Graafschap Lingen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Geschiedenis: verleden tijd, Hollandse Oorlog
→‎Geschiedenis: Kopjes toegevoegd. "Oranje-Nassau" pas vanaf 1702, daarvoor gewoon "Oranje" of "Nassau-Oranje".
Regel 34:
 
==Geschiedenis==
=== Tecklenburg (12e eeuw–1546) ===
VoorVóór 1150 bouwden de graven van [[graafschap Tecklenburg|Tecklenburg]] bij een oversteekplaats over de [[Eems]] een burcht. Rond de burcht ontwikkelde zich een nederzetting die uitgroeide tot een hoofdplaats van het graafschap Tecklenburg.
 
In 1493 werd graaf Nicolaas III van Tecklenburg door zijn zoon Otto VIII afgezet. Hij vestigde zich dan in Lingen. Na zijn dood volgt een andere zoon, Nicolaas IV hem in 1496 op. Zijn gebied wordt in 1509 uitgebreid met het bovengraafschap. In 1519 draagt hij het graafschap als leen op aan de hertog van [[Hertogdom Gelderland|Gelderland]], Karel van Egmond. Omdat hij slechts de vruchtgebruiker is van Lingen is deze handeling niet rechtmatig. Na zijn dood in 1541 wordt het graafschap herenigd met het graafschap Tecklenburg.
 
==== Habsburg (1546–1578) ===
Het graafschap Tecklenburg met Lingen werd na de [[Schmalkaldische Oorlog]] door [[keizer Karel V]] op 3 november 1546 aan de graaf Koenraad ontnomen en overgedragen aan [[Maximiliaan van Egmont]], stadhouder van [[Heerlijkheid Overijssel|Overijssel]]. In maart 1548 sloot Maximiliaan een verdrag met Koenraad van Tecklenburg, waarbij Tecklenburg werd teruggegeven aan de graaf en deze afstand deed van Lingen.
Op dezelfde dag erkende de keizer deze constructie in zijn hoedanigheid van heer van Overijssel. Dit betekende dat de keizer Lingen zag als onderdeel van de [[Bourgondische Kreits]] en het nominaal een deel was van de [[Zeventien Provinciën]]. De Nederrijns-Westfaalse Kreits erkende deze constructies niet maar bleef Lingen zien als een deel van het graafschap Tecklenburg.
Regel 43 ⟶ 45:
In 1551 verkopen de voogden van de erfgename, [[Anna van Buren]], het graafschap weer aan Karel V.
 
=== Habsburg vs. Oranje (1578–1648) ===
In 1578 verkochten de [[Staten-Generaal van de Nederlanden]] Lingen aan [[Willem van Oranje]], op voorwaarde dat hij het zou veroveren. Omdat dit niet gebeurde, weigerden de Staten van Overijssel de prins met het graafschap te belenen. In 1597 werd de stad [[Beleg van Lingen (1597)|bezet door Staatse troepen]], waarna [[Maurits van Oranje|prins Maurits]] in 1602 door de Staten van Overijssel met Lingen werd beleend. De Spanjaarden heroverden het in 1605, waarna de Spaanse stadhouder van Overijssel het graafschap bestuurde.
 
Tijdens de [[Dertigjarige Oorlog]] ontruimden de Spanjaarden in 1627 het gebied, waarna andere bezetters volgden. In 1633 kwam het graafschap in bezit van [[Frederik Hendrik van Oranje-Nassau]]. Bij de [[Vrede van Münster]] van 1648 erkende de koning van Spanje de overdracht aan Oranje-Nassau van 1578. De Oranjes meenden dat Lingen geen deel meer uitmaakte van het Heilige Roomse Rijk, maar het Rijk en de familie [[Graven_en_vorsten_van_Bentheim#Bentheim-Tecklenburg|Bentheim-Tecklenburg]] bleven aanspraak maken op het graafschap.
 
=== Oranje (1648–1702) ===
Tijdens het [[Rampjaar]] 1672, dat de [[Hollandse Oorlog]] inluidde, werd Lingen in juli bezet door Münsterse troepen onder leiding van prinsbisschop [[Christoph Bernhard von Galen]], beter bekend als ''Bommen Berend''. Door het vredesverdrag tussen de Republiek en Münster van 4 mei 1674 kwam weer aan het Huis Oranje-Nassau toe. In 1677 werd de leenband met Overijssel verbroken, zodat het graafschap volledig soeverein werd.
 
=== Pruisen (1702–1807) ===
Nadat het huis Oranje-Nassau in 1702 met stadhouder [[Willem III van Oranje-Nassau|Willem III]] was uitgestorven, kwam het aan één van zijn erfgenamen: de koning van [[Pruisen]]. Nadat Pruisen ook het graafschap Tecklenburg had gekocht, werden de twee gebieden bestuurlijk herenigd. Hiermee kwam een eind aan alle geschillen.
 
=== Franse tijd en Restauratie (1807–1815) ===
Van 1807 tot 1810 maakte het deel uit van het [[groothertogdom Berg]] en van 1810 tot 1813 van het [[Eerste Franse Keizerrijk|keizerrijk Frankrijk]].
Op het [[Congres van Wenen]] in 1815 werd het voormalige graafschap gedeeld: