Herkauwers: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
MerlIwBot (overleg | bijdragen)
k Robot: toegevoegd: ca:Remugó
NuGeregistreerd (overleg | bijdragen)
maagdarmkanaal -> maag-darmkanaal
Regel 26:
 
== Spijsvertering ==
Herkauwers hebben vier [[maag|magen]]: de ''[[pens]]'', de ''[[netmaag]]'', de ''[[boekmaag]]'' en de ''[[lebmaag]]''.<ref>In feite is het slechts één maag die verdeeld is in vier compartimenten, maar in het dagelijks leven spreekt men vaak van vier magen.</ref> De eerste drie zijn voormagen, de lebmaag is de echte maag. Een herkauwer kauwt het eten eerst oppervlakkig, waarna het in de netmaag en de pens terechtkomt. Dit vertraagt de passage van het voedsel door het maagdarmkanaalmaag-darmkanaal, waardoor het voedsel in de netmaag/pens tijd krijgt om langer voor te verteren. In de netmaag en pens bevinden zich bacteriën die het voor zoogdieren normaal gesproken niet goed verteerbare [[cellulose]] in de celwanden van planten afbreken tot glucose, waardoor een belangrijke hoeveelheid chemische energie in het voedsel die anders niet zou kunnen worden benut, door herkauwers toch deels kan worden opgenomen. De ontstane glucose wordt door de bacteriën zelf gebruikt; ze produceren daarbij vluchtige [[vetzuur|vetzuren]] en eiwitten die de koe opneemt en gebruikt. De [[Dubbele binding (scheikunde)|dubbele bindingen]] in de speciale [[vetzuur|vetzuren]] van herkauwers zijn vaak geconjugeerd en hebben een [[cis-trans-isomerie|cis-trans configuratie]]. Zie ook: [[Conjugated Linoleic Acid]] (CLA).
 
Na 20 tot 45 minuten gaan de grofvezelige materialen als spijsbrokken terug naar de mond waar het fijngemalen en vermengd wordt met speeksel. Dit duurt 50 tot 70 seconden per spijsbrok. Bij terugkeer in de pens gaan de fijndelige materialen via de netmaag naar de boekmaag. De netmaag heeft aan de binnenzijde een netvormige structuur, de boekmaag heeft aan de binnenzijde bladen zoals in een boek. Tussen de bladen van de boekmaag worden de spijsbrokken uitgeperst. Deze vloeistof gaat als eerste naar de lebmaag, waarna langzaam de spijsbrok volgt. De maagsappen werken hier op het voedsel in voor de verdere vertering.