Koninkrijk Benin: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
taal
Regel 28:
'''Benin''' was een koninkrijk, dat zijn bloei kende in de late middeleeuwen. Het lag ongeveer in de huidige staat [[Edo (staat)|Edo]] in [[Nigeria]].
 
Benin was in principe een [[stadsstaatstadstaat]] rond de stad [[Benin City|Benin]]. Het was het land van het [[Edo (volk)|Edovolk]], dat een voornamelijk stedelijke beschaving kende, net als de [[Yoruba (volk)|Yoruba]] in het westen, en in tegenstelling tot de [[Igbo (volk)|Igbo]] in het oosten. De belangrijkste steden waren Benin, door de bevolking zelf '''Edo''' genoemd, Udo en Urhonigbe.
 
== Geschiedenis ==
Het Edovolk dat in Benin woonde, migreerde in de 10e eeuw in opeenvolgende golven naar de rest van het latere rijk en de omliggende landen, waar het zich met de plaatselijke bevolking vermengde. Oorspronkelijk een [[koning (titel)|koninkrijk]], werd het land in de 14e eeuw voor korte tijd een [[republiek]].
 
Hierna volgde een tijd van sterke invloed van het Yorubavolk, waarin een nieuwe [[dynastie]] werd gesticht, en een belangrijk aantal vernieuwingen werd doorgevoerd. De koningen heetten vanaf nu ''Oba'''s. De stad Benin werd cirkelvormig gepland, een concept van Yorubaoorsprong. Het koningshuis werd politiek en religieus centrum, er kwam een corps van paleishoofden, en een aantal nieuwe riten. Dienaren in het corps hadden een combinatie van taken voor de koning persoonlijk, en nationale taken. De naam van de stad werd veranderd in ''Ubini''. Uit het noorden werden paarden ingevoerd voor het leger, en ook nieuwe wapens en oorlogstechnieken. Het land werd opgedeeld in regio's, met prinsen aan het hoofd, die schattingsplichtigschatplichtig waren aan de koning. Onder het bewind van deze Oba's, in de 15e en 16e eeuw, geschiedde de expansie van het rijk niet meer door emigraties, maar door militaire veroveringen. De [[Yoruba (volk)|Yorubasteden]] [[Owo]], Itsekiri, en, waarschijnlijk [[Ijebu]] werden onderworpen. De Oba Esigie (1500-1540), die vuurwapens kocht van de Portugezen, behaalde een overwinning op de [[Igala]] in het oosten, waardoor het land controle kreeg over de handel op de [[Niger (rivier)|Niger]]. Onder de Oba Ozolua kreeg het rijk zijn maximale omvang: van Lagos en de kust tot aan de Niger. Het land exporteerde onder meer palmolie, katoenen stoffen, ivoor en peper. In de loop van de tijd had het de slavenexport verboden. De [[trans-Atlantische slavenhandel|slavenhandel]] verlegde zich daardoor naar de buurlanden, en Benin kreeg economisch een achterstand. De kustprovincies leden hieronder, en in sommige ervan ontstond een roep om onafhankelijkheid.
 
De zoon van de laatste oorlogskoning Ehengbuda stierf zonder opvolger. Het land kwam in een burgeroorlog terecht die tot het begin van de 18e eeuw duurde. Oba's begonnen een meer ceremoniële functie te krijgen, en verloren steeds meer macht aan lokale leiders. Het rijk ging definitief ten onder tijdens een Britse strafexpeditie in 1897. Tijdens de strijd om de stad ontstond door toeval een brand die een groot deel ervan verwoestte, waarna hij geplunderd werd door de Engelsen.