Neoclassicisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Architectuur: aanvulling
Regel 37:
== Architectuur ==
{{Zie hoofdartikel|Neoclassicistische architectuur}}
In de neoclassicistische architectuur lieten architecten zich inspireren door de Griekse en Romeinse bouwwkunst, vooral door de klassieke [[tempel]]bouw met zuilen[[colonnade]]s. De belangrijksteBelangrijke neoclassicistische bouwmeesters waren de Italianen [[Ange-JacquesLuigi GabrielPoletti (architect)|Luigi Poletti]], [[Cosimo Morelli]] en [[Giuseppe Valadier]], de Fransen [[Claude-Nicolas Ledoux]] (inen Frankrijk)[[Ange-Jacques Gabriel]], de Duitsers [[Friedrich Gilly]], [[Carl Gotthard Langhans]], [[Karl Friedrich Schinkel]] en, [[Leo von Klenze]] (inen Duitsland)[[Friedrich von Gärtner‎]], en de Britten [[John Soane]], [[Robert Adam]] en [[John Nash (architect)|John Nash]] (in Engeland). In Frankrijk en Duitsland werden in deze periode voornamelijk overheidsgebouwen (parlementsgebouwen, rechtbanken) en cultuurtempels (musea, theaters) gebouwd; in Engeland ging het voornamelijk om landhuizen voor welgestelden. In de Verenigde Staten bleef de [[federale stijl]] of ''Greek revival style'' populair tot ver in de 20e eeuw bij de bouw van onder andere regeringsgebouwen (in vrijwel alle statenhoofdsteden) en landhuizen (vooral in het Zuiden).
 
In België droegen de architecten [[Laurent-Benoît Dewez]], [[Pierre Bruno Bourla]] en [[Lodewijk Roelandt]] het neoclassicistisch idioom een warm hart toe. De stijl is vooral zichtbaar in het Brusselse regeringsdistrict en op het [[Martelarenplein (Brussel)|Martelarenplein]], maar ook de Gentse [[Koninklijke Opera (Gent)|Opera]], de [[Jezuïetenklooster van Gent|aula van de universiteit]] en het [[Oud Gerechtsgebouw (Gent)|Oud Gerechtsgebouw]], de Antwerpse [[Bourlaschouwburg]], de [[Opéra Royal de Wallonie|Opera van Luik]] en het Casino van Spa getuigen van de populariteit van het neoclassicisme in het jonge koninkrijk België. In Nederland verrezen relatief weinig neoclassicistische bouwwerken. De [[Beurs van Zocher]] in Amsterdam werd rond 1900 al gesloopt. Het [[Stadhuis van Groningen]] en het gebouw [[Felix Meritis]] in Amsterdam, beide van [[Jacob Otten Husly]], zijn voorbeelden van het neoclassicisme in Nederland. Het [[Paviljoen Welgelegen]] in [[Haarlem]] geldt als een puur voorbeeld van deze stijl. Zowel in Nederland als in België kunnen de meeste kerken uit de eerste helft van de 19e eeuw, in Nederland meestal aangeduid als [[waterstaatskerk]]en, tot de neoclassicistische architectuur gerekend worden.
<gallery>
File:Paviljoen Welgelegen panoramanorama 1.JPG|Onbekende architect,: [[Paviljoen Welgelegen]], Haarlem, 1785-89
File:Brandenburger Tor abends.jpg|[[Carl Gotthard Langhans|C.G. Langhans,]]: [[Brandenburger Tor (Berlijn)|Brandenburger Tor]], Berlijn, 1788
File:The west curve of Park Crescent, London - geograph.org.uk - 1524047.jpg|[[John Nash (architect)|John Nash]],: Park Crescent, Londen, 1806-21
File:La Madeleine Paris.jpg|FaçadePierre-Alexandre Vignon: façade van [[La Madeleine (kerk)|Pierre-Alexandre Vignon, La Madeleine]], Parijs, 1806-42
File:Walhalla Panorama.jpg|[[Leo von Klenze,]]: [[Walhalla (Donaustauf)|Walhalla]], [[Donaustauf]], 1830-41
</gallery>