Inname van Axel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Henk B. (overleg | bijdragen)
kaartje vervangen door afbeelding van beleg zelf
Henk B. (overleg | bijdragen)
geen beginnetje meer
Regel 1:
{{Infobox militair conflict
[[Bestand:Siege of Axel 1586.jpg|thumb|200px|Maurits bestormd Axel ''(collectie: [[Universiteitsbibliotheek Leiden]])'']]
| conflict = Inname van Axel
De '''inname van Axel''' was de eerste wapenfeit van [[Maurits van Oranje]] tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]]. Maurits was op zijn achttiende verjaardag, op 14 november 1585 benoemd tot [[stadhouder]] en [[admiraal]] van [[Holland]] en [[Graafschap Zeeland|Zeeland]]. In het jaar [[1586]] begon hij met het leiden van de gevechten. [[Axel (plaats)|Axel]], een kleine stad in Zeeland, was sinds 1583 in handen van de [[Spanje|Spanjaarden]]. Maurits liet een aantal [[polder]]s onderlopen om de steden [[Terneuzen (stad)|Terneuzen]] en Axel van het vaste land af te snijden en een mogelijk [[ontzet]] te ontmoedigen. Op 17 juni 1586 trok Maurits de stad in. Na het beleg liet Maurits [[Linie van Axel I|diverse schansen]] in de buurt van Axel bouwen om zo het gebied beter te beschermen. Maurits haalde later als legeraanvoerder nog grote successen in de Nederlanden.
| partof = de [[Tachtigjarige Oorlog]]
| image =[[Bestand:Siege of Axel 1586.jpg|250px]]
| caption = Maurits bestormd de stad.
| date = [[17 juni]], [[1586]]
| place = [[Axel (plaats)|Axel]]
| territory =
| result = Staatse overwinning
| combatant1 =[[Bestand:Prinsenvlag.svg|22px|rand]] [[Staatsen|Nederlandse Opstandelingen]]
| combatant2=[[Bestand:Flag of New Spain.svg|22px|rand]] [[Spaanse Rijk|Spaans Leger]]
| commander1 = [[Robert Dudley|Leicester]]<br />[[Maurits van Oranje|Maurits]]
| commander2 = Schonaauw
| strength1 =
| strength2 = 600 man
| casualties1 =
| casualties2 =
| portaal = Tachtigjarige Oorlog}}
 
De '''inname van Axel''' was een inname van de stad [[Axel (plaats)|Axel]] tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] in opdracht van Prins [[Maurits van Oranje|Maurits]]. Deze inname was zijn eerste wapenfeit.
 
==Aanloop==
Maurits was op zijn achttiende verjaardag, op 14 november 1585 benoemd tot [[stadhouder]] en [[admiraal]] van [[Holland]] en [[Graafschap Zeeland|Zeeland]]. In het jaar [[1586]] begon hij met het leiden van de gevechten. [[Axel (plaats)|Axel]], een kleine stad in Zeeland, was sinds 1583 in handen van de [[Spanje|Spanjaarden]] waar de bezetting uit vier Duitse vendels bestond onder leiding van overste Schonaauw. De Staatse kolonel Jan Pirom had een plan bedacht om Axel bij verrassing in te nemen. De prins vond het een goed plan en stuurde Piron met een aantal van de beste soldaten.<ref name="Jacobaa">{{aut|[[Abraham Jacob Aa]]}}, ''Herinneringen uit het gebied der geschiedenis betrekkelijk de Nederlanden'' P. 248, Uitgave J.C.van Kesteren, 1835</ref>
 
==Beleg==
Op de nacht van 16 op 17 juli vertrokken ze. Ze kwamen 's morgens voor Axel aan. Omdat de poorten nog gesloten waren was het nog niet zeker of zij binnen zouden geraken. Een soldaat had het gewaagde plan om over de stenen [[Beer (dam)|beer]] te klauteren vandaar de [[stadswal]] op. Toen het hem was gelukt binnen te raken volgde de rest, zij wisten gezamenlijk de [[schildwacht]] te overmeesteren. Vervolgens openden zij de [[stadspoort]] waarop de rest van het leger kwam binnenstormen, op de trompet het door de Spanjaarden zo gehate [[Wilhelmus]] spelende. Er ontstond paniek binnen de wallen. Sommige wakkere wachters probeerden de invallers nog terug te drijven, in de Lange Noordstraat vielen nog schermutselingen voor, maar nadat enkele dodelijke slachtoffers onder Spanjaarden en Duitsers vielen bleek dat ze niet tegen de overmacht waren opgewassen. Sommigen redden zich het leven door op de vlucht te staan, het merendeel werd gevangengenomen. Bevelhebber Schonaauw was gevangen genomen voordat hij door had wat er loos was. Nu wist hij wel dat hij in ongenade zou zijn gevallen bij de Spanjaarden dus hij bood hij zijn diensten aan ten gunste van [[Robert Dudley|Leicester]] en Maurits. Deze lieten weten geen onoplettende soldaten nodig te hebben en wezen zijn aanbod af.<ref name="Jacobaa"/>
 
==Nasleep==
De '''inname van Axel''' was de eerste wapenfeit van [[Maurits van Oranje]] tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]]. Maurits was op zijn achttiende verjaardag, op 14 november 1585 benoemd tot [[stadhouder]] en [[admiraal]] van [[Holland]] en [[Graafschap Zeeland|Zeeland]]. In het jaar [[1586]] begon hij met het leiden van de gevechten. [[Axel (plaats)|Axel]], een kleine stad in Zeeland, was sinds 1583 in handen van de [[Spanje|Spanjaarden]]. Maurits liet een aantal [[polder]]s onderlopen om de steden [[Terneuzen (stad)|Terneuzen]] en Axel van het vaste land af te snijden en een mogelijk [[ontzet]] te ontmoedigen. Op 17 juni 1586 trok Maurits de stad in. Na het beleg liet Maurits [[Linie van Axel I|diverse schansen]] in de buurt van Axel bouwen om zo het gebied beter te beschermen. Maurits haalde later als legeraanvoerder nog grote successen in de Nederlanden.
 
De stad werd ontruimd van haar katholieke inwoners en magistraat.<ref name="Scharp">{{aut|[[Jan Scharp]]}}, ''Geschiedenis en costumen van Axel'' P. 218, Uitgave Willem Abrahams, 1787</ref> De bewoners zijn naar [[Gent]] en omliggende Spaanse gebieden gevlucht. De twee daarop volgende jaren was er geen burgerlijk recht binnen Axel, noch een magistraat. Een gemachtigde van de [[Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland|Gecommiteerde Raad van Zeeland]] nam die zaken waar. Pas in 1594 nam het aantal burgers weer toe en werd daar een magistraat aangesteld.<ref name="Salmon">{{aut|Thomas Salmon}}, ''Hedendaagsche historie of tegenwoordige staat van alle volkeren... Vervolgende de beschryving der Vereenigde Nederlanden'' P. 537, Uitgave Isaak Tirion, 1740, 1787</ref>
 
{{Appendix|2=
{{References}}
}}
 
{{Navigatie Tachtigjarige Oorlog}}
{{Beginnetje|geschiedenis|2=2008|3=12|4=29}}
 
[[Categorie:1580-1589]]