Oppervlaktespanning: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
- == Oppervlaktespanning bij opgeloste stoffen == Zie Overleg:Oppervlaktespanning#Oppervlaktespanning bij opgeloste stoffen |
enkele waarden erbijgezet |
||
Regel 1:
[[Bestand:WassermoleküleInTröpfchen-2.svg|thumb|right|schematische voorstelling van de krachten op vloeistofmoleculen. In het midden van de vloeistof zijn ze in alle richtingen gelijk; aan de vloeistof-gasinterfase is er een nettokracht naar de vloeistof gericht.]]
[[Bestand:070519 Wasserlaeufer.jpg|right|thumb|250px|De [[schaatsenrijder]] wordt gedragen door de oppervlaktespanning van het [[water]]. De ronde schaduwen zijn van de kuiltjes in het wateroppervlak onder poten.]]▼
[[Bestand:Dscn3156-daisy-water 1200x900.jpg|right|thumb|Door de oppervlaktespanning van water zinkt de bloem niet]]▼
[[Bestand:Oppervlaktespanning.png|right|thumb|Verschil in vorm door hoge en lage oppervlaktespanning: druppels van kwik (l) en water (r) op een vast oppervlak]]
Regel 6 ⟶ 5:
Voor moleculen aan het oppervlak van de vloeistof is de netto vanderwaalskracht gericht naar de vloeistof toe. In de vloeistof wordt de kracht wel van alle kanten uitgeoefend waardoor die elkaar daar opheffen.
Sommige stoffen verlagen de oppervlaktespanning van een vloeistof. Voorbeelden zijn [[Zeep (reiniging)|zeep]] en [[glansspoelmiddel]] in water.▼
Het [[symbool]] voor oppervlaktespanning is ''γ'' (gamma) of ''σ'' (sigma) en de [[natuurkundige eenheid]] is [[Newton (eenheid)|newton]] per [[meter]], [N m<sup>-1</sup>].
▲
Bepaalde insecten maken gebruik van deze spanning om over het wateroppervlak te lopen. Indien afwasmiddel in het water wordt gemengd, verdrinkt dit insect. Verlaging van de oppervlaktespanning maakt het ook mogelijk een [[zeepbel]] te blazen, die enige tijd kan blijven bestaan.
== Interfase-energie ==
▲[[Bestand:070519 Wasserlaeufer.jpg|right|thumb|250px|De [[schaatsenrijder]] wordt gedragen door de oppervlaktespanning van het [[water]]. De ronde schaduwen zijn van de kuiltjes in het wateroppervlak onder poten.]]
▲[[Bestand:Dscn3156-daisy-water 1200x900.jpg|right|thumb|Door de oppervlaktespanning van water zinkt de bloem niet]]
Tussen twee verschillende fasen heerst er steeds een drukverschil. De grootte van dit drukverschil kan berekend worden aan de hand van de [[interfase-energie]], een breder begrip dat de oppervlaktespanning omvat. Merk op dat de [[Dimensie (algemeen)|dimensie]] van oppervlaktespanning, kracht per eenheid lengte, ook kan geschreven worden als energie per eenheid oppervlakte.
Regel 36 ⟶ 38:
<math>\Delta p =\ 2\gamma r \pi \cos (x) </math>
== Oppervlaktespanning van enkele vloeistoffen ==
[[Bestand:Temperature dependence surface tension of water.svg|thumb|Verloop van de oppervlaktespanning van water in functie van de temperatuur]]
De oppervlaktespanning is afhankelijk van de temperatuur. In het algemeen daalt ze als de temperatuur stijgt. Bij het [[Kritisch punt (thermodynamica)|kritisch punt]], waar het scheidingsvlak tussen damp en vloeistof verdwijnt, is ze gelijk aan nul.
Wanneer men de oppervlaktespanning van een stof geeft moet men er dus steeds bij vermelden voor welke temperatuur die geldt. In deze tabel zijn waarden bij 20°C gegeven, tenzij anders vermeld:
{| class="wikitable"
! Vloeistof
! Oppervlaktespanning in N/m
|-
| [[ethanol]] || 22,55
|-
| [[methanol]] || 22,60
|-
| [[aceton]] || 23,30
|-
| [[benzeen]] || 28,90
|-
| [[glycerol]] || 63,4
|-
| [[water]] bij 80°C || 62,6
|-
| water bij 50°C || 67,9
|-
| water bij 20°C || 72,75
|-
| [[kwik]] bij 18°C || 471,00
|-
| [[kwik]] bij 20°C || 476,00
|}
== Zie ook ==
| |||