Brits-Ceylon: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
 
{{wiu|Artikel is nog niet af|2=2012|3=12|4=26}}
 
{{Infobox historisch land
| Naam in Landstaal = British Ceylon
| Status = Britse kolonie
| Voor1 = Ceylon (VOC-gebied)
| Vlag_Voor1 = Flag of the Dutch East India Company.svg
| Voor2 = Koninkrijk Kandy
| Vlag_Voor2 = King of Kandy.svg
| Na1 = Dominion Ceylon
| Vlag_Na1 = Flag of Ceylon.svg
| Jaar van ontstaan = 1798
| Jaar van afloop = 1948
| Vlag = [[Bestand:British Ceylon flag.png|miniatuur120px|vlag van Brits Ceylonborder]]
| Vlagartikel = Vlag van Sri Lanka
| Wapen = [[Bestand:Coat of arms Ceylon british colony.jpg|80px|border]]
| Wapenartikel = Wapen van Sri Lanka
| Leus =
| Kaart = Sri Lanka (orthographic projection).svg
| Kaartjaar =
| Hoofdstad = [[Colombo]]
| Oppervlakte =
| Bevolking =
| Munteenheid = [[Ceylonse rixdollar]] (1815-1825)<br />[[Brits pond]]<br />[[Sri Lankaanse roepie|Ceylonse roepie]]
| Nationale feestdag =
| Volkslied =
| Talen = [[Engels]]
| Religie =
| Regeringsvorm =
| Staatshoofd =
| Plv. Staatshoofd =
| Regeringsleider =
| Legislatuur =
}}
 
'''Brits-Ceylon''' ([[Engels]]: ''British Ceylon'') was van [[1795]] tot [[1948]] een Britse kolonie. Tegenwoordig is het onafhankelijk onder de naam [[Sri Lanka]].
 
==Geschiedenis==
 
'''Brits===Ontstaan van Brits-Ceylon'''===
Ceylon(het hedendaagse Sri lanka) was van 1815 tot 1948 een Britse kroonkolonie.
[[Bestand:British Ceylon flag.png|miniatuur|vlag van Brits Ceylon]]
 
Toen [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederland]] in [[1795]] werd bezet door de Fransen, vluchtte de Nederlandse regering naar Londen. Omdat het regeren van het eiland hierdoor bemoeilijkt werd, droeg de Nederlandse regering het [[Ceylon (VOC-gebied)|Nederlandse deel van het eiland]] tegen haar zin in over aan de Britten. Aanvankelijk werd Brits-Ceylon bestuurd vanuit [[Britse Oost-Indische Compagnie|Brits-Indië]], maar in 1798 werd het een aparte kolonie en in 1802 een kroonkolonie.
'''hoe het eiland Brits werd'''
 
===Eerste Kandy-oorlog===
Toen Nederland (de eerste eigenaar van het eiland) in 1795 werd bezet door de Fransen. Vluchte de de Nederlandse regering naar Londen. Omdat het regeeren van het eiland niet meer zo goed ging gaf de Nederlandse regering het Nederlandse deel van het eiland tegen zijn zin weg aan de Britten.
 
Toen de Britten het Nederlandse deel van het eiland in handen hadden, gingen ze hun macht over de rest van het eiland, uitbreiden.dat Daarnog lagin handen was van het koninkrijk[[Koninkrijk Kandy]], uitbreiden. DeAanvankelijk Brittenwilden wildede eerst protectorBritten van Kandy wordeneen [[protectoraat]] maken, maar dat weigerde de koning van Kandy. DeDaarop Britten die veel sterker waren danverklaarden de inwonersBritten van Kandy waren pikte dit niet zomaar en verklaardeaan Kandy de oorlog. De eerste[[Eerste Kandy -oorlog]] duurde van [[1803]] tot [[1805]] en eindigde in een Britse overwiningoverwinning.
'''de Kandy oorlogen'''
 
'''de ===Uva -opstand'''===
Toen de Britten het Nederlandse deel van het eiland in handen hadden gingen ze hun macht over de rest van het eiland uitbreiden. Daar lag het koninkrijk Kandy. De Britten wilde eerst protector van Kandy worden maar dat weigerde de koning van Kandy. De Britten die veel sterker waren dan de inwoners van Kandy waren pikte dit niet zomaar en verklaarde Kandy de oorlog.De eerste Kandy oorlog duurde van 1803 tot 1805 en eindigde in een Britse overwining.
 
