Maarhuizen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Ombouw verouderd sjabloon
→‎Geschiedenis: linkfix, ik geloof niet dat Baflo als kerspel een bezitting van Aduard was, het geldt als stichting door Liudger
Regel 21:
De eerste vermelding van Maarhuizen is als 'de maiori Husun' op een lijst van bezittingen van het [[Klooster Werden]] uit rond het jaar 1000. Er stond mogelijk een [[Voorwerk (boerderij)|voorwerk]] van het [[Kloosterwijtwerd]]. Latere benamingen voor de plaats zijn 'Marahusum', 'Marrahusen' en 'Marhusen'. De naam betekent vermoedelijk 'bij de grote huizen' ter onderscheiding van het verdwenen [[Lutkehuizen]] (minori Husum).
 
In 1211 verkreeg Maarhuizen van bisschop [[Otto van Oldenburg|Otto I van Oldenburg]] (van [[Bisdom Münster|Münster]]) toestemming een eigen [[kerspel]] te stichten, als afscheiding van [[Baflo]], die weer onderdeel vormde van het [[klooster van Aduard]]. In die tijd zal ook een kerk gebouwd zijn op de wierde. In 1468 werd ook een deel van het opgeheven kerspel [[Lutje Saaksum]] bij het kerspel getrokken. Na de reformatie werd de kerk gecombineerd met [[Obergum]], [[Winsum (Winsum)|Winsum]] en [[Bellingeweer]] en vanaf 1653 alleen nog met Obergum, waar enkele decennia later [[Ranum (Winsum)|Ranum]] nog bij kwam, maar in 1683 werd Ranum bij Bellingeweer gevoegd. In 1718 besloot de gemeente samen te gaan met Winsum. In 1726 werd echter uiteindelijk wederom gekozen voor het iets dichterbij gelegen Obergum, waarna de kerk van Maarhuizen werd afgebroken. Mogelijk werd de kerk niet hersteld doordat het financiële draagvlak van de gemeente sterk was verminderd, doordat verschillende landbouwers [[doopsgezinden|doopsgezind]] waren geworden. Alleen het ommuurde en door hoge bomen omgeven [[Kerkhof (kerk)|kerkhof]] bleef achter. De oudste grafzerk van dit kerkhof dateert van 1630. In 1820 werd Ranum weer onderdeel van de kerkgemeente Obergum-Maarhuizen. In 1966 ging de kerkgemeente samen met Winsum en Bellingeweer, zodat de hervormde gemeente Winsum, Obergum, Bellingeweer, Maarhuizen en Ranum ontstond.
 
Maarhuizen zal nooit meer dan een klein plattelandsdorpje zijn geweest. In de jaren na 1930 werd een deel van de wierde afgegraven. Tegenwoordig staan nog drie boerderijen op de wierde. De meest in het oog springende is de [[Enne Jans Heerd]] (Maarhuizen 3), een [[kop-hals-rompboerderij]] waarvoor een [[dwarshuis]] is gebouwd. De boerderij staat op de plek van het vermoedelijke voorhuis en dateert van voor 1802, het dwarshuis volgens een gevelsteen van 1854. De enige andere oude boerderij (Maarhuizen 1) dateert uit 1811, is als enige omgracht en heeft een wat nieuwer dwarshuis. Tegenover de [[Provinciale weg 361|N361]] (Maarhuizen 2) stond vroeger de boerderij Sijboltsheerd uit de 2e helft van de 16e eeuw (in 2001 werden resten van een oudere laat-gotische behuizing gevonden). In de jaren 1970 werd deze wegens bouwvalligheid echter afgebroken. Rond 2005 werd er een boerderij gebouwd in de stijl van de oude Sijboltsheerd.