Weeshuis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Legobot (overleg | bijdragen)
k Verplaatsing van 31 interwikilinks die op Wikidata beschikbaar zijn op d:q160645
k stijl; links; {feit}
Regel 4:
Er zijn weeshuizen met diverse benamingen voor verschillende doelgroepen, zoals: het Burgerweeshuis, het Stadsweeshuis en het Arme (half)[[Wees (kind)|wees]]-huis. Er waren de algemene [[Overheid|overheids]]- en de fundatie- ofwel [[stichting]]s-weeshuizen. Ook waren er weeshuizen per [[gezindte]], zoals; [[Hervormd]], [[Gereformeerd]], [[Luthers]] en [[Rooms-katholieke Kerk| Rooms-Katholiek]].
 
Een bekend weeshuis is het [[Burgerweeshuis (Kalverstraat Amsterdam)|Burgerweeshuis]] in [[Amsterdam]], waar tegenwoordig omgevormd tothet [[Amsterdam Museum|museum]] is gevestigd.
 
== Geschiedenis ==
Het principe van weeshuizen bestaat al sinds de eerste eeuw. Toen bestonden er zogenaamde ''orphanotrophia'' als een van de methodes voor de zorg voor wezen. De Joodse [[Halacha]] stelde verplicht dat er gezorgd diende te worden voor weduwen en wezen, en in het oude [[Athene]] was eveneens wettelijk geregeld dat kinderen wiens ouders waren gesneuveld door militaire dienst recht hadden op verzorging.{{feit}} [[Plato]] pleitte al voor het feit dat wezen onder zorg van openbare verzorgers moesten worden geplaatst die voor hen zouden zorgen als ware het hun eigen kinderen. <ref>{{cite web|url=http://www.newadvent.org/cathen/11322b.htm| title=The Catholic Encyclopedia, Volume XI}}</ref> In de [[Middeleeuwenmiddeleeuwen]] namen vaak [[Kloosterklooster (gebouw)|klooster]]s de zorg van wezen op zich.
 
Hoewel de meeste weeshuizen tot het begin van de 19de[[19e eeuw]] weinig tot geen onderwijs boden (men leerde wel praktische Fundatie{{feit}}), gingen ze later, en zeker na 1874 (([[Kinderwetje van Van Houten]]) over tot het opleiden van hun pupillen (tot ca. 14 jaar op school, daarna een vakopleidingen en tenslotte uit werken tot hun meerderjarigheid). De pupillen van weeshuizen droegen vaak uniforme kledij. Een fel contrast in het weeshuis was het voorhuis met de vaak weelderige Regentenkamer en het povere achterhuis waar de (half)wezen of arme kinderen verbleven. Vaak waren er gescheiden ingangen voor de [[Regentenregenten]] en de wezen.
 
In de [[20e eeuw]] begon de houding tegenover weeshuizen sterk te veranderen. Weeshuizen werden steeds vaker gezien als een van de slechtste alternatieven voor wezen, en alternatieve mogelijkheden zoals adoptie of wezen onderbrengen bij andere familieleden of [[gastgezin]]nen kregen de voorkeur. Vanaf de [[1950-1959|jaren 50vijftig]] gingen weeshuizen zich steeds meer richten op de mogelijkheden om wezen nog wel in contact te laten komen met andere familie. In 2009 bewees een studie echter dat kinderen die in een weeshuis opgroeien geen noemenswaardige achterstand krijgen op het gebied van gezondheid en ontwikkeling, alsvergeleken bij andere kinderen. <ref name=McKenzie>{{Cite news
| url = http://online.wsj.com/article/SB10001424052748703510304574626080835477074.html
| title = The Best Thing About Orphanages
Regel 18:
| date = 14 January 2010}}</ref>
 
Weeshuizen zijn in West-Europese landen vandaag de dag een zeldzaam verschijnsel, maar in onder andere [[Oost-Europa]], [[Afrika]], [[Zuid-Amerika]] en [[Azië]] komen ze nog veelvuldig voor. In de [[Verenigde Staten]] neemt het aantal weeshuizen af daar er steeds meer gebruik wordt gemaakt van kleinschalige opvanglocaties voor wezen.{{feit}}
 
== Weeshuizen in media ==
Weeshuizen komen geregeld voor in fictie, maaren worden hierin niet zelden afgebeeld als akelige plaatsen waar de aanwezige kinderen maar weinig liefde en aandacht krijgen.
 
Een van de beroemdste boeken over het leven in een weeshuis, ook wel armenhuis genoemd, is het boek over ''[[Oliver Twist]]'' (1838) van de Britse schrijver [[Charles Dickens]].
 
== Zie ook ==