Uiteenvallen van de Sovjet-Unie: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix |
|||
Regel 1:
[[Bestand:USSR Republics Numbered Alphabetically.png|300px|thumb
1. [[Armenië]],
2. [[Azerbeidzjan]],
3. [[Wit-Rusland]],
4. [[Estland]], <br />
5. [[Georgië]],
6. [[Kazachstan]],
7. [[Kirgizië]],
8. [[Letland]], <br />
9. [[Litouwen]],
10. [[Moldavië (land)|Moldavië]],
11. [[Rusland]],
12. [[Tadzjikistan]], <br />
13. [[Turkmenistan]],
14. [[Oekraïne]],
Regel 18:
== Verloop ==
In februari 1990 stemde het [[Centraal Comité van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie]] toe om hun [[eenpartijstelsel]] op te geven. In de weken daarop ontstonden 15 nieuwe, republikeinse en [[volksnationalisme|volksnationalistische]] partijen. Bij de eerste verkiezing waaraan zij mee mochten doen, wonnen deze partijen veel zetels.
In januari 1990 bezocht president [[Michail Gorbatsjov]] de Litouwse hoofdstad [[Vilnius]] als reactie op een onafhankelijkheidsbeweging in de [[Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek]] op 3 juni 1988.
Op 30 maart 1990 verklaarde de Estlandse hoge raad dat de bezetting van de [[Estse Socialistische Sovjetrepubliek]] door de Sovjets illegaal was, en startte een actie om ook onafhankelijk te worden. Op 4 mei 1990 begon een soortgelijke actie in de [[Letse Socialistische Sovjetrepubliek]].
[[Bestand:Riga barricade 1991.jpg|thumb|left|250px|Barricade in [[Riga]] om te voorkomen dat het Sovjetleger het Letse parlement kan bereiken, juli 1991.]]
Regel 29:
Op 17 maart 1991 werd in een referendum gestemd voor hervorming van de Sovjet-Unie.<ref>[http://soviethistory.org/index.php?page=subject&SubjectID=1991march&Year=1991&Theme=4e6174696f6e616c6974696573&navi=byTheme 1991: March Referendum] SovietHistory.org</ref> Armenië, Georgië, en Moldavië boycotten het referendum. Op 12 juni 1991 won [[Boris Jeltsin]] met 57% van de stemmen de Russische presidentsverkiezingen van 1991. Daarmee versloeg hij Gorbatsjovs favoriete kandidaat, [[Nikolaj Ryzhkov]].
[[Bestand:1991coup2 ST.jpg|thumb
In de nacht van 31 juli 1991 vielen Russische [[OMON]]-commando's uit Riga de Litouwse grens aan en vermoordden zeven grenswachters. Dit verzwakte de positie van de Sovjet-Unie zowel nationaal als internationaal nog verder. Gorbatsjov kreeg steeds meer te maken met separatisme binnen de Sovjet-Unie. Hij probeerde dit tegen te gaan door de republikeinen meer hun zin te geven en van de Sovjet-Unie een land met individuele staten, geleid door één algemene president, te maken. Dit viel niet bij iedereen in goede aarde. In augustus 1991 vond als gevolg hiervan de [[Augustusstaatsgreep in Moskou]] plaats, waarbij een aantal leden van de regering van de Sovjet-Unie de macht van het land over probeerden te nemen van Gorbatsjov. De staatsgreep mislukte en leidde tot veel protesten, aangevoerd door Jeltsin. De plegers van de staatsgreep werden gearresteerd.
Regel 44:
Volgens een onderzoek dat in 2006 werd gehouden door het Russische opiniepeilingsbureau [[VCIOM]] vindt 66% van de Russische bevolking het jammer dat de Sovjet-Unie uiteengevallen is.<ref>[http://www.angus-reid.com/polls/13165/russians_regret_collapse_of_soviet_union/ Russians Regret Collapse of Soviet Union], [[Angus Reid Global Monitor]] (01/01/06)</ref> In Oekraïne gaven 50% van de ondervraagden aan het jammer te vinden.<ref>[http://www.angus-reid.com/polls/20626/russians_ukrainians_evoke_soviet_union/ Russians, Ukrainians Evoke Soviet Union], [[Angus Reid Global Monitor]] (01/02/05)</ref>
{{
[[Categorie:Sovjet-Unie]]
|