Varjagen: verschil tussen versies

'''Varjagen''', '''Warjagen''' of '''Varangiërs''' ([[Russisch]]: Варяги, ''Varjagi'') is een benaming voor [[Vikingen]] of Noormannen die vanuit [[Scandinavië]] naar het oosten trokken om handel te drijven, om te dienen als [[huursoldaat]] of om er zich te vestigen. Zij hebben de [[Slavische volkeren|Slavische]] staat [[Kievse Rijk|Kiev-Roes]] gesticht een voorloper van het latere [[Rusland]].

Het Griekse[[Grieks]]e woord ''Várangos'' en het [[Slavische talen|Oud Oost Slavisch]] ''varęgŭ'' zijn beide afgeleid van het Oudnoorse[[Oudnoors]]e ''væringi'', van oorsprong een samenstelling uit ''vár'' (belofte) en ''gengi'' (metgezel), dit betekent ongeveer "een gezworen persoon" of "een vreemdeling die zich gezworen heeft tot dienst bij een nieuwe [[heer]] als dienaar of beschermeling".

Een andere mogelijkheid is gebaseerd op recente studies door Yu. Shilov over de term "Varangiër". Deze heeft gesteld dat dit volk behoorden tot de Baltische Slaven en afstamden van de [[Veneti]] (een westelijke tak van de Slaven), die een zeeslag tegen [[Julius Caesar]] hadden gewonnen. Het Slavische ''varangiti'' betekent ''drijven'' of ''varen''. Hieruit volgt dat zij het ''zeevolk'' waren, een volk dat constant rondvoer.

In de [[vroege Middeleeuwen]] zakten Zweedse Vikingen de Russische rivieren af en bouwden [[Handelspost|handelsnederzettingen]] langs deze rivieren, de zogenaamde [[Handelsroute van de Varjagen naar de Grieken]]. Met de Grieken werd het welvarende [[Byzantijnse Rijk]] bedoeld dat het oostelijke [[Middellandse zee]] gebied, de [[Balkan]] en de [[Zwarte zee]] beheerste. Na verloop van tijd begonnen deze Vikingen een elite te vormen tussen de Slaven in Rusland, en noemden zich Varjagen. Het verhaal ging dat zij eens verjaagd werden door een Slavische opstand. De Slaven zouden echter direct daarna zodanig onder elkaar zijn beginnen te vechten, dat ze de Varjagen vroegen of ze hen weer wilden leiden. Hoe het ook zij, de Varjaag [[Rurik]] wist in 860 een groot aantal van dergelijke nederzettingen in Noord-Rusland te verenigen, en viel de Byzantijnse hoofdstad [[Constantinopel]] zelfs aan. Deze en volgende overvallen bleven zonder resultaat maar sommige Varjagen boden wel hun diensten als huurling aan aan de Byzantijnen. Ze werden ondergebracht in de [[lijfwacht]] van de keizer en en hun naam, Varjagen, werd op den duur ook de naam van dit militaire elitekorps. In de tweede helft van de 9e eeuw gingen de Varjagen in Rusland op in de lokale bevolking en kon steeds meer van een echte Russische staat gesproken worden.

De Oost-Slavische volkeren en [[Byzantijnse Rijk|Byzantijnen]] maakten geen onderscheid tussen Scandinaviërs en andere [[Germanen|Germaanse]] volkeren. Met de term Varjagen werden in het [[Kievse Rijk]] tussen [[850]] en [[1110]] ook de [[Engelsen (volk)|Engelsen]] bedoeld. Engeland was in die tijd dan ook grotendeels onder Deens bestuur ([[Danelaw]]).