Agent-gebaseerd model: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ZéroBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: ca:Model basat en agent
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix
Regel 3:
 
== Beschrijving ==
Het modelleren gebeurt meestal aan de hand van [[computersimulatie]]s en [[Agent (software)|agenten]]. In de modellen worden elementen van [[complex systeem|complexe systemen]], de [[speltheorie]], [[emergentie]], de [[computationele sociologie]], [[multi-agent systeem|multi-agent systemen]] en [[evolutionair programmeren]] gecombineerd. Om een [[verdelingsfunctie]] te krijgen voor [[statistiek|statistische]] analyse wordt daarnaast gebruik gemaakt van [[Monte-Carlosimulatie]]s. In het model wordt verder het gelijktijdig werken van verschillende [[agent (systeemtheorie)|agenten]] gesimuleerd, met als doel het reconstrueren en voorspellen van complexe verschijnselen. Op deze manier wordt emergentie van het microniveau overgedragen op het macroniveau en wordt het gedrag van complexe systemen als geheel omschreven als het resultaat van de wisselwerking tussen de delen. Enkele voorbeelden zijn [[economie|economisch]] voordeel, het bereiken van sociale status en [[Voortplanting (biologie)|voortplanting]] als gevolg van het gedrag van verschillende individuele personen.
 
In de meeste computationele modellen wordt bij het beschrijven van systemen een stationaire toestand of het laveren tussen enkele stationaire toestanden als uitgangspunt genomen. Agent-gebaseerde modellen geven daarentegen met simpele uitgangspunten complex en interessanter gedrag als gevolg van wisselwerking tussen objecten, [[complexiteit]] en emergentie.
 
De software-agenten zijn over het algemeen intelligent (zij het meestal in een niet zo ver gevorderd stadium als bij speltheorie) en vertonen doelgericht gedrag. Daarnaast hebben ze een plaats in de [[tijd]] en [[Ruimte (natuurkunde)|ruimte]] en maken ze onderdeel uit van netwerken. Om het model zo goed mogelijk te simuleren wordt in [[computerprogramma]]'s zowel de locatie als het gedrag van de agenten die werden ingevoerd in de vorm van een [[algoritme]]. Het modelleerproces zelf heeft min of meer de vorm van een [[Inductie (filosofie)|inductie]], aangezien de modelleerder van tevoren enkele veronderstellingen doet die er voor de gegeven situatie het meest toe doen.
 
== Toepassingen ==
Met behulp van dergelijke simulaties kan het emergente gedrag van [[complex netwerk|complexe netwerken]] zoals het [[Internet]], [[machtswetverdeling]] en plotselinge ontwikkelingen op de [[aandelenmarkt]] worden beschreven. Ook worden agent-gebaseerde modellen sinds het midden van de jaren '90 aangewend om problemen van zakelijke of technologische aard op te lossen zoals [[optimalisatie van de productieketen]], [[consumentengedrag]] (bijvoorbeeld in reactie op [[mond-tot-mondreclame]]) en [[gedistribueerd rekenen]]. Ook zaken als de verspreiding van [[epidemie]]ën, het gevaar van [[biologische oorlogvoering]] en het menselijke [[immuunsysteem]] zijn op deze manier geanalyseerd.
 
== Oorsprong en ontwikkeling ==
Het idee voor agent-gebaseerde modellen werd aan het eind van de jaren '40 van de 20e eeuw in rudimentaire vorm ontwikkeld. Omdat er nogal veel [[theoretische informatica]] voor nodig is, werd het echter pas in de jaren '90 populair.
 
Het ontwerp van [[John von Neumann]] voor de [[Von Neumann-sonde]], een ruimtetoestel dat in staat zou zijn zichzelf te kopiëren, wordt gezien als een eerste concrete stap in de richting van het ontwikkelen van agent-gebaseerde modellen. Het idee werd later verbeterd door [[Stanisław Marcin Ulam|Stanislaw Ulam]], die voorstelde om de sonde "op papier" te bouwen, als cellen op een raster. Uiteindelijk heeft von Neumann op basis van dat idee de eerste voorbeelden van wat later [[cellulaire automaat|cellulaire atomaten]] werd genoemd geproduceerd.
 
Nog een andere verbetering was het op een 2-dimensionaal raster gebaseerde [[Game of Life]] van [[John Conway]].
 
Een van de eerste echte agent-gebaseerde modellen was het in 1971 door [[Thomas Schelling]] ontwikkelde segregatiemodel. De interactie van autonome agenten in een gezamenlijke omgeving leidde ook hier tot een uitkomst die emergentie vertoonde.
Regel 29:
 
== Referenties ==
{{reflistReferences}}
 
[[Categorie:Systeemtheorie]]