Vostok 1: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Gedeeltelijke vertaling van en:Vostok 1 |
||
Regel 17:
}}
De '''Vostok 1''' ([[Russisch]]: Восток-1, "Oosten 1" of "Oriënt 1") was de eerste vlucht in het kader van het Russische [[Vostokprogramma]] en de eerste [[bemande ruimtevaart|bemande]]
De vlucht bestond uit een enkele baan om de aarde en duurde 108 minuten van lancering tot landing. Zoals gepland landde Gagarin apart van zijn capsule aan een parachute, na op 7 km hoogte te zijn uitgestapt.
De vlucht was volledig automatisch, de besturinginstrumenten waren geblokkeerd. Gagarin had een code in een verzegelde [[Envelop (briefomslag)|envelop]], waarmee hij in noodgevallen, na toestemming van de vluchtleiding, de besturingsinstrumenten kon deblokkeren. Desondanks was de code, "325", geen geheim voor Gagarin. Voorafgaand aan zijn lancering hadden een technicus en [[generaal]] Kamanin hem de geheime code al ingefluisterd<ref>Smolders, P. (2007) ''In het spoor van Spoetnik''. Amsterdam: House of Knowledge</ref>.▼
== Bemanning ==
De 27-jarige [[Joeri Gagarin]] was het enige bemanningslid van Vostok 1. Het ruimtevaartuig was ontworpen om één persoon te huisvesten. [[German Titov]] en [[Grigori Nelyubov]] waren eerste en tweede reserve. De posities werden formeel pas vier dagen voor de vlucht aangewezen, maar Gagarin was al enkele maanden favoriet.
== Voorbereidingen ==
=== Automatische besturing ===
▲De vlucht
=== 11 april 1961 ===
Op de vroege ochtend van 11 april 1961 werd de Vostok-K raket, samen met de hieraan vastgemaakte Vostok 3KA ruimtecapsule, naar het lanceerplatform van de [[Baikonoer Kosmodroom]] gereden. Na een inspectie door hoofdontwerper [[Sergei Korolev]] werd de raket rechtop gezet. Om 10.00 uur ([[Moskoutijd]]) kregen Gagarin en Titov een laatste briefing. Ze kregen onder meer te horen dat de lancering voor de volgende dag 9.07 uur gepland was.
Om 6.00 uur, na een aantal lichamelijke metingen instrueerden de doktoren beide kosmonauten om niet meer over de missie te praten. Die avond ontspanden Gagarin en Titov door naar muziek te luisteren, pool te spelen en over hun jeugd te praten. Om 9.50 uur kregen de kosmonauten slaappillen aangeboden voor een goede nachtrust, maar die werden door hen geweigerd. Op basis van metingen gedurende de nacht concludeerden de artsen dat de kosmonauten goed hadden geslapen. Later werd bekend dat geen van beide geslapen had.
== Missie ==
Om 5.30 uur, 12 april 1961, werden Gagarin en zijn vervanger Titov gewekt. Ze kregen een ontbijt, werden in hun ruimtepakken geholpen en naar het lanceerplatform gebracht. Gagarin betrad de capsule. Op een scherm in de controlekamer werden rechtstreekse beelden vanuit de capsule getoond. Ongeveer 40 minuten en enkele tests later werd het toegangsluik gesloten, maar de afdichting bleek te lekken. Technici waren vervolgens bijna een uur bezig om het probleem op te lossen.
De hierop volgende transcriptie volgt de [[UTC|gecoördineerde wereldtijd]] (UTC).
=== Lancering ===
[[BEstand:Semyorka Rocket R7 by Sergei Korolyov in VDNH Ostankino RAF0540.jpg|thumb|Een draagraket zoals gebruikt bij Vostok 1.]]
* '''06.07 UT''' De lancering vindt plaats van platform 1 van de Baikonoer Kosmodroom. Korolev over de radio: "Eerste trap .... tweede... hoofd.... LIFT OFF! We wensen u een goede vlucht. Alles is in orde." Gagarin antwoordde: "Hier gaan we!".
