Lijst van germanismen in het Nederlands: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nog twee dode linkjes
tabel
Regel 1:
Dit is een alfabetische '''lijst van [[germanisme]]n'''. TussenErbij haakjes staatstaan de Duitse oorsprong en het Nederlandse [[synoniem (taalkunde)|synoniem]]. Het betreft hier overigens ook woorden die nu niet meer als germanisme worden gevoeld.
__NOTOC__
{{Inhoud abc}}
 
{| class="wikitable"
==A==
|-
* aanhangwagen<ref name="trouw">{{Voetnoot web
! Germanisme !! Duitse oorsprong !! Nederlandse synoniem !! Opmerkingen
|-
| aanhangwagen<ref name="trouw">{{Voetnoot web
| url = http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/archief/article/detail/1650563/2007/02/17/75-jaar-taalzorg.dhtml
| titel = 75 jaar taalzorg
Regel 10 ⟶ 11:
| uitgever = [[Trouw (krant)|Trouw]]
| datum = 17 februari 2007
| bezochtdatum = 4 juli 2012}}</ref> (|| ''Anhänger'' /|| bijwagen) ||
|-
* aanstalten (''Veranstaltung'' / voorbereidingen)
| aanstalten || ''Veranstaltung'' || voorbereidingen ||
* als ("''Er ist grösser als ich''" / 'hij is groter als ik') in plaats van 'dan'
|-
* autobaan (''Autobahn'' / autosnelweg) — behalve als men ermee een autosnelweg in Duitsland aanduidt, dan meestal ''autobahn''
| als || "''Er ist grösser als ich''" / 'hij is groter als ik'|| in plaats van 'dan' ||
* aanvangen (''anfangen'' / beginnen)
|-
* aanvechtbaar (''anfechtbar'' / betwistbaar)<ref name="BTL">{{Voetnoot web
| autobaan || ''Autobahn'' || autosnelweg || behalve als men ermee een autosnelweg in Duitsland aanduidt, dan meestal ''autobahn''
|-
| aanvangen || ''anfangen'' || beginnen ||
|-
| aanvechtbaar || ''anfechtbar'' || betwistbaar<ref name="BTL">{{Voetnoot web
| url = http://web.archive.org/web/20091023124657/http://geocities.com/SoHo/Den/7522/ANV.html
| titel = Het BTL vertaalwoordenboek. De woordenlijst van het ANV
| datum = 23 oktober 2009
| bezochtdatum = 5 juli 2012}}</ref> ||
|-
* aansluitingstreffer (''Anschlusstreffer'' / als het in een sportwedstrijd van 2-0, 2-1 wordt)
| aansluitingstreffer || ''Anschlusstreffer'' || || als het in een sportwedstrijd van 2-0, 2-1 wordt
 
|-
==B==
*| beduidend (|| ''Bedeutsam'' /|| belangrijk, aanmerkelijk) ||
|-
* begeesterd (''begeisternd'' / geestdriftig, enthousiast)
| begeesterd || ''begeisternd'' || geestdriftig, enthousiast ||
* begeestering (''Begeisterung'' / geestdrift, enthousiasme)
|-
* bemerking (''Bemerkung'' / op- of aanmerking)
| begeestering || ''Begeisterung'' || geestdrift, enthousiasme ||
* betrachten (''betrachten'' / beschouwen)
|-
 
| bemerking || ''Bemerkung'' || op- of aanmerking ||
==D==
|-
* dame (als [[schaakstuk]])<ref name="trouw"/> (''Dame'' / [[koningin (schaken)|koningin]])
| betrachten || ''betrachten'' || beschouwen ||
* differentiaaldiagnose (''Differenzialdiagnose'' / [[differentiële diagnose]])
|-
 
| dame (als [[schaakstuk]])<ref name="trouw"/> || ''Dame'' || [[koningin (schaken)|koningin]] ||
==E==
|-
* eerstens (''erstens'' / ten eerste)
| differentiaaldiagnose || ''Differenzialdiagnose'' || [[differentiële diagnose]] ||
 
|-
==G==
| eerstens || ''erstens'' || ten eerste ||
* grootstad (''Großstadt'' / grote stad)
|-
* geëigend (''geeignet'' / geschikt)
| grootstad || ''Großstadt'' || grote stad ||
 
|-
==H==
| geëigend || ''geeignet'' || geschikt ||
* heimwee (''Heimweh'' / huisverlangen)<ref>{{Voetnoot web
|-
| heimwee || ''Heimweh'' || huisverlangen<ref>{{Voetnoot web
| url = http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M025215&lemmodern=heimwee
| titel = Heimwee
| uitgever = Woordenboek der Nederlandsche Taal / Instituut voor Nederlandse Lexicologie
| datum = 1902 / 2007
| bezochtdatum = 5 jul 2012}}</ref> ||
|-
* hij leve hoog!<ref name="nrc">{{Voetnoot web
| hij leve hoog!<ref name="nrc">{{Voetnoot web
| url = http://vorige.nrc.nl/article1784549.ece
| titel = Geen schoolmeester meer
Regel 53 ⟶ 62:
| uitgever = nrc.nl
| datum = 02 april 2007
| bezochtdatum = 4 juli 2012}}</ref> (|| ''er lebe hoch'' / || lang zal hij leven!) ||
|-
* hopelijk (''hoffentlich'' / naar ik hoop)
| hopelijk || ''hoffentlich'' || naar ik hoop ||
 
