Scherzo: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: uk:Скерцо
Rens (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{zie artikel|Voor de gelijknamige compositie van Stravinsky, zie [[Scherzo (Stravinsky)]]}}
Een '''Scherzo''' (''lett.: scherts, grap'', uit het Italiaans) is historischeen de opvolger van het [[menuet]]muziekstuk. Vanaf de werken van [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]]Meestal is het scherzoonderdeel van een standaardmeerdelig deelmuziekwerk, inzoals een [[symfonie]], [[sonate]] of [[strijkkwartet]]. In de geschiedenis is de definitie meerdere malen gewijzigd, maar tegenwoordig wordt het meestal gezien als de vervanger van het [[menuet]] als derde deel in vierdelige muziekwerken. Het menuet, [[maat (muziek)|driekwartsmaat]] in gematigd tempo, was bij uitstek de dans van en het symbool voor de adel. De vervanging ervan na de [[Franse Revolutie]] door het veel snellere scherzo, vaak [[Presto (muziekterm)|presto]], kan worden gezien als een [[politiek]]-kritische kunstdaad. InScherzo dekan [[Romantiekook (muziek)|romantiek]]refereren groeidenaar heteen scherzosnelle uiten tothumoristische zelfstandigcompositie muziekgenre,die bijvoorbeeldal [[Frédéricdan Chopin|Chopin]],niet 4onderdeel Scherzo'sis van een grotere compositie.
 
== Ontstaan ==
In de [[Barok (stijlperiode)|barokperiode]] werd de term gebruikt voor zowel vocale als instrumentale composities, zoals de ''Scherzi musicali'' van [[Claudio Monteverdi]] of het scherzo van [[Johann Sebastian Bach|Bachs]] 3<sup>e</sup> partitia voor [[klavecimbel]].
 
Later (ongeveer vanaf de werken van [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]]) ontwikkelde het scherzo zich via het menuet, waarna het dat verving als deel in meerdelige muziekwerken. Het staat over het algemeen in een 3/4 maatsoort, net als het menuet, maar is een stuk sneller en meestal ook luchtiger. In de [[Romantiek (muziek)|romantiek]] groeide het scherzo uit tot zelfstandig muziekgenre, bijvoorbeeld [[Frédéric Chopin|Chopin]], 4 Scherzo's.
 
Een kort scherzo noemt men een ''scherzino'' of ''scherzetto''.
Regel 8 ⟶ 13:
* [[Capriccio (muziekstuk)|capriccio]]
* [[Trio (muziek)|trio]]
 
{{Beginnetje|muziek|2007|03|28}}
 
[[Categorie:Compositie naar soort]]