Tibetaanse astrologie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Robot: Verplaatsing van 4 interwikilinks. Deze staan nu op Wikidata onder d:q1814156
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 18:
De ''witte berekeningen'' komen primair voort uit enerzijds de ''[[Kalachakratantra]]'' met een [[boeddhisme|boeddhistische]] achtergrond en anderzijds de ''Svarodaya'' dat zowel door [[hindoeïsme|hindoes]] als [[boeddhisme|boeddhisten]] wordt geaccepteerd.
 
Uit de ''Kalachakratantra'' werden twee sets van wiskundige formules ontwikkeld: enerzijds was dit de ''Siddhanta'' (''volledige leerstuk'') dat verloren ging voordat het vertaald kon worden naar het Tibetaans. Verschillende Tibetaanse onderzoekers in de [[15e eeuw|15e]] en [[17e eeuw]] reconstrueerden dit systeem. Anderzijds was dit de ''Karana'' (''samenvattend systeem''). Alle scholen gebruiken beide systemen en hoewel bij sommige scholen de ''Siddhanta'' de voorkeur heeft, wordt vaak teruggegrepen op de ''Karana'' omdat het nauwkeurigere berekeningenuitkomsten oplevert.
 
De tantra van de ''Svarodaya'' (''opstijging van de klinkers''), ook wel de ''Yuddhajaya'' (''overwinning in veldslagen'') genoemd, is de enige tantra uit de hindoeïstische stroming ''[[shaivisme]]'' dat werd vertaald naar het Tibetaans en onderdeel ging uitmaken van de ''[[Tengyur]]''-commentaren op Indiase teksten.
 
=== Horoscopen voor voorspellingsdoeleinden ===
Het belangrijkste doel van de ''witte berekeningen'' is het voortbrengenopstellen van horoscopen voor voorspellingsdoeleinden. In de [[Westerse astrologie]] is de stand van de sterren bij de geboorte van een individu doorslaggevend voor het maken van een persoonlijke horoscoop. Dit is niet het geval bij Indiase horoscopen, hoewel dit er wel een beperkt onderdeel van uitmaakt. Bij de boeddhistische berekeningen wordt de ontwikkeling van iemands persoonlijke leven voorop gesteld en in alle Indiase tradities geanalyseerd in relatie met negen achtereenvolgende hemellichamen. Hierbij wordt het tijdstip vanaf de geboorte genomen en met bepaalde formules onderverdeeld in negen afzonderlijke periodes.
 
Dit is niet het geval bij in principe alle Indiase horoscopen, hoewel dit er wel een beperkt onderdeel van uitmaakt. Bij de boeddhistische berekeningen wordt de ontwikkeling van iemands persoonlijke leven voorop gesteld en in alle Indiase tradities geanalyseerd in relatie met negen achtereenvolgende hemellichamen. Hierbij wordt het tijdstip vanaf de geboorte genomen en met bepaalde formules onderverdeeld in negen afzonderlijke periodes.
 
De hindoeïstische modellen nemen de levensloop niet mee, maar gebruiken een andere sleutel voor de onderverdeling.
 
AanIn de eneboeddhistische kantsystemen worden in de boeddhistische systemen wel berekeningen opgesteldgemaakt voor de lengte van een leven, maar deze betreffen geen lotsbestemming. Deze systemen bevatten namelijk ook berekeningen die aangeven hoe lang een leven kan doorgaan indien hiertoe constructieve daden worden verricht. Volgens de originele ''Kalachakratantra'' kan een leven een maximumlengte bereiken van 108 jaar; de hindoeïstische systemen gaan uit van een maximumleeftijd van 120. In Tibet werd deze teruggebracht tot 80 vanwege de [[degeneratie]] vanaf die leeftijd. In de [[19e eeuw]] verhoogde de [[nyingma]]geestelijke [[Mipam Namgyal]] deze naar 100 jaar.
 
Niettemin kent het Tibetaanse systeem vier verschillende methoden om de levenslengte uit te rekenen, waardoor er voor een persoon veel verschillende mogelijke leeftijden overblevenmogelijk zijn. Verder zijn er voor Tibetanen meer factoren van belang voor de uiteindelijke leeftijd, waarbij vooral [[karma|karmische]] handelingen in dit leven en de vorige levens van groot belang zijn. Het belangrijkste nut van de Tibetaanse horoscoop is een persoon er op te alarmerenwijzen, via welke mogelijke paden diens leven kan verlopen. Of die paden ook daadwerkelijk zullen uitkomen, zou liggen aan de acties die de betreffende persoon zelf neemt.
 
=== Overeenkomsten met andere astrologiesystemen ===