InVan [[1817]] entot [[1818]] wasvond erde eeneerste opstand deze opstand was de eersteplaats tegen het Britse beleid op Ceylon. Deze begon in de steden [[Uva (Sri Lanka)|Uva]] en [[Wellassa]] en daarom wordt deze opstand ook de [[Uva-Wellessa Wellassa-opstand]] genoemd. De opstand begon omdat de inwoners en edelen van Ceylon er niet blij mee waren dat eende koning afkomstig was uit een land dat ver weg over de oceaan lag.de De leider van de opstand, was [[Keppetipola Disawe hij]], haalde veel regionale leiders over om mee te vechten en zo wisten ze veroverde[[Kandy (stad)|Kandy]] en [[Matale maar(stad)|Matale]] Keppetipolate veroveren. Hierna werd ziekKeppetipola enechter werdziek, gevangengenomen.door Dede Britten onthoofdegevangen genomen en hemonthoofd. Nu stond de opstand er slecht voor. De opstand was slecht gepland en de Britten kregen hulp van enkele edelen en werden door hun gebieden makkelijk bevooraadbevoorraad. Uiteindelijk mislukte de opstand door al deze redenen. Na de opstand namen de Britten alle bezittingen van de opstandelingen in beslag., Ze vermoorden alwerd hun vee, stekengedood en hun huizen in debrand brandgestoken. ZeOok vernietigenwerden de irigratie systemenirrigratiesystemen van Uva en Wellessa.Wellassa ookvernietigd strooien ze meten zout op de akkers van de opstandelingen gestrooid. Als laatste onderdrukkingsmiddel vermoorden ze ook noch alle mannen boven de 18 jaar.
'''de Uva opstand'''
 
'''de ===Matale -opstand'''===
In 1817 en 1818 was er een opstand deze opstand was de eerste tegen het Britse beleid op Ceylon. Deze begon in de steden Uva en Wellassa daarom wordt deze opstand ook de Uva-Wellessa opstand genoemd. De opstand begon omdat de inwoners en edelen van Ceylon er niet blij mee waren dat een koning uit een land dat ver weg over de oceaan lag.de leider van de opstand was Keppetipola Disawe hij haalde veel regionale leiders over om mee te vechten ze veroverde Kandy en Matale maar Keppetipola werd ziek en werd gevangengenomen. De Britten onthoofde hem. Nu stond de opstand er slecht voor. De opstand was slecht gepland en de Britten kregen hulp van enkele edelen en werden door hun gebieden makkelijk bevooraad. Uiteindelijk mislukte de opstand door al deze redenen. Na de opstand namen de Britten alle bezittingen van de opstandelingen in beslag. Ze vermoorden al hun vee, steken hun huizen in de brand. Ze vernietigen de irigratie systemen van Uva en Wellessa. ook strooien ze met zout op de akkers van de opstandelingen. Als laatste onderdrukkingsmiddel vermoorden ze ook noch alle mannen boven de 18.
 
De [[Matale -opstand]] was een boerenopstand op Ceylon in het jaar [[1848]]. Het was toen onrustig op Ceylon onder andere door de komst van koffie. Koffie groeit op grote hoogte en was dus erg geschikt om in het bergachtgebergachtige Ceylon te verbouwen. De boerenlanderijen hunvan landerijenboeren werden afgepakt voor koffieverbouwverbouw Maarvan koffie, maar omdat de boeren verbouwdeomdat etende oplanderijen dievoorheen veldengebruikt enwerden erom kwamvoedsel duste verbouwen, ontstond er een voedseltekort. Toen ook nog eens de slavernij werd afgeschaft in West-Indië werdkwamen er nog meer koffie verbouwkoffieplantages verplaatstbij en brak er een opstand uit. deDe brittenBritten sloegen deze opstandhardhandig neer gaven elke opstandeling 110 zweepslagenen en verscheepte hende opstandelingen naar Maleisië. Ook hingen de leiderwerd de voormalige koning van Kandy opopgehangen.
'''de Matale opstand'''
 
==Bestuur==
De Matale opstand was een boerenopstand op Ceylon in het jaar 1848. Het was toen onrustig op Ceylon onder andere door de komst van koffie. Koffie groeit op grote hoogte en was dus erg geschikt om in het bergachtge Ceylon te verbouwen. De boeren hun landerijen werden afgepakt voor koffieverbouw Maar de boeren verbouwde eten op die velden en er kwam dus een voedseltekort. Toen ook nog eens de slavernij werd afgeschaft in West-Indië werd er nog meer koffie verbouw verplaatst en brak er opstand uit de britten sloegen deze opstand neer gaven elke opstandeling 110 zweepslagen en verscheepte hen naar Maleisië. Ook hingen de leider de voormalige koning van Kandy op.
 
Brits Ceylon werd feitelijk bestuurd door de Britse vorsten maar in de praktijk waren de gouverneurs veel belangrijker. Ok al moesten zij aan de vorsten gehoorzamen.
'''regering van Brits Ceylon'''
 
[[Categorie:Voormalige kolonie van het Verenigd Koninkrijk]]
Brits Ceylon werd feitelijk bestuurd door de Britse vorsten maar in de praktijk waren de gouverneurs veel belangrijker. Ok al moesten zij aan de vorsten gehoorzamen.
[[Categorie:Geschiedenis van Sri Lanka]]
 
[[de:Britisch Ceylon]]