Hoessein-McMahoncorrespondentie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Edith~nlwiki (overleg | bijdragen)
link White Paper 1922
Edith~nlwiki (overleg | bijdragen)
Aangevuld en POV verminderd
Regel 1:
De '''Hoessein-McMahon-correspondentie''' was een briefwisseling van juli [[1915]] tot februari [[1916]] tussen [[Hoessein ibn Ali]], de [[Sjarif van Mekka]], en Sir [[Henry McMahon]], de [[VK|Britse]] Hoge Commissaris in [[Egypte]]. In de briefwisseling zegde het Verenigd Koninkrijk onafhankelijkheid toe aan de [[Arabieren]] in grote delen van het [[Midden-Oosten]].
onafhankelijkheid toe aan de Arabieren in grote delen van het [[Midden-Oosten]].
 
==Aanloop==
Al voordat het [[Ottomaanse Rijk]] in [[1914]] aan de kant van [[Duitsland]] mee ging doen aan de [[Eerste Wereldoorlog]], hadden de Britten Hoessein benaderd. Zij wilden zijn steun als tegenwicht tegen de verklaarde ''[[jihad]]'' van de Ottomaanse [[sultan]]. De Britten hadden weinig interesse in het Midden-Oosten maar wilden zo snel mogelijk [[Turkije]] verslaan om door te kunnen stoten naar [[Centraal-Europa]].
 
==Correspondentie==
Regel 15 ⟶ 14:
:''That subject to the modifications stated above, Great Britain is prepared to recognize and uphold the independence of the Arabs in all the regions lying within the frontiers proposed by the Sharif of Mecca.''
 
In andere passages in dezelfde brief refereert McMahon aan de het feit dat de Arabieren exclusief advies moeten krijgen van de Britse overheid, een vage verwijzing naar de belangen van het VK[[Verenigd Koninkrijk]] in het Arabische gebied. De verwijzing naar de gebieden die nu Syrie[[Syrië]] en [[Libanon]] vormen, was een duidelijke verwijzing naar de [[Frankrijk|Franse]] en katholieke invloed in dat gebied.
 
[[Palestina]] werd in de brieven niet vermeld, en werd door de Arabieren beschouwd als deel van het hen toegezegde gebied.
In de brief werd dus geen uitzondering gemaakt voor [[Palestina]]. Het [[Sandjak van Jeruzalem]], dat tweederde van Palestina besloeg, lag ten zuiden van de genoemde gebieden.
 
Hoessein maakte in zijn laatste brief van 1 januari 1916 duidelijk McMahons beperkingen alleen tijdelijk te accepteren tot na afloop van de oorlog:
Na de toezegging veroverde Hoessein in juni 1916 de heilige stad [[Mekka]] op de Turken, de eerste overwinning van de opstandelingen.
:''As regards the northern parts and their coasts, we have already stated in our previous letter what were the utmost possible modifications, and all this was only done so to fulfill those aspirations whose attainment is desired by the will of the Blessed and Supreme God. It is this same feeling and desire which impelled us to avoid what may possibly injure the alliance of Great Britain and France and the agreement made between them during the present wars and calamities; yet we find it our duty that the eminent minister should be sure that, at the first opportunity after this war is finished, we shall ask you (what we avert our eyes from to day) for what we now leave to France in beirut and its coasts.''<br>
:''I do not find it necessary to draw your attention to the fact that our plan is of greater security to the interests and protection of the rights of Great Britain than it is to us, and will necessarily be so whatever may happen, so that Great Britain may finally see her friends in that contentment and advancement which she is endeavouring to establish for them now, especially as her Allies being neighbours to us will be the germ of difficulties and discussion with which there will be no peaceful conditions. In addition to which the citizens of Beirut will decidedly never accept such dismemberment, and they may oblige us to undertake new measures which may exercise Great Britain, certainly not less than her present troubles, because of our belief and certainty in the reciprocity and indeed the identity of our interests, which is the only cause that caused us never to care to negotiate with any other Power but you. Consequently, it is impossible to allow any derogation that gives France, or any other Power, a span of land in those regions.''
 
