Cybernetica: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Robot: toegevoegd: be:Кібернетыка |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
'''Cybernetica''' (van [[Grieks]] κυβερνήτης (kybernētēs, stuurman)) is de [[wetenschap]] die zich bezighoudt met besturing van biologische
== Overzicht ==
[[Bestand:Norbert wiener.jpg|thumb|170px|De Amerikaanse wiskundige [[Norbert Wiener]].]]
De cybernetica werd als vakgebied ingevoerd door de Amerikaanse wiskundige [[Norbert Wiener]], die in [[1948]] zijn boek ''Cybernetics: Or the Control and Communication in the Animal and the Machine'' publiceerde. Cybernetica is verwant met de [[Algemene systeemtheorie|systeemtheorie]], en is van toepassing op 'alle stelsels met inbegrip van biologische systemen, maar bijvoorbeeld ook een eenvoudig stelsel als een [[thermostaat]] die de temperatuur in een gebouw regelt.
Het begrip [[terugkoppeling]] of [[regelsysteem]] was al bekend ver voor de tijd dat Norbert Wiener het begrip cybernetica ten doop hield. Het terugkoppelmechanisme, of regelsysteem, werd al in de [[19e eeuw]] bij [[stoomlocomotief|stoomlocomotieven]] en [[stoommachine]]s toegepast bij het beheersen van de snelheid of toerental ([[centrifugaalregelaar]] of regulateur, in het Engels ''governor'', een woord dat net als ''cybernetica'' zijn wortels heeft in het Oud-Griekse woord κυβερνήτης). Norbert Wiener was echter de eerste die het begrip informatie betrok op de werking van een teruggekoppelde lus.
De cybernetica werdt in Nederland ingevoerd door Prof. Dr. S.T. Bok (19-03-1892 / 04-02-1964)
De meer bekende (maar andere) betekenis van cybernetica is de fysieke samensmelting tussen [[mens]] en [[machine]]. Het menselijke lichaam wordt verrijkt of vervangen met/door [[elektronica]] of mechanische onderdelen. Andere (veelal uit [[sciencefiction]] afkomstige) gerelateerde termen zijn cyborg, [[bionisch]] of [[humanoïde]]. Het woord ''[[cyberspace]]'', en daarvan afgeleid woorden als ''[[cybercriminaliteit]]'' enzovoorts, is aan deze populaire betekenis ontleend.
== Toepassingen ==
Cybernetica heeft vele toepassingen in [[regeltechniek]], [[luchtvaart|lucht]]- en [[ruimtevaart]], [[elektronica]], [[robotica]], [[kunstmatige intelligentie]], [[biologie]] en [[biomedische wetenschappen]] enzovoorts, zelfs in [[beleid]]<ref>J.Th.A. Bressers (1989). ''Naar een nieuwe cybernetica in de beleidswetenschap: leren met het oog op de milieucrisis''.</ref>, [[didactiek]]<ref>Ludo André (1970). ''Cybernetica en de relevantie van cybernetische beginselen voor de didactiek.''<br />Hendricus Sanders (1982). ''Opvoedkunde
== Zie ook ==
| |||