Gammaflits: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Addbot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 37 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q22247
Annom (overleg | bijdragen)
Melkwegstelsel vervangen door sterrenstelsel. Sterrenstelsel is de meest algemene en gangbare term die juist hier van toepassing is.
Regel 1:
[[Bestand:Gamma ray burst.jpg|thumb|300px|Verbeelding van een gammaflits door de ineenstorting van een zware ster ([[hypernova]]). Tijdens het leven van een zware ster zorgt [[kernfusie]] voor de omzetting van lichte [[chemisch element|elementen]] ([[Waterstof (element)|waterstof]] (H), [[helium]] (He), enzovoorts) in zware elementen tot aan [[IJzer (element)|ijzer]] (Fe)- zie de gekleurde schillen in de figuur. Als de kernfusie niet meer genoeg tegendruk biedt tegen de [[zwaartekracht]], stort de ster in tot een [[zwart gat]]. De ineenstorting leidt langs de draaiingsas van de ster tot een supersnelle ([[relativistisch]]e) schokgolf, die voor ons zichtbaar wordt als een langdurige gammaflits. (Figuur: Nicolle Rager, [[National Science Foundation]].)]]
Een '''gammaflits''' of ''gamma-ray burst'' (GRB) is een heftige uitbarsting van hoogenergetische [[gammastraling]] en duurt van enkele milliseconden tot enkele minuten. Men heeft geconcludeerd dat de waargenomen gammaflitsen afkomstig waren van verre [[Sterrenstelsel|melkwegstelselssterrenstelsels]]. Tijdens de flits is de energie-uitstoot honderden malen meer dan de [[straling]] die afkomstig is van een [[supernova]]-uitbarsting.
 
Men neemt aan dat de meeste waargenomen GRBs twee smalle bundels straling uitzenden in tegengestelde richtingen, waarvan er één toevallig in onze richting is. Dit betekent enerzijds dat er veel soortgelijke gebeurtenissen plaatsvinden die we niet waarnemen omdat geen van beide bundels naar ons toe gericht is, en anderzijds maakt het bij een gegeven hoeveelheid totale stralingsenergie de mogelijkheid van waarneembaarheid groter als één van de bundels toevallig wel in onze richting is.