgens zijn advocaat, Joeri Schmidt, was Chodorkovski echter naar de geïsoleerde eenmansceleenpersoonscel overgebracht om hem te intimideren. Later keerde hij terug naar zijn cel. Eind december 2006 werd hij overgeplaatst naar een gevangenis in de stad [[Tsjita (stad)|Tsjita]].<ref>{{cite web| title=Khodorkovsky Moved to Another Prison, Prosecutors Say No New Charges Are Brought Against Him, Lebedev | url=http://www.mosnews.com/news/2006/12/27/khodorkovskycharges.shtml||publisher=[[Mosnews]]| date=27 december 2006}}</ref>
 
Op 28 januari 2008 begon Chodorkovski een [[hongerstaking]] om zijn zakenpartner Vasili Aleksanjan bij te staan, die ziek was en toegang tot noodzakelijke medicatie werd geweigerd. Nadat Aleksanjan van zijn voorarrest naar een oncologisch ziekenhuis werd overgeplaatst op 8 februari, stopte Chodorkovski zijn hongerstaking.
 
Op 22 augustus 2008 wees de rechtbank in de Siberische regio Tsjita zijn verzoek om vervroegde vrijlating af, wat betekende dat Chodorkovski de resterende vijf jaar van zijn gevangenisstraf moest uitzitten.<ref> [http://www.volkskrant.nl/buitenlandvk/article1058721.ecenl/Rechter_verwerpt_vrijlating_Chodorkovski, '2668/Buitenland/article/detail/914038/2008/08/22/Rechter-verwerpt-vrijlating-Chodorkovski.dhtml Rechter verwerpt vrijlating Chodorkovski'], [[AP/''de Volkskrant]]'', 22 augustus 2008</ref> Chodorkovski zou zich niet goed genoeg hebben gedragen volgens de gevangenisregels. Volgens rechter Igor Falilijev, van de regionale rechtbank van Ingodinski in de stad Tsjita, weigerde de multimiljonair om deel te nemen aan de naaicursus in de gevangenis en zou er in oktober 2007 sprake zijn geweest van een klein vergrijp. Chodorkovski leek weinig verbaasd over de beslissing van de rechter en onderging de uitspraak ogenschijnlijk kalm. Bij het verlaten van de rechtszaal zei hij dat het Russisch 'justitieel systeem niet binnen afzienbare tijd hervormd zal worden'.<ref>''CNN'', 21 augustus 2008</ref>
 
Aanklagers gingen aan de slag met het voorbereiden van nieuwe aanklachten rond [[verduistering (misdrijf)|verduistering]] en witwassen, die tot een nieuwe celstraf van maximaal 27 jaar zouden kunnen leiden. Volgens Chodorkovski zijn de beschuldigingen daaromtrent afkomstig van zakenman en [[silovik]] [[Igor Setsjin]], een nauwe bondgenoot van Poetin, die in 2004 de eigendommen van Yukos opslokte in [[Rosneft]].
 
In maart 2012 gelastte Ruslands president [[Dmitri Medvedev]] dat de veroordeling van Chodorkovski moet worden herzien. De bedoeling is om te onderzoeken of het vonnis, en de veroordelingen van ca. 30 andere burgers, wettig zijn geweest.<ref>[http://www.refdag.nl/nieuws/buitenland/medevedev_zaak_chodorkovski_herzien_1_627258 Medevedev: Zaak Chodorkovski herzien], [[''Reformatorisch Dagblad]]'', 5 maart 2012</ref>
 
In juli 2013 oordeelde het [[Europees Hof voor de Rechten van de Mens]] dat de zaak tegen Chodorkovski geen politieke achtergrond had, maar ook dat hij op onjuiste gronden veroordeeld was en dat het proces tegen hem oneerlijk verliep. Waarschijnlijk komt hij in augustus 2014 vrij.<ref>[http://nos.nl/artikel/537155-chodorkovski-iets-eerder-vrij.html Chodorkovski iets eerder vrij], ''NOS'', 6 augustus 2013</ref>
 
== Externe links ==
* [http://www.letthemgonow.com/ ComiteComité voor de in vrijstelling van Chodorkovski en Platon Lebedev]
* [http://www.khodorkovsky.info/ Perscentrum van de advocaten van Chodorkovski en Platon Lebedev]
* [http://chodorkovskij.blogspot.com/2010/09/de-zaak-chodorkovskij.html Dialogen - Ljoedmila Oelitskaja en Michail Chodorkovskij] Nederlandse vertaling van de correspondentie die Michail Chodorkovskij vanuit de gevangenis voerde met de Russische schrijfster Ljoedmila Oelitskaja