Die Leiden des jungen Werthers: verschil tussen versies

'''Die Leiden des jungen Werthers''' (Het lijden van de jonge Werther) is een [[briefroman]] van [[Johann Wolfgang von Goethe|Goethe]].

Het is een typisch product van de ''[[Sturm und Drang]]''-periode. De [[protagonist]], Werther, laat zijn handelen volledig door zijn gevoelens leiden, en dit leidt onder meer tot de tragische afloop van het boekverhaal.

Goethe heeft zich bij het schrijven van dit boek laten inspireren door gebeurtenissen in zijn eigen leven. Na zijn rechtenstudie, die hij in de lente van [[1772]] afmaakte, ging hij werken bij het [[Rijkskamergerecht]] van het [[Heilig Roomse Rijk]]. Daar werd hij vriendenbevriend met Karl Wilhelm Jerusalem. Op [[9 juni]] 1772 ging hij samen met zijn vriend naar een bal. Daar ontmoette hij de 19-jarige Charlotte Buff, en haar verloofde Johann Christian Kestner. Er wordt gezegd dat Goethe op slag verliefd werd op Charlotte. Goethe heeft Charlotte meerdere keren de liefde verklaard, maar hij werd steeds afgewezen. Op [[11 september]] vertrok Goethe zonder vaarwel te zeggen. Charlotte is uiteindelijk getrouwd met Kestner en kreeg een zoon.

Goethe heeft later afstand genomen van het boek. Hij was erg ontdaan door de [[zelfdoding|zelfmoorden]] naar aanleiding van hetzijn boekroman. Hij had spijt van zijn roem en van het feit dat dit boek populairder was dan zijn andere werken. Ook had hij spijt van het publiek maken van zijn liefde voor Charlotte Buff.

Goethe was 24 toen hij het boek schreef. GoetheHij maakte toen nog deel uit van [[Sturm und Drang]]-beweging. Later voegde Goethe zich bij de [[Weimarer Klassik]] -beweging. Veel mensen die Goethe op latere leeftijd bezochten hadden alleen "Die Leiden des jungen Werthers" gelezen en wisten niks tot weinig van Goethes andere werk. Hij nam zelfs afstand van de [[Romantiek (stroming)|Romantiek]], de stroming waar Goethe het meest mee geassocieerd werd, en noemde het in een brief aan zijn secretaris Eckermann uit 1829 "alles dat ziek is".<ref>"...die Klassik ist das Gesunde, die Romantik das Kranke". In een brief aan zijn secretaris Eckermann, 1829.</ref>

Het boek maakte van Goethe in een keer een gevierde auteur, terwijl hij daarvoor een onbekend persoon was. [[Napoleon Bonaparte]] noemde het boek één van de grootste literaire werken. Het startte wat later bekend werd als de "Werther-Fieber", de Wertherkoorts. Jonge mannen door heel Europa gingen zich gedragen en kleden zoals Werther. Het boek kende ook negatievere gevolgen: het aantal zelfmoorden nam toe naar aanleiding van het boekervan.

[[Friedrich Nicolai]] vindtvond dat het boek een te zwaar einde had en schrijftschreef zijn eigen versie, "[[Die Freuden des jungen Werthers]]" genaamd, waarin Albert beseft dat Werther zelfmoord wil plegen en kippenbloed in de pistolen stopt. Hierna staat hij Lotte af aan Werther, die zich na enige moeilijkheden volwassener gaat gedragen en een gewaardeerd lid van de maatschappij wordt.

Goethe keurde deze versie af en begon een literaire strijd met Friedrich, welke de rest van zijn leven duurde, door een gedicht dete schrijven met de naam "Nicolai auf Werthers Grabe". In het gedicht ontdoet Nicolai zich van zijn ontlasting op het graf van Werther. Ondanks het feit dat Goethe zichzelf al had gedistantieerd van het boek, net als hij van de Sturm und Drang beweging had gedaan.