'''Johann Joachim Winckelmann''' ([[Stendal]] (stad)|Stendal]], [[9 december]] [[1717]] – [[Triëst (stad)|Triëst]], [[8 juni]] [[1768]]) was een [[Duitsland|Duits]] [[archeoloog]] en [[kunsttheoreticus]], de beroemdste kunsttheoreticus van zijn tijd. Hij wordt wel beschouwd als de grondlegger of vader van de (klassieke) [[archeologie]] vanwege zijn studies over klassieke kunst (m.n. over de ontdekkingen te [[Herculaneum]]). Hij zette [[Karl Weber]], het hoofd van de opgravingswerkzaamheden te Herculaneum en [[Pompeji]], aan om systematischer te werk te gaan.