|-
==K==
*| keelkop<ref name="nrc"/> (|| ''Kehlkopf'' /|| strottenhoofd) ||
|-
 
| lastwagen || ''Lastwagen, Lastkraftwagen'' || vrachtwagen ||
==L==
|-
* lastwagen (''Lastwagen, Lastkraftwagen'' / vrachtwagen)
*| leenwoord ( || ''Lehnwort'', || ontlening) ||
|-
 
| maatgevend || ''maßgeblich'' || normatief, 'de norm' ||
==M==
|-
* maatgevend (''maßgeblich'' / normatief, 'de norm')
*| meerdere (|| ''mehrere'' /|| verscheidene) ||
|-
* middels (''mittels'' / door middel van)
| middels || ''mittels'' || door middel van ||
 
|-
==N==
*| noodwendig (|| ''notwendig'' /|| nodig, noodzakelijk) ||
|-
 
| omkleden<ref name="onze taal">{{Voetnoot web
==O==
* omkleden<ref name="onze taal">{{Voetnoot web
| url = http://www.onzetaal.nl/taaladvies/advies/omkleden-verkleden
| titel = Omkleden / verkleden
| uitgever = [[Genootschap Onze Taal]]
| bezochtdatum = 5 juli 2012}}</ref> (|| ''umkleiden'' /|| verkleden, andere kleren aandoen) ||
|-
* onbestemd<ref name="trouw"/> (''unbestimmt'' / onbepaald, onbedoeld)
| onbestemd<ref name="trouw"/> || ''unbestimmt'' || onbepaald, onbedoeld ||
* ontoerekeningsvatbaar<ref name="nrc"/> (''unzurechnungsfähig'' / ontoerekenbaar)
|-
 
| ontoerekeningsvatbaar<ref name="nrc"/> || ''unzurechnungsfähig'' || ontoerekenbaar ||
==P==
|-
* plaatsvinden (''stattfinden'' / plaatshebben)
| plaatsvinden || ''stattfinden'' || plaatshebben ||
 
|-
==R==
*| rauwkost<ref name="nrc"/> (|| ''Rohkost'' /|| rauwe kost) ||
|-
* roofmoord<ref name="nrc"/> (''Raubmord'' / moord gevolgd door diefstal)
| roofmoord<ref name="nrc"/> || ''Raubmord'' || moord gevolgd door diefstal ||
 
|-
==S==
*| steekwoord (|| ''Stichwort'' /|| trefwoord) ||
|-
* steenrijk<ref>Zeer oude [[Lijst van uitdrukkingen en gezegden P-U|uitdrukking]]</ref> (''Steinreich'' / schatrijk)
| steenrijk<ref>Zeer oude [[Lijst van uitdrukkingen en gezegden P-U|uitdrukking]]</ref> || ''Steinreich'' || schatrijk)
* stekker<ref name="nrc"/> (''Stecker'' / contactstop)
|-
 
| stekker<ref name="nrc"/> || ''Stecker'' || contactstop ||
==T==
|-
* techniker<ref name="nrc"/> (''Techniker'' / technicus)
| techniker<ref name="nrc"/> || ''Techniker'' || technicus ||
 
|-
==U==
*| uitproberen<ref name="trouw"/> (|| ''ausprobieren'' /|| proberen, beproeven) ||
|-
 
| vis(ch)stand<ref name="nrc"/> || ''Fischstand'' || vis(ch)stapel) || <ref>'Vischstand' / 'vischstapel' is de oude spelling, zoals oorspronkelijk gebruikt door Onze Taal; tegenwoordig worden deze woorden nauwelijks meer gebruikt, maar horen ze uiteraard als 'visstand' en 'visstapel' gespeld te worden.</ref>
==V==
|-
* vis(ch)stand<ref name="nrc"/> (''Fischstand'' / vis(ch)stapel)<ref>'Vischstand' / 'vischstapel' is de oude spelling, zoals oorspronkelijk gebruikt door Onze Taal; tegenwoordig worden deze woorden nauwelijks meer gebruikt, maar horen ze uiteraard als 'visstand' en 'visstapel' gespeld te worden.</ref>
*| voltreffer (|| ''Volltreffer'' /|| raak schot) ||
|-
* voorradig<ref name="trouw"/> (''vorrätig'' / voorhanden)
| voorradig<ref name="trouw"/> || ''vorrätig'' || voorhanden ||
 
|-
==Z==
*| zich vertypen ( || ''vertippen'' /|| een typefout maken) ||
|}
 
==Zie ook==