* '''06.09 UT''' Twee minuten in de vlucht. De vier hulpraketten raken hebben hun brandstof verbruikt en worden losgekoppeld.
* '''06.10 UT''' Het omhulsel dat de capsule beschermd wordt ontkoppeld. Het raampje tussen Gagarin's voeten komt hierdoor vrij. "kijk"
* '''06.12 UT''' Vijf minuten in de vlucht raakt ook de brandstof van de centrale raket op, waarop deze wordt ontkoppeld. De laatste trap wordt ontstoken om de vlucht richting een baan om de aarde voort te zetten
* '''06.13 UT''' Gagarin meldt "... de vlucht gaat goed. Ik kan de aarde zien. Het zicht is erg goed... ik zie bijna alles. Er is wat ruimte onder de cumulus bewolking. Ik zet de vlucht voort, alles gaat goed."
* '''06.14 UT''' De raket brandt nog steeds en vliegt boven centraal Rusland. Gagarin: "Alles werkt erg goed. Alle systemen werken. Laten we doorgaan!"
* '''06.15 UT''' De laatste trap brandt nu drie minuten en Gagarin meldt "Ik kan jullie niet goed verstaan. Ik voel me goed. Ik ben in een goed humeur. Ik ga door met de vlucht..." Vostok 1 vliegt weg van de Baikonoer Kosmodroom en raakt langzaam buiten bereik van het grondstation.
=== Baan om de aarde ===
* '''06.17 UT''' De laatste trap is uitgebrand en wordt ontkoppeld. Vostok 1 is nu in een baan om de aarde. Gagarin meldt "Het voertuig werkt normaal. Ik kan de aarde door het raampje zien. Alles gaat volgens plan." De capsule vliegt over [[Siberië]].
[[File:Vostokpanel.JPG|thumb|285px|Een deel van het instrumentenpaneel van de Vostok 1.]]
* '''06.21 UT''' Vostok 1 vliegt over het [[Kamtsjatka (schiereiland)|Kamtsjatka schiereiland]] en richting de Grote Oceaan. Gagarin "... de lichten op het dalingsinstrument branden. Ik voel me goed en ben blij. Cabine waardes: druk 1; luchtvochtigheid 65; temperatuur 20; druk in het compartiment 1; eerste automaat 155; tweede automaat 155; druk in het remraketsysteem 320 atmosfeer..."
* '''06.25 UT''' Als de capsule aan haar diagonale oversteek van de Grote Oceaan begint vraagt Gagarin "Wat kunnen jullie me vertellen over de vlucht? Wat kunnen jullie me vertellen?" Hij vraagt om informatie over zijn baan. Het grondstation in [[Khabarovsk]] antwoordt: "Er zijn geen instructies van nummer 20 (Sergei Korolev) en de vlucht verloopt normaal" De vluchtleiding heeft nog geen informatie over de baan van Vostok 1, maar kan wel melden dat alle systeem werken.
* '''06.31 UT''' Gagarin zend naar het grondstation "Ik voel me geweldig, heel goed, heel goed, heel goed. Geef me wat resultaten van de vlucht!" Maar Vostok 1 raakt buiten VHF bereik van Khabarovsk.
* '''06.37 UT''' Vostok 1 vliegt verder terwijl de zon zakt. Gagarin betreed de nachtzijde van de aarde boven [[Hawaï]].
* '''06.46 UT''' Omdat Vostok 1 buiten bereik van de VHF radio is stuurt het grondstation de boodschap "KK" via HF. Met deze boodschap vraagt men Gagarin om te melden wanneer het dalingssysteem de opdrachten van de vluchtleiding had ontvangen. Gagarin meldt dit om 6.48 UT.
* '''06.48 UT''' Vostok 1 passeert de evenaar op ongeveer 170 graden westerlengte in zuidoostelijke richting. Gagarin meldt via de HF radio "9 uur 48 minuten, de vlucht verloopt goed. Spusk-1 werkt goed. De verplaatsingsindex van het dalingsinstrument beweegt. Druk in de capsule is 1; luchtvochtigheid 65; temperatuur 20; druk in het compartiment 1.2 ... handmatig 150; eerste automaat 155; tweede automaat 155; remraket tanks 320 atmosfeer. Ik voel me goed..."
