Anarchie (Engeland): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
RickRoll (overleg | bijdragen)
Het is wel degelijk Mathilde.
RickRoll (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 50:
'''''De Anarchie''''' (Engels: ''The Anarchy'') is een duistere periode uit de [[Geschiedenis van Engeland]], die ook wel "de 19-jarige winter" genoemd. Het is de periode waarin koning [[Stefanus van Engeland]] op de troon zat (1135-1154). Deze periode is gekenmerkt door [[burgeroorlog]]en en strijd om de troon.
 
Er woedde een successiestrijd tussen de aanhangers van Stefanus en die van zijn nicht, [[Mathildis van Engeland|Mathilde]] of Maud. Stefanus was op dat moment tot koning gekroond, maar de oorlog zorgde ervoor dat er geen echte regering was gedurende zijn machtsperiode. Pas met het [[Verdrag van Wallingford]] (ook [[Verdrag van Winchester]]) kwam er een einde aan de oorlog. Hiermee verklaarde Stefanus dat de zoon van Mathilde, [[Hendrik II van Engeland|HenryHendrik CurtmantlePlantagenet]], zijn opvolger werd. Hij werd tot koning gekroond na de dood van Stefanus in 1154. Daarmee begon de [[Huis Plantagenet|dynastie van Plantagenet]] als Koningen van Engeland.
 
== Oorsprong ==
[[Bestand:Henry1.jpg|thumb|right|Hendrik I]]
Stefanus was de favoriete neef van Koningkoning [[Hendrik I van Engeland]] (1100-1135). Henry'sHendriks zoon, en daarmee ook de wettige opvolger van de troon, stierf in 1120 in het "[[White Ship]]". HenryHendrik benoemde zijn dochter Mathilde als wettige opvolger. Hij dwong zijn baronnen, inclusief Stefanus, ertoe meerdere keren trouw aan haar te zweren. Nog nooit had een vrouw over Engeland geheerst. Mathilde verbleef de grootste tijd van haar leven buiten Engeland.
 
== Conflict tussen Stefanus en Mathilde ==
Na de dood van HenryHendrik I in 1135 haastte Stefanus zich naar Engeland. Hoewel de baronnen de voorkeur gaven aan zijn oudere broer Theobald, werd Stefanus opgenomen in Londen en geprezen als Koningkoning van Engeland. In Winchester was zijn jongere broer HenryHendrik bisschop. Hij verzekerde hem de schat en de steun van zowel aartsbisschop [[William Corbeil]] en de toekomstige "Chief Justiciar" [[Roger van Salisbury]]. De baronnen keurden de [[Usurpator|usurpatie]] van Stefanus goed.
 
Ondertussen nam Stefanus een reeks beslissingen waardoor de mensen die hem steunden zich tegen hem keerden. Zijn eigen broer, HenryHendrik, die bisschop was van Winchester, verzette zich tegen Stefanus omdat hij een paar bisschoppen liet arresteren. Dit was een aanval op de kerk zelf. In 1139 viel Mathilde Engeland binnen en bleef in de burcht [[Arundel]]. Stefanus liet haar toe, om verder te reizen om [[Robert, 1e graaf van Gloucester|Robert van Gloucester]] te ontmoeten. Zo probeerde hij al zijn vijanden in één gebied te krijgen.
 
Nog een [[graaf (titel)|graaf]] die zich tegen Stefanus keerde was [[Ranulf van Chester]]. Hij verhuisde naar [[Lincoln (Lincolnshire)|Lincoln]] en nam het kasteel in. Ondanks de vredesakkoorden tussen Stefanus en Ranulf, reageerde Stefanus op het pleidooi van zijn burgers. Hij viel het kasteel aan. Ranulf kon ontsnappen en richtte een verbond op met zijn schoonvader Robert van Gloucester. Op 2 februari 1141 leed Stefanus een nederlaag in de [[Slag om Lincoln]]. Hij werd naar Bristol gebracht en daar gevangengezet, en Mathilde regeerde tijdelijk over Engeland vanuit Londen, maar haar vijanden te Londen dwongen haar de hoofdstad te verlaten en naar [[Oxford (Verenigd Koninkrijk)|Oxford]] te trekken.
Regel 74:
Gedurende de hele periode waarin Stefanus op de troon zat heerste onrust in het land. Ook toen Mathilde terug naar [[Anjou (provincie)|Anjou]] ging in 1147 bleef de onrust. Stefanus verkeerde in een zwakke gezondheid. Hij wilde zijn oudste zoon en opvolger [[Eustaas IV van Boulogne|Eustace]] al kronen tijdens zijn leven, maar de paus liet dat niet toe.
 
De zoon van Mathilde, de toekomstige [[Hendrik II van Engeland]], groeide op tot een begaafde militair en tacticus. Hij kwam in januari 1153 Engeland binnen. Hij stak het kanaal over met een vloot van 36 schepen. Daarop bracht hij 3000 soldaten en 140 ruiters mee. Stefanus regelde een tijdelijke wapenstilstand, maar Eustace bleef een regeling met HenryHendrik tegenwerken. Zijn plotse dood in augustus 1153 maakte een eind aan het verzet tegen HenryHendrik. De enige wettige erfgenaam op de troon is zijn zoon [[Willem I van Boulogne]]. Die maakte geen aanspraak op de troon en liet HenryHendrik koning worden. Hijzelf werd benoemd tot graaf van [[Surrey (graafschap)|Surrey]].
 
Stefanus en HenryHendrik ondertekenden het verdrag van Wallingford (ook Verdrag van Winchester) in november 1153. Daarin stond vermeld dat Stefanus koning mocht blijven met HenryHendrik als zijn wettige opvolger. Sinds het leger van HenryHendrik het land controleerde, was Stefanus maar een speelfiguur aan de macht. Hij stierf in [[1154]]. HenryHendrik en zijn vrouw [[Eleonora van Aquitanië]] werden gekroond in [[Westminster Abbey]]. Dit was het definitieve punt achter de 19-jarige winter.
 
[[Categorie:Geschiedenis van Engeland]]