|
Spiervezels worden geen [[cel (biologie)|cellen]] genoemd omdat ze meerkernig zijn, het zijn samensmeltingen van meerdere cellen. Dit heet een syncytium. Spiervezels reageren snel op impulsen, maar raken ook snel vermoeid. Het aantal spiervezels is genetisch bepaald. Ook de verhouding tussen de verschillende types (zie infra) zijn genetisch bepaald en kunnen slechts lichtjes aangepast worden door trainig.
==Spiervezeltypes==
'''Spiervezels'''
;Type I (Slow Twitch)
Spiervezels zijn de bouwstenen van skeletspieren. Deze spiervezels worden alleen gevonden in de dwarsgestreepte spieren. De spiervezels komen alleen voor op plekken waar de spieren ‘bewust’ kunnen worden aangespannen. Ín het glad spierweefsel komen spiervezels niet voor deze spieren kunnen daarom ook niet ‘bewust’ bestuurd worden. Glad spierweefsel komt bijvoorbeeld voor in de wanden van bloedvaten.
:Hoog [[myoglobine]] gehalte
:Hoge aerobe capaciteit
:Zijn rood van kleur
:Bevatten veel [[mitochondriën]]
;Type IIx (Fast Twitch)
Skeletspieren bestaan uit bundels spiervezels, in elkaar vergroeide spiercellen. Het cytoplasma van spiervezels heeft meerdere celkernen. Daarom kan het geen cel genoemd worden. De spiervezel bevat myofibrillen, deze zijn in de lengte net zo groot als de spiervezel. In de breedte liggen de myofibrillen strak naast elkaar. Deze myofibrillen bevatten twee typen eiwitten: actine en myosine. Als deze eiwitten langs elkaar schuiven trekt de spier samen. De spier wordt dan klein en dik. Het langs elkaar schuiven van de actine en myosine kost energie. De bron van deze energie is ATP(AdenosineTriPhosphate). De spiervezels zijn ingedeeld in motor-units, dit houdt in dat een bepaalde groep spiervezels tegelijk wordt geactiveerd. Deze spiervezels zijn van hetzelfde soort.
:Hoge anaerobe capaciteit
:Zijn wit van kleur
:De Fast Twitch vezels zijn nog onder te verdelen in type IIa, IIx en IIb.
;Type IIa (Intermediaire spiervezel)
Spiervezels zijn onder te verdelen in twee types: type 1 en type 2. Deze worden ook wel Slow Twitch en Fast Twitch genoemd. Deze naam hebben ze danken aan de contractietijd van de spier. Contractietijd is de snelheid waarmee de spier kan samentrekken. Contractiekracht is de kracht waarmee een spier kan samentrekken. Deze twee begrippen hangen van elkaar af. Type 1, de Slow Twitch, heeft een grotere contractietijd dan type 2, de Fast Twitch. De contractie tijd is groter omdat het langer duurt voordat deze spier op gang is gekomen. Als de contractie tijd korter is, heeft de spier ook een grotere contractiekracht.
:Gekenmerkt door kracht en uithoudingsvermogen
:Mogelijkheid om vetten en koolhydraten te verbranden
:Zijn in staat tot de [[anaeroob|anaerobe]] omzetting van [[glucose]] via de [[glycolyse]]
[[Categorie:Histologie]]
'''Energie'''
[[de:Muskelfaser]]
Het langs elkaar schuiven van de spiervezels kost energie. De bron van deze energie is ATP(AdenosineTriPhosphate), deze bron van energie is een oplaadbaar systeem. Iedere spiervezel heeft een kleine hoeveelheid ATP in bezit. Deze ATP kan gelijk worden vrijgelaten als de spiervezels langs elkaar schuiven. Deze hoeveelheid ATP is zo klein dat de inspanning maar van enkele seconden kan zijn de spier heeft een korte contractietijd. De ATP moet daarom snel weer opgeladen worden. Het opwekken van energie in spiervezels wordt in drie systemen worden gedaan.
[[en:Muscle fiber]]
[[fr:Myocyte]]
''Systeem 1 (fosfaataccu)''
[[sk:Myocyt]]
[[fi:Lihassolu]]
Het celplasma van spiercellen bestaat uit creatinefosfaat(CP). CP draagt zijn energie over aan ATP dat opgeladen moet worden. Deze fosfaataccu geeft energie voor ongeveer 10 seconden van volledige inspanning. Deze vorm van ATP oplading wordt gebruikt voor explosieve inspanningen omdat de energie zo snel kan worden vrijgemaakt.
