Versie van 2 mrt 2012 07:35 bewerken EmausBot (overleg \| bijdragen) bots, Uitgezonderden van IP-adresblokkades 970.726 bewerkingen k Robot: hsb:Stara Nowgorodska narěč is een goed artikel ← Oudere bewerking		Versie van 21 aug 2012 15:50 bewerken ongedaan maken FakirNL (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 120.274 bewerkingen {{noot}} is ietwat verouderd Nieuwere bewerking →
Regel 4: :''Alle voorbeelden zijn volgens het wetenschappelijke systeem getranslitereerd'' De meest opvallende afwijking van het Oudnovgorods is [[uitgang (taalkunde)\|uitgang]] '''-e''' in de [[nominatief]] [[enkelvoud]] van [[geslacht (taalkunde)\|mannelijke]] [[zelfstandige naamwoorden]], in plaats van het overal elders verbreide '''-ъ'''{{.<ref\| name="jer}}">Het teken ''ъ'' staat, net als ''ь'', voor een korte klinker die al in de Oudrussische periode in veel posities begon te verdwijnen. Deze klinkers worden ''jers'' genoemd. Het moderne Russisch kent de klinkers in het geheel niet meer. De letters worden gebruikelijk niet getranslitereerd.</ref> Sprekers van het Novgorods voelden de afwijkendheid hiervan zelf ook goed aan en vermeden het gebruik ervan in enigszins officiële context of in communicatie met niet-Novgoroders. Het Oudnovgorods kende, zoals alle [[Slavische talen]] waaronder andere vormen van Oudrussisch, verschillende uitgangen voor woorden met een [[stam (taalkunde)\|stam]] eindigend op een "zachte" ([[palatalisatie\|gepalataliseerde]]) en op een "harde" (niet-gepalataliseerde) [[medeklinker]]. In het Oudnovgorods wordt echter een aantal uitgangen ''gegeneraliseerd'', dat wil zeggen dat een van beide uitgangen zowel bij woorden op een harde als op een zachte medeklinker gebruikt wordt. Deze [[morfologische nivellering]] treedt op in beide richtingen, met andere woorden, in sommige gevallen wordt de "harde" uitgang ook bij "zachte" woorden gebruikt en in andere gevallen wordt de "zachte" uitgang ook bij "harde" woorden gebruikt. Enkele voorbeelden: **"zachte" uitgang verdringt "harde" Regel 28 ⟶ 27: == Vergelijking met Modern Russisch == De meest extreme vormen van Novgorods zijn in de loop van de tijd verdwenen{{<ref\| name="nominatief}}">De uitgang -e in de nominatief werd in de jaren negentig nog wel aangetroffen bij een dialectspreekster uit de buurt van Pskov, maar dit is een zeer zeldzame attestatie. (Z. Honselaar, "Следы окончания ''-Е'' м.ед. муж. ''о''-склонения", ''Russian Linguistics'' 21, 271-274.)</ref> en enkel zaken als ''tsokanje'' (dat überhaupt al niet exclusief Novgorods was) komen nog in dialecten voor. De evolutie van de taal van Oudrussisch tot de moderne [[standaardtaal]] heeft in sommige gevallen geleid tot vormen die overeenkomen met het Oudnovgorods, terwijl de ontwikkeling in andere gevallen juist omgekeerd is geweest. Een voorbeeld van het eerste geval is het verdwijnen van vormen met tweede palatalisatie in zogenaamde ''alternerende positie''. Doordat de palatalisatie slechts voor bepaalde klinkers optrad, ging de stam van een woord binnen de [[verbuiging]] verschillen. Het moderne Russisch heeft deze verschillen geëlimineerd door, naar het voorbeeld van vormen zonder palatalisatie, de oorspronkelijk velaar weer in alle posities in te voeren. Modern Russisch heeft dus, om terug te keren naar het eerder genoemde voorbeeld, ([[locatief]]) ''Luge'' in plaats van ''Luze'', naar het voorbeeld van (nominatief) ''Luga''. Regel 34 ⟶ 33: Een omgekeerde ontwikkeling heeft zich voorgedaan bij de gelijktrekking van "harde" en "zachte" uitgangen. Waar het Oudnovgorods vooral zachte uitgangen invoerde bij harde stammen, zijn in het Modern Russisch de zachte uitgangen in vrijwel alle gevallen door de harde uitgangen vervangen. {{Appendix\|noot\|2= ~~== Noten ==~~ {{References}} #{{noot\|jer}} Het teken ''ъ'' staat, net als ''ь'', voor een korte klinker die al in de Oudrussische periode in veel posities begon te verdwijnen. Deze klinkers worden ''jers'' genoemd. Het moderne Russisch kent de klinkers in het geheel niet meer. De letters worden gebruikelijk niet getranslitereerd. }} #{{noot\|nominatief}} De uitgang -e in de nominatief werd in de jaren negentig nog wel aangetroffen bij een dialectspreekster uit de buurt van Pskov, maar dit is een zeer zeldzame attestatie. (Z. Honselaar, "Следы окончания ''-Е'' м.ед. муж. ''о''-склонения", ''Russian Linguistics'' 21, 271-274.) [[Categorie:Historische taalkunde]] [[Categorie:Russisch]] [[Categorie:Dode taal]] {{Link GA\|hsb}}

Oudnovgorods: verschil tussen versies