Altruïsme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 14:
 
==Altruïsme bij dier en mens==
Altruïsme is niet een puur menselijke eigenschap, maar wordt ook vaak aangetroffen bij dieren en met name dieren die in sociale groepen leven. Hier kan het vormen aannemen als: voedsel delen met soortgenoten of samenwerken om een beloning te krijgen. Men spreekt ook wel van [[prosociaal]] gedrag. Aziatische olifanten ([[Elephas maximus]]) werken bijvoorbeeld samen in de vorm van samen aan een touw trekken voor beloning<ref>Joshua M. Plotnik, Richard Lair, Wirot Suphachoksahakun, and Frans B. M. de Waal. "Elephants know when they need a helping trunk in a cooperative task". PNAS. www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1101765108.</ref>. Bij chimpanzees ([[Pan troglodytes]]) lijkt onbaatzuchtig gedrag zoals delen van voedsel minder vanzelfsprekend, en afhankelijk van de houding van de ontvangende partner <ref>Victoria Horner, J, Devyn Carter, Malini Suchak & Frans B.M. de Waal. Spontaneous prosocial choice by chimpanzees Published online before print August 8, 2011, doi: 10.1073/pnas.111108810PNAS </ref> Wanneer dieren altruïstisch gedrag vertonen zal het altijd indirect ook voordeel opleveren voor zichzelf, hetzij door later iets terug te krijgen van degene voornaar wie hij altruïstisch gedrag heeft vertoond (reciproque altruïsme), hetzij door een voordeel te creëren voor naaste familieleden die genetisch verwant zijn. Een voorbeeld van deze tweede vorm is bijvoorbeeld te vinden bij bijen waarbij de werksters al hun energie geven voor hun naaste familieleden zonder zelf nakomelingen te kunnen krijgen.
 
Eigenschappen van dieren die leiden tot handelingen die enkel nadelig zijn voor dat dier zullen uiteindelijk uitgeselecteerd worden en komen dus ook niet voor in het dierenrijk. Uitzondering hierop is de mens waarbij individuen altruïstisch gedrag kunnen vertonen voor een hoger doel. Mogelijk is de oorzaak van dit altruïstische gedrag niet genetisch (zoals dat bij dieren het geval is, waarbij nadelig gedrag uitgeselecteerd wordt), maar sociaal. Er zijn diverse theorieen en vormen van altruisme bij de mens aangetoond of verondersteld<ref>Chris Barnard (2004). "Animal Behaviour. Mechanism, Development, Function and Evolution" Hoofdstuk 12. Human behavior.</ref>: bloedverwantschap is een duidelijk motief (denk aan moederliefde), evenals wederkerigheid. Voorts memetica, "getolereerde diefstal" (bij een jager met overvloedige buit), vertoon van kracht en pracht, met sociale voordelen.