[[pl:Miocyt]]
[[pt:Fibra muscular]]
''Systeem 2 (melkzuursysteem / anaerobe dissimilatie)''
Voor een langere inspanning van de spieren wordt de anaerobe dissimilatie aangesproken. Een andere benaming van deze vorm is het melkzuur systeem. De spiercellen zetten hierbij glucose om in melkzuur. Bij deze reactie komt een kleine hoeveelheid ATP vrij. Van dit systeem komt de verzuring in de spieren tot stand. Dit systeem kan ongeveer anderhalve minuut worden gebruikt hierna stopt de melkzuur vorming, de verzuring wordt te erg.
''Systeem 3 (aerobe dissimilatie)''
Dit systeem wordt na ongeveer twee minuten gebruikt. Aeroob betekent: met zuurstof. Na twee minuten inspanning wordt er extra zuurstof via het bloed geleverd. Doormiddel van deze extra zuurstof kan glucose volledig worden afgebroken in de mitochondriën. De reactie producten zijn CO2 en H2O. De energie komt vrij in de vorm van ATP.
'''Slow Twitch(type 1)'''
De type 1 spiervezel wordt ook wel rode spiervezel genoemd. Deze naam heeft hij te danken aan het myoglobine gehalte. De rode spiervezel heeft een hoog myoglobine gehalte. Myoglobine is een stof de goed zuurstof kan binden, deze stof heeft een rode kleur. De zuurstof die myoglobine bindt word gebruikt voor aerobe dissimilatie. De zuurstof wordt geleverd door het bloed, dat door de hard werkende longen, een extra hoge concentratie zuurstof bevat. De zuurstof zorgt ervoor dat de glucose in de mitochondriën volledig kan worden afgebroken. Hierbij komt een grote hoeveelheid ATP, H2O en CO2 vrij. Rode spiervezels bevatten een grotere hoeveelheid mitochondriën als witte spiervezels daardoor is de aerobe dissimilatie mogelijk.
'''Fast Twitch(type 2)'''
De type 2 spiervezel wordt ook wel witte spiervezel genoemd. De Fast Twitch kan in drie subtypes worden onderscheden: 2a, 2b en 2c. De witte spiervezel bevat minder myoglobine als de rode spiervezel, ook heeft de witte spiervezel een slechte doorbloeding. De hoeveelheid mitochondriën is laag omdat de Fast Twitch niet bedoeld is voor de langere inspanningen. In de witte spiervezels is een bepaalde hoeveelheid ATP en Creatinefosfaat opgeslagen. Dit zorgt ervoor dat de energie snel kan worden vrijgemaakt. De contractietijd is daarom hoger en de contractiekracht is groter.
'''2a:''' Dit subtype kan zowel aerobe dissimilatie verrichten als een korte contractie. Dit type kan dus twee soorten inspanning verrichten.
'''2b:''' Dit subtype is de slechte doorbloede spiervezel. De slechte doorbloeding zorgt ervoor dat er weinig zuurstof wordt afgeleverd. Door dit gebrek aan zuurstof kan er geen aerobe dissimilatie plaatsvinden. Wel kan de anaerobe dissimilatie worden gebruikt. Deze spiervezels heeft dus spiercellen met ATP en creatinefosfaat en heeft daarom een krachtige maar korte contractietijd.
'''2c:''' Dit subtype is nog niet ontwikkeld. Deze kan een verandering ondergaan en kan het veranderen in een Slow Twitch of een Fast Twitch spiervezel. Door specifieke training kan deze spiervezel worden veranderd. Door deze training ondergaat de spiervezel een structuurverandering.
De meeste skeletspieren bevatten een evenwicht aan rode- en witte spiervezels, 50% rode spiervezel en 50 % witte spiervezel. De aantallen rode- en witte spiervezels is erfelijk bepaald en kan lichtelijk worden veranderd door het trainen van de spiervezels. Bepaalde spieren hebben van oorsprong een hoger rode spiervezel gehalte, bijvoorbeeld de kuitspier.
'''Trainen'''
''Rode spiervezels''
Deze spiervezels komen sloom op gang en is voornamelijk bedoeld voor inspanningen van een langere contractietijd. De rode spiervezels kunnen getraind worden door de hoeveelheid mitochondriën te laten toenemen. Als er meer mitochondriën beschikbaar zijn kan er meer ATP gevormd worden. Het zuurstofsysteem moet daarbij ook getraind worden.
''Witte spiervezels''
Deze spiervezels komen snel op gang in is bedoeld voor inspanningen van een kort contractietijd. De witte spiervezels kunnen getraind worden door de spiermassa van korte inspanningen te vergroten. Hierbij wordt het systeem 1 en systeem 2 getraind.
'''Externe links:'''
BOEK: NECTAR Biologie 5H deel 2
http://nl.wikipedia.org/wiki/Spiervezel
http://www.prorun.nl/training/gevorderdentips/slimme-training-van-spieren-en-spiervezels
http://www.fitnessnet.nl/fitnessnet.nl/informatie/rode-en-witte-spiervezels/rode-en-witte-spiervezels.html
| 