Uitgevonden traditie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Duitsland: Translatio imperii
Regel 25:
[[Bestand:Otto Albert Koch Varusschlacht 1909.jpg|150px|thumb|''Die Varusschlacht'' (1909) met Arminius' "Germaanse" krijgers.]]
*De [[Slag in het Teutoburgerwoud]] (9 n.Chr.) is sinds de herontdekking van [[Tacitus]]' geschriften in de [[renaissance]] voor een groot deel gemythologiseerd als het begin van de Duitse natie die zich bevrijdde van het juk van de [[Romeinse Rijk|Romeinen]]. [[Arminius (veldheer)|Arminius]], die volgens de huidige stand van de geschiedwetenschap niet meer was dan de sterk [[romanisering|geromaniseerde]] aanvoerder van een gelegenheidsverbond van enkele Germaanse stammen, werd onder de naam ''Hermann de Germaan'' een Duitse volksheld die onder meer werd vereerd met het [[Hermannsdenkmal]] (gebouwd in 1838-1875) bij [[Detmold]]. In allerlei kunstwerken worden hij en zijn krijgers afgebeeld als typisch "Germaans", met hoorns of vleugels op hun helmen, een oprekking van de wijdverbreide mythe dat de eveneens "Germaanse" [[Vikingen]] die droegen in gevecht.<ref>[http://www.ikhebeenvraag.be/vraag/25834 Ik heb een vraag.be: Hadden vikinghelmen hoorns en zo ja van welk dier?]</ref> In werkelijkheid gebruikten de grotendeels geromaniseerde Germanen tijdens hun opstand vooral Romeinse wapens en uitrustingen. Het [[Teutoburgerwoud]] zelf heette tot de 17e eeuw ''Osning'', maar door Tacitus' vermelding van een zeker ''teutoburgiensis saltus'' besloot men het om te dopen om zo een verband tussen verleden en heden te kweken; de archeologie heeft inmiddels echter uitgewezen dat de veldslag waarschijnlijk zo'n 50 km noordelijker heeft plaatsgevonden.
*In zijn ''Commentaar op Daniël'' (ca. 407) stelde de kerkvader [[Hiëronymus van Stridon]] dat het bijbelboek [[Daniël (boek)|Daniël]] in hoofdstuk 2 voorspelde dat er vier wereldrijken zouden komen, namelijk het [[Babylonië|Babylonische rijk]], [[Meden|Medisch]]-[[Perzische rijk]], het [[Macedonische Rijk|Macedonische rijk]] en het [[Romeinse Rijk|Romeinse rijk]], waarna de wereld zou vergaan en het koninkrijk Gods zou aanbreken. Dit kwam men op vragen te staan toen in 476 het [[West-Romeinse Rijk]] ten onder ging, maar de wereld niet, omdat men ervan uitging dat de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]] [[onfeilbaarheid|onfeilbaar]] was en Hiëronymus hem goed had uitgelegd. Zowel de [[Frankische Rijk|Franken]] onder [[Karel de Grote]] en later de "Duitsers" onder [[Keizer Otto I de Grote|Otto de Grote]] als de [[Byzantijnse Rijk|Byzantijnen]] claimden de voortzetting te zijn van het Romeinse Rijk te belichamen, de zogeheten ''[[Translatio imperii]]''. In de 12e eeuw beweerde [[Otto van Freising]] in ''[[Chronica sive Historia de duabus civitatibus]]'' (1146) dat het Romeinse Rijk niet echt was ondergegaan, maar overgedragen was van de Romeinen naar de Byzantijnen naar de [[Longobardische Rijk|Longobarden]] naar de Franken naar de Duitsers, oftewel het [[Heilige Roomse Rijk]], waarvan "Roomse" verwees naar het "Romeinse" Rijk (overigens is "Rooms"/"Romeins" een Nederlands taalkundig verschil dat in veel andere talen niet bestaat). Aan het einde van de 15e eeuw, na het definitieve einde van het Byzantijnse Rijk met de [[Beleg en val van Constantinopel (1453)|val van Constantinopel]] (1453), breidde men de officiële naam van het Duitse rijk uit tot "Heilige Roomse Rijk '''der Duitse Natie'''", om te onderstrepen dat de overdracht had plaatsgevonden, enerzijds ter verklaring waarom de wereld nog steeds niet vergaan was, anderzijds om zichzelf een heilige status aan te meten. In feite waren het Romeinse Rijk en het Heilige Roomse Rijk territoriaal en institutioneel zo verschillend en was de "overdracht" tijdens de Frankische periode zo vaag dat de daadwerkelijke ''translatio'' erg moeilijk te verdedigen valt. Bovendien eisten in de [[vroegmoderne tijd]] na het Duitse rijk ook het [[Spaanse Rijk]] (16e eeuw), (opnieuw) [[Koninkrijk Frankrijk (1589-1792)|Frankrijk]] (17e eeuw) en [[Koninkrijk Engeland|Engeland]] (17e eeuw) de antieke Romeinse erfenis op met eveneens nogal arbitraire argumenten.
 
=== Frankrijk ===