Xhosa (taal): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TjBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.2) (Robot: toegevoegd: az:Xosa dili
Mexicano (overleg | bijdragen)
k →‎Grammatica: wijziging op verzoek, zie Wikipedia:Verzoekpagina voor bots met AWB
Regel 28:
Klasse 3 heeft meestal betrekking op onbezielde begrippen uit de natuur, zoals bomen en rivieren en hun meervoud is gewoonlijk klasse 4. Klasse 5 omvat een aantal uiteenlopende zaken, zoals het enkelvoud van dingen die in paren voorkomen (iliso =oog), maar ook woorden als stem, land, paard. Hun meervoud is gewoonlijk klasse 6, maar deze klasse is niet alleen maar een meervoud. Ook collectiva als amaXhosa: het Xhosa-volk of afmeetbare stoffen zoals water (amanzi) of macht (amandla) horen ertoe. Klasse 7 omvat onder andere talen en culturen en hun meervoud is gewoonlijk klasse 8. Klasse 9 is de meest productieve klasse omdat vrijwel alle leenwoorden gevormd worden door er een i- concord voor te zetten en ze in te lijven in deze klasse. Het meervoud ervan is gewoonlijk klasse 10, maar deze klasse is ook het meervoud van klasse 11. Klasse 12 en 13 bestaat niet meer in Xhosa. Klasse 14 bestaat vooral uit woorden die eigenschappen uitdrukken en die geen meervoud hebben. In het Nederlands gebeurt dat vaak met het achtervoegsel -heid. Klasse 15 bevat de onbepaalde wijs van het werkwoord die evenals in het Nederlands ook als zelfstandig naamwoord kan fungeren.
 
In het Nederlands treedt een woord gewoonlijk ofwel alleen als enkelvoud op, bijv.bijvoorbeeld ''tarwe'', ofwel als enkel- en meervoud zoals mens-mensen. In het Xhosa kan een woord tot meer dan twee klassen behoren, bijvoorbeeld -ntu is mens: umntu (1) (een/de mens), abantu (2)(de mensen), isintu (7) (de taal/cultuur van de mens(en)), uluntu (11) mensheid, ubuntu (14) (medemenselijkheid).
 
=== Syntactische gevolgen ===