Scherzo: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k →Vorm |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
[[File:Schubert - Piano Sonatas - 7 Scherzo.ogg|thumb|right|Schubert - Piano Sonatas - 7 Scherzo]]
Een '''scherzo''' (''lett.: scherts, grap'', uit het [[Italiaans]]) is een muziekstuk. Meestal is het onderdeel van een meerdelig muziekwerk, zoals een [[symfonie]], [[sonate]] of [[strijkkwartet]]. In de geschiedenis is de definitie meerdere malen gewijzigd, maar tegenwoordig wordt het meestal gezien als de vervanger van het [[menuet (dans)|menuet]] als derde deel in vierdelige muziekwerken. Het menuet, [[maat (muziek)|driekwartsmaat]] in gematigd tempo, was bij uitstek de dans van en het symbool voor de adel. De vervanging ervan na de [[Franse Revolutie]] door het veel snellere scherzo, vaak [[Presto (muziekterm)|presto]], kan worden gezien als een [[politiek]]-kritische kunstdaad. Scherzo kan ook refereren aan een snelle en humoristische compositie die al dan niet onderdeel is van een grotere compositie.
Regel 18 ⟶ 17:
*Na het trio-gedeelte wordt doorgaans het A-gedeelte herhaald.
In de [[Romantiek (muziek)|romantiek]] werd geleidelijk deze vorm bij sommige componisten losgelaten of uitgebreid, en komt men ook complexere vormen tegen, zoals (introductie)-A-B-A-(B)-([[Coda (muziek)|coda]]). Ook werd het scherzo door veel componisten tot een losstaand genrestuk omgevormd: zo treft men dus los van de sonate losse scherzi aan. Een bekend voorbeeld van het scherzo als zelfstandige compositie vormen de ''4 Scherzi ([[Scherzo nr. 1 (Chopin)|1<sup>e</sup> in B klein op. 20]], [[Scherzo nr. 2 (Chopin)|2<sup>e</sup> in Bes klein op. 31]], [[Scherzo nr. 3 (Chopin)|3<sup>e</sup> in Cis klein op. 39]] en [[Scherzo nr. 4 (Chopin)|4<sup>e</sup> in E groot op. 54]])'' van [[Frédéric Chopin]]. Een voorbeeld van een zeer kort, en moderner scherzo is het ''[[Scherzo (Stravinsky)|Scherzo]]'' van [[Igor Stravinsky]].
==Zie ook==
| |||