* '''06.49 UT''' Gagarin meldt dat hij aan de nachtzijde van de aarde is.
[[Bestand:Vostok 1 orbit english.png|thumb|300px|left|Het vluchtpad van Vostok 1 uitgetekend op een kaart van de Aarde]]
* '''06.53 UT''' Het grondstation stuurt Gagarin de volgende boodschap: "Volgens orders van nummer 33 (generaal Nikolai Kamanin) zijn de zenders aangezet en sturen we dit: de vlucht verloopt volgens plan en de baan is zoals berekend."
* '''06.57 UT''' Vostok 1 is boven de Grote Oceaan tussen Nieuw-Zeeland en Chili wanneer Gagarin meldt "... Ik zet de vlucht door en vlieg boven Amerika. Ik heb het signaal 'AAN' verstuurd".
* '''07.00 UT''' Vostok 1 passeert de [[Straat Magellaan]] op de punt van Zuid-Amerika. Het nieuws van de Vostok 1-missie wordt op Radio Moskou gemeld.
* '''07.10 UT''' De zon komt op en Vostok 1 bevindt zich weer in daglicht. Nog 15 minuten tot de remraketten zullen ontbranden.
=== Terugkeer en landing ===
[[Bestand:Vostok1_descent_module.jpg|thumb
Om 07.25 UT, ongeveer een uur in de vlucht, brengt het automatische systeem Vostok 1 in positie voor het afvuren van de remraketten. Dit vond plaats nabij Angola aan de westkust van Afrika, op 8000 km van de geplande landingsplaats. De remraketten branden ongeveer 42 seconden.
Tien seconden later krijgt de Vostok service module de opdracht om zich los te maken van de terugkeercapsule, maar deze blijft aan een aantal kabels hangen. Als beide delen van het ruimtevaartuig de daling inzetten beginnen ze te tollen, waarop de kabels breken. Gagarin meldt dat alles in orde is, ondanks het tollen. Tijden de daling ervaart Gagarin 8 [[G-kracht|g]], maar hij blijft bij bewustzijn.
Om 07.55 UT, op een hoogte van 7 km, wordt het luik van Vostok 1 ontkoppeld. Twee seconden later wordt Gagarin naar buiten geschoten. Op 2.5 km hoogte ontvouwt de hoofdparachute van de capsule. Twee schoolmeisjes zijn getuige van de landing en beschreven het als volgt: "Het was een enorme bal, ongeveer twee of drie meter hoog. Het viel, stuiterde en viel toen weer. Er was een enorm gat op de plek waar het de grond als eerste raakte."
Gagarin's parachute opende bijna meteen en circa tien minuten later, om 08.05 landde hij, zo'n 26 km ten zuidwesten van de plaats [[Engels (stad)|Engels]] in de [[Oblast Saratov|Saratov regio]]. Dit was 280 km ten westen van de geplande landingsplaats nabij Baikonoer.
Een boer en zijn dochter zagen een figuur in een fel oranje pak met een grote witte helm aan een parachute neerdalen. Gagarin vertelde later "Toen ze mij zagen lopen in mijn ruimtepak met de parachute achter mij aan slepend begonnen ze angstig achteruit te lopen. Ik zei dat ze niet bang moesten zijn. Ik ben een inwoner van de Sovjet Unie, net als jullie, die is neergedaald uit de ruimte en ik moet een telefoon vinden om Moskou te bellen!"
▲[[Bestand:Vostok1_descent_module.jpg|thumb|300px|left|De daalcabine van Vostok 1 zoals te zien in het [[Raketnokosmitsjeskaja Korporatsija Energia|RKK Energia]] Museum in [[Korolev]], nabij [[Moskou]].]]
== Zie ook ==
* [[Lijst van bemande ruimtevluchten]]
| |||