Moleculaire massa: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 42 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q182854
Paul B (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
De '''moleculaire massa''' of '''molecuulmassa''' van een stof (tenvroeger - minder correct onrechte- ''moleculair gewicht'' of ''molecuulgewicht'' genoemd), doorgaans afgekort tot '''MW''' (van het [[Engels]]e ''molecular weight''), is de [[Massa (natuurkunde)|massa]] van één [[moleculemolecuul]] van die stof, uitgedrukt in [[Atomaire massa-eenheid|atomaire massa-eenheden]] (u).
 
== Moleculaire massa ==
De moleculaire massa is de som van de [[atoommassa]]'s van de afzonderlijke atomen waaruit dehet moleculemolecuul is opgebouwd. Omdat de atomen van een element meestal een mengsel zijn van verschillende [[isotoop|isotopen]], gaat men daarbij standaard uit van de normale verhouding van deze isotopen voor elk element. Alleen als dehet moleculemolecuul speciaal gemaakt is met bepaalde isotopen (bijvoorbeeld [[zwaar water]]) wordt hiervan afgeweken.
 
Een voorbeeld is [[water]]. De atoommassa's van [[Waterstof (element)|waterstof]] en [[Zuurstof (element)|zuurstof]] zijn respectievelijk 1,00784 u en 15,999 u. De moleculaire massa van water is dus:
Om de moleculaire massa te berekenen wordt de som genomen van de [[Atoommassa|atoommassa's]] van de atomen waaruit de molecule is opgebouwd.
:<math>\mathrm{MW_{H_2O}} = 2 \times 1,00784\ \mathrm{u} + 15,999\ \mathrm{u} = 18,015\ \mathrm{u}.</math>
 
Voor zwaar water (D<sub>2</sub>O) is dit
=== Voorbeeld ===
:<math>\mathrm{MW_{D_2O}} = 2 \times 2,0141\ \mathrm{u} + 15,999\ \mathrm{u} = 20,027\ \mathrm{u}.</math>
Een voorbeeld is [[water]]. De atoommassa's van [[Waterstof (element)|waterstof]] en [[Zuurstof (element)|zuurstof]] zijn respectievelijk 1,00784 en 15,999 u. De moleculaire massa van water is dus:
 
Elke stof die is opgebouwd uit moleculen, heeft een specifieke moleculaire massa, maar een moleculaire massa identificeert niet direct het molecuul ([[isomeren]] hebben bijvoorbeeld dezelfde molecuulmassa maar een andere structuur). Met behulp van [[massaspectrometrie]] kan de moleculemoleculaire massa van een verbinding bijna direct worden gemeten.
:<math>\mathrm{MW_{H_2O}} = 2 \times 1,00784\ \mathrm{u} + 15,999\ \mathrm{u} = 18,015\ \mathrm{u}</math>
 
== Molaire massa ==
De [[molaire massa]] ''M'' (Engels: ''molar mass'') van een stof is de massa per [[Mol (eenheid)|mol]] van die stof, uitgedrukt in g·mol<sup>-1</sup>. De molaire massa is gelijk aan de massa van een portie (m, in gram) gedeeld door de hoeveelheid stof ervan (n, in mol), oftewel:
 
:<math>M = \frac{m}{/n}</math>
 
De getalswaarde van de molaire massa van een stof in g·mol<sup>-1</sup> is gelijk aan de moleculaire massa in u. Zo is de molaire massa van water 18,015 g·mol<sup>-1</sup>, want de moleculaire massa bedraagt 18,015 u.
 
Elke stof die is opgebouwd uit moleculen, heeft een specifieke moleculaire massa, maar een moleculaire massa identificeert niet direct de molecule.
 
Met behulp van [[massaspectrometrie]] kan de moleculaire massa van een verbinding bijna direct worden gemeten.
 
== Moleculaire massa van polymeren ==
In tegenstelling tot kleine moleculen als water, [[benzeen]] of [[ethanol]] heeft een [[polymeer]] niet één exacte moleculaire massa, maar bestaat het uit een mengsel van macromoleculen met verschillende moleculaire massa's. Bij [[polyetheen]] bijvoorbeeld varieert dat van ca. 500.000 tot een paar miljoen. De verdeling van de moleculaire massa's heeft een zeer grote invloed op de eigenschappen van het polymeer. Het meten van een dergelijke verdeling wordt bijvoorbeeld gedaan met [[gelpermeatiechromatografie]], [[dampdrukosmometrie]] of [[viscometer|viscosimetrie]]. Een meer geavanceerde methode is [[MALDI-TOF]]-TOF (afkorting voor ''matrix assisted laser desorption ionization-time of flight analyzer''), een vorm van massaspectrometrie waarbij het polymeer wordt ingebed in een organische [[MatrixeffectMatrix (materiaalkunde)|matrix]] en viadoor een [[Laser (licht)|laser]] in de gasfase wordt gebracht. Een polymeer dat bestaat uit een driedimensionaal netwerk, zoals hard [[polyurethaan]]schuim, heeft een zeer grote moleculaire massa die oneindig groot is. Een stuk schuim is dan één gigantischegigantisch moleculemolecuul. Indien men dehet schuim in twee stukken breekt, heeft men twee moleculen.
 
[[Categorie:Chemische grootheid]]