Dal (aardrijkskunde): verschil tussen versies

Een '''dal''' is een langgerekte laagte, inzinking of verdieping in het landschap, vaak tussen [[hoogvlakte]]n, [[Heuvel (landvorm)|heuvels]] of [[Berg (aardrijkskunde)|bergen]]. Een dal wordt soms ook wel een '''vallei''' genoemd, bijvoorbeeld in het geval van de [[Gelderse Vallei]].

De meeste dalen zijn ontstaan door de uitspoeling van een [[beek (stroom)|beek]] of een [[rivier]], maar ook [[gletsjer]]s en bewegingen in de aardkorst kunnen een bijdrage leveren in het ontstaan van een dal. Op basis van de ontstaansgeschiedenis worden U-dalen en V-dalen onderscheiden. U-dalen zijn uitgesleten door gletsjers en V-dalen door [[beek (stroom)|beken]]. In gebieden met [[Berg (aardrijkskunde)|bergen]], zoals in bijvoorbeeld [[Oostenrijk]], [[Zwitserland]] en [[Noorwegen]], zijn de dalen duidelijk te onderscheiden. Daar worden de hellingen aan weerszijden van het dal gevormd door de bergen. '''"Dal'''" geeft hier het verschil met de omliggende bergen aan.

Vanwege de toegankelijkheid liggen in bergachtige streken alle steden en de meeste dorpen in het dal. Bovendien is een dal vaak een vruchtbare plek, aangezien (water zoekt het laagste punt) enzoekt. Het ligt hetook beschut tegen [[wind (meteorologie)|wind]] en koude. Over het algemeen is de temperatuur in het dal hoger dan in de bergen om het dal.

In gebieden met weinig [[reliëf (landschap)|reliëf]], zoals in [[Nederland]], is het hoogteverschil minder duidelijk te zien. Topografische benamingen in Nederland met een verwijzing naar een dal zijn bijvoorbeeld [[Diependal (Epen)|Diependal]], [[Roerdalen]], [[Haasdal]], [[Berg en Dal (Nederland)|Berg en Dal]], en [[Nijverdal]]. '''Dal''' heeft dan de betekenis van de laagste plaats in de omgeving, waar dus het water stroomt. Een voorbeeld daarvan is het [[IJsseldal]].