Ganggesteente (geologie): verschil tussen versies

Met '''ganggesteente''' wordt een [[stollingsgesteente]] bedoeld dat niet diep onder en niet aan het aardoppervlak is gestold, maar ertussenin. In het [[Engels]] wordt de term ''hypabyssal rocks'' gebruikt.

De exacte diepte van [[kristallisatie]] kan varieren, belangrijk is dat het [[magma]] zodanig langzaam afkoelt, dat in het [[gesteente]] kristallen[[kristal]]len van redelijke grootte gevormd worden. Het verschil met [[dieptegesteente]] en [[uitvloeiingsgesteente]] is de diepte waarop kristallisatie plaatsvindt. Er is geen absolute definitie van wat een ganggesteente en wat een dieptegesteente genoemd wordt, maar over het algemeen worden gesteenten waarin de kristallen makkelijk te onderscheiden zijn (groter dan 1 mm) dieptegesteenten genoemd. De bekendste ganggesteenten zijn het [[felsisch]]e [[granofier]] en het [[mafisch]]e [[doleriet]]. Ook een [[pegmatiet]] wordt soms tot de ganggesteenten gerekend, ondanks de zeer grote kristallen.

Ganggesteenten worden gevormd onder het aardoppervlak en raken [[ontsluiting (geologie)|ontsloten]] bij tektonische opheffing (''uplift''). De ganggesteenten doleriet en granofier worden doorgaans aangetroffen als tussenniveau tussen de extrusieve varianten, respectievelijk [[basalt]] en [[rhyoliet]] en de intrusieven [[gabbro]] en [[graniet]]. Meestal komen ganggesteenten voor als [[dike (geologie)|dike]]s of [[sill (geologie)|sill]]s.

In gebieden waar bepaalde "armen" van een magma geisoleerd raken van veel aanvoer, maar nog warm genoeg om kristalgroei te bevorderen, worden pegmatieten gevormd. Deze ganggesteenten kennen een grote verscheidenheid aan mineralen en mineraalgroottes, door de verschillende temperaturen waarbij [[mineraal|mineralen]] uitkristalliseren.