Christina I van Zweden: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 12:
}}
'''Christina (Maria Alexandra)''' ([[Stockholm]], [[18 december]] [[1626]] - [[Rome (stad)|Rome]], [[19 april]] [[1689]]) was [[Koninkrijk Zweden (1523-1814)|koningin van Zweden]], of "koningin van de [[Zweden (volk)|Zweden]], [[Goten]] en [[Vandalen]]" <!--zoals de titel luidde, de [[Wenden]] kunnen hun niet zijn-->en tevens [[Grootvorstendom Finland|grootvorstin van Finland]], hertogin van [[Zweeds Estland|Estland]] en vrouwe van [[Ingrië]] en [[Karelië]].<ref>Zie ook het artikel over de [[Bezittingen van Zweden]] </ref> Ze was enige wettige erfgenaam van koning [[Gustaaf II Adolf van Zweden|Gustaaf II Adolf]], die nog voor haar zesde verjaardag op het slagveld omkwam. Haar [[Lutheranisme|
Christina was wispelturig, intelligent, interesseerde zich voor boeken en manuscripten, [[religie]], [[alchemie]] en [[wetenschap]]. Ze wilde van Stockholm het ''Athene van het Noorden'' maken. Beïnvloed door de [[Contrareformatie]] voelde ze zich steeds meer aangetrokken tot de [[barok (stijlperiode)|barok]]ke, mediterrane cultuur en nam afstand van haar protestantse vaderland. Als koningin zonder land, en liefhebster van toneel, theater en [[beeldhouwkunst]] beschermde ze heel wat kunstenaars en projecten. Haar onconventionele levensstijl en mannelijke optreden zou de achtergrond vormen voor talrijke romans, toneelstukken, opera en film. Christina is in beperkte mate een symbool voor [[interseksualiteit]], [[transseksualiteit]], [[homoseksualiteit]] en [[crossdressing]],.
Regel 30:
Christina zette zich in met overgave en verzaakte geen enkele vergadering van de Senaat. In 1645 werd [[Hugo de Groot (rechtsgeleerde)|Hugo de Groot]], uitgenodigd om naar Stockholm te komen en haar bibliothecaris te worden.<ref>Hij was vanaf 1634 Zweeds gezant in Parijs. Hij stierf in Rostock, nadat hij schipbreuk geleden had op de Oostzee. Christine kocht van de weduwe zijn bibliotheek op.</ref> In eerste instantie nodigde zij ook een aantal Duitse filologen uit. Ze correspondeerde met [[Pierre Gassendi]]; [[Blaise Pascal]] bood haar een exemplaar van zijn [[Pascaline|rekenmachine]] aan. [[Nicolaas Heinsius]] en [[Isaac Vossius]], liet zij complete bibliotheken kopen.<ref>Vossius verkocht haar in 1650 de bibliotheek van zijn vader en werd benoemd tot haar bibliothecaris. Hij verkreeg in 1654 een aantal belangrijke manuscripten, omdat hij onvoldoende was betaald.</ref> Ze liet op een veiling in Parijs boeken van de in 1651 in ongenade gevallen [[kardinaal Mazarin]] kopen.<ref> Toen duidelijk werd dat die boeken op slinkse wijze in haar bezit waren gekomen, gaf ze die terug.</ref> [[Constantijn Huygens]] schonk haar een exemplaar van zijn [[Pathodia sacra et profana]]. [[Marcus Zuerius Boxhorn]] schreef een grammatica voor haar. Vondel werd beloond voor zijn twaalf lofdichten.<ref>http://www.dbnl.org/tekst/vond001dewe08_01/vond001dewe08_01_0029.php</ref>
Christina liet [[Antonio Brunati]] een theater in het paleis inrichten. In 1649 trad ze zelf op als [[Diana (godin)|Diana]].<ref>A history of Scandinavian theatre By Frederick J. Marker, Lise-Lone Marker [http://books.google.com/books?id=TSlvmgqtlCwC&pg=PA35&lpg=PA35&dq=Antonio+Brunati&source=bl&ots=twUGNafqfT&sig=vRhLR6vt0esamdVzbhfcZ42TSJE&hl=en&ei=ZzVZTr-UL8ugOrepiacM&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CFEQ6AEwCA#v=onepage&q=Antonio%20Brunati&f=false]</ref> In hetzelfde jaar werden 760 schilderijen, 170 marmeren en 100 bronzen beelden, 33.000 munten en medailles, 660 stuks kristal, 300 wetenschappelijke instrumenten, kostbare boeken, waaronder de [[Laudibus Sanctae Crucis]], de [[Codex Argenteus]] en de Codex Gigas <ref>http://www.kb.se/codex-gigas/eng/ </ref> naar Stockholm vervoerd. Deze roofkunst uit de [[Praagse burcht]] was afkomstig van [[keizer Rudolf II
[[Bestand:Swedish queen Drottning Kristina portrait by Sébastien Bourdon stor.jpg|thumb|260px|Christina in sombere kleding, vlak voor haar troonsafstand en bekering (1653); door [[Sébastien Bourdon]]]]
| |||