|
[[Afbeelding:Amsterdam_-_Marnixplein_Zomers_Buiten.JPG|thumb|260px| Stadsvernieuwing uit de jaren 60 van [[Zomers Buiten]]]]
==Aanleg==
Het Marnixplein is aangelegd langs de voormalige stadswal aan het pad dat men ''de [[Schans (verdedigingswerk)|Schans]]'' noemde, iets ten zuiden van het zesde [[Bolwerk|bolwerk langs de voormalige stadswal]], dat de naam Bolwerk Karthuizen droeg. OpHier hetstond Karthuizerbolwerk stondde korenmolen De Kat, die in 1869 werd gesloopt.<ref>[http://www.centrum.amsterdam.nl/wonen_en/monumenten_en/bolwerken_van/bolwerken/6/ Karthuizerbolwerk op de website van Stadsdeel Centrum]</ref> RondTen hetwesten pleinvan staande eenaangrenzende aantal[[Singelgracht negentiende-eeuwse(Amsterdam)|Singelgracht]] woningenin aande huidige [[Frederik Hendrikbuurt]] stond tussen de oostzijde,17e eeuw en langseind de19e noordzijdeeeuw een grote groep [[zaagmolen|zaagmolens]]. Ten noorden van het pleinMarnixplein ter hoogte van de de Gietersstraat, op de plek van de in 1857 gesloopte ''Zaagpoort'', lag de ''Zaagbarrière'', die bestond uit een appartementencomplexhek met 35twee [[Sociale woningbouwcommies|socialecommiezenhuisjes]] huurwoningenwaar, tot de afschaffing in 1866, [[Accijns|stadsaccijnzen]] gebouwdwerden doorgeïnd. woningbouwverenigingDe ''Zaagpoortbrug'' (brug nr. 161) over de Singelgracht verbindt het plein en de [[ZomersMarnixkade Buiten(Amsterdam)|Marnixkade]] in demet het [[jarenFrederik zestigHendrikplantsoen]] vanen de [[20eNassaukade eeuw(Amsterdam)|Nassaukade]]. AnnoDe 2012''Anjeliersbrug'' wordt(brug hetnr. plein128) verderoverspant omgevende door[[Lijnbaansgracht]] eenen brug overvormt de verbinding met de [[SingelgrachtWesterstraat (Amsterdam)|SingelgrachtWesterstraat]] naar (de in 1861 gedempte [[Frederik HendrikbuurtAnjeliersgracht]] en een multifunctioneel sportcomplex).
Aan het plein staan een aantal negentiende-eeuwse woningen aan de oostzijde en langs de noordzijde van het plein een appartementencomplex met 35 [[Sociale woningbouw|sociale huurwoningen]], gebouwd door woningbouwvereniging [[Zomers Buiten]] in de [[jaren zestig]] van de [[20e eeuw]].
Evenals de Marnixstraat is het plein vernoemd naar [[Filips van Marnix van Sint-Aldegonde]] (1540-1598), schrijver, politicus en vertrouweling van [[Willem van Oranje]].
==Bruggen==
De Zaagpoortbrug (brug nr. 161) over de Singelgracht verbindt het plein en de [[Marnixkade (Amsterdam)|Marnixkade]] met het [[Frederik Hendrikplantsoen]] en de [[Nassaukade (Amsterdam)|Nassaukade]]. De Anjeliersbrug (brug nr. 128) overspant de [[Lijnbaansgracht]] en verbindt de Westerstraat met het Marnixplein.
==Baden, wassen en zwemmen==
==Woningen==
[[Image:G.B. Salm (architect).jpg|thumb||Portret van G.B. Salm in jubileumboek van de [[Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst]]]]
TussenNa dehet Lijnbaansgracht[[slechten]] envan de Marnixstraatstadswal, dierond eerst1862, deen Schansverbreding heette,van warende langeMarnixstraat [[touwslager|lijnbanen]]met gevestigddelen voorvan de productielangs vande Lijnbaansgracht gelegen [[touwtouwslager|lijnbanen]]. Toenwas dezeruimte buiten bedrijf werden gesteld, ontstond ruimteontstaan voor de bouw van woningen. Veel kavels werden uitgegeven aan particulier initiatief, zoals. [[woningcorporatie|woningbouwverenigingenWoningbouwverenigingen]], diebouwden er complexen met [[arbeiderswoning|arbeiderswoningen]] bouwden, en beleggers in vastgoed, diezetten er [[revolutiebouw]] neerzettenneer voor de verhuur. Ten noorden van het Marnixplein, ter hoogte van de toegang tot de Gietersstraat, was de Zaagbarrière, een hek met twee [[commies|commiezenhuisjes]] voor de inning van de stadsaccijnzen. Dit verving de gesloopte Zaagpoort, totdat de stadsaccijnzen in 1866 werden afgeschaft en er na de demping van de [[Anjeliersgracht]] (de huidige Westerstraat) op die plek een brug over de Lijnbaansgracht meer voor de hand lag. Ten noorden van de Westerstraat en ten zuiden van dezede voormalige Zaagbarrière, pal aan het Marnixplein, bouwde de [[Remonstranten|Remonstrantsche]] Stichting in 1875 een complex met 36 arbeiderswoningen.
De architect was [[Gerlof Salm]]. Hij bracht de woningen onder in vier huizen, 2 smalle in het midden met tweekamerwoningen en twee bredere, iets vooruitspringende, aan weerszijden met vier rug-aan-rug-woningen van één kamer per verdieping, twaalf per portiek. De bouw van deze woningen door een kerkgenootschap was een rechtstreeks gevolg van een rapport dat was geschreven in 1870 door [[Henrick S. van Lennep]], J.B. Stokvis en G.H. Kuiper, waarin kerkelijke instanties werden uitgenodigd eenvoudige woningen te bouwen voor de minstbedeelden. Niet als investering, maar met een minimaal rendement op het geïnvesteerde vermogen om de huren betaalbaar te houden voor de doelgroep.
|