Na de toezeggingHierna veroverde Hoessein in juni 1916 de heilige stad [[Mekka]] op de Turken, de eerste overwinning van de opstandelingen.
 
Niet duidelijk is overigens wie van de Arabieren de leider over de staat zou moeten worden. De correspondentie vermeldt geen directe toezegging aan Hoessein dat hij koning van de Arabieren mocht worden.
 
==Andere toezeggingen door de Britse overheid==
In de geheime [[Sykes-Picot-overeenkomst]] [http://www.mideastweb.org/mesykespicot.htm] tussen het [[Verenigd Koninkrijk]] en [[Frankrijk]] van mei 1916, een half jaar na McMahons brief, werden de kustzones van de Arabische gebieden tussen beide landen verdeeld. Het binnenland bleef onverdeeld en er zouden een of meerdere Arabische stamhoofden onafhankelijk kunnen regeren. Daarnaast werd een toezegging gedaan voor een niet nader gespecificeerd internationaal bestuur rondom [[Jeruzalem]] en grote delen van Palestina.
 
In [[1917]] werd de [[Balfour-declaratie]] gepubliceerd, waarin de Britse overheid de toezegging deed voor een 'Joods Nationaal Thuis' in Palestina. De precieze vorm van dit 'thuis' was niet nader bepaald, maar voorLord Balfour en de Britse premier, zowel als vooraanstaande [[zionisme|zionisten]], gingen waser duidelijkvanuit dat zijdit een'thuis' staatop wilden,termijn alzou sprakenuitgroeien zijtot omeen tactischejoodse redenen liever van 'thuis'staat. [http://www.zionism-israel.com/Balfour_Declaration_1917.htm].
 
Daarnaast deden de Britten ook diverse toezeggingen aan de [[Huis van Saoed|Saoedi's]].
Regel 33 ⟶ 36:
De verschillende verklaringen waren tegenstrijdig aan elkaar. Het was duidelijk dat het Verenigd Koninkrijk haar enige bondgenoot Frankrijk niet zou laten vallen voor de Sjarif, die toch al grotendeels afhankelijk was van hen.
 
Op de [[Vredesconferentie van Parijs]] in 1919 sloot de zoon van Hoessein, [[Faisal I]] met [[Chaim Weizmann]] van de zionistische beweging een overeenkomst waarin beiden elkaar steun toezegden voor hun nationale aspiraties. Faisal maakte zijn deel van de overeenkomst afhankelijk van het nakomen van de Britse toezegging betreffende Syrië [http://www.mideastweb.org/feisweiz.htm].
De leiders van de Arabische Opstand en zonen van Hoessein, [[Faisal I]] en [[Abdoellah I van Jordanië|Abdoellah]], verklaarden zich onafhankelijk in Syrië/Libanon respectievelijk Irak.
 
Faisal I en zijn broer [[Abdoellah I van Jordanië|Abdoellah]], die beiden de [[Arabische Opstand]] hadden geleid, verklaarden zich in 1920 onafhankelijk in Syrië/Libanon respectievelijk [[Irak]].

Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk haastten zich hierop de Hoge Raad van de [[Volkenbond]] bijeen te roepen. De Volkenbond bepaalde in [[1920]] dat Syrië en Libanon [[mandaatgebied]]en zouden worden van Frankrijk. Het Verenigd Koninkrijk kreeg het mandaat over Palestina, met een verwijzing naar het Joods Nationaal Thuis, en over [[Transjordanië]] en Irak.
 
Hoewel Faisals troepen hierop Frankrijk de oorlog verklaarden, werden zij vernietigend verslagen.
 
In de zogenoemde ''[[Churchill White Paper]]'' [http://www.yale.edu/lawweb/avalon/mideast/brwh1922.htm] van [[1922]] werd nader ingegaan op de verschillende verdragen., Hoewelen bovengenoemdegeprobeerd briefde explicietgedane wordtbeloftes genoemdmet inelkaar dete ''Whiteverenigen. Paper'',Enerzijds verklaarde de Britse overheid toen dat hetPalestina ten westen van de [[Jordaan (rivier)|Jordaan]] (de ''[[Sandjak van Jeruzalem]]'' behoordezowel totals de in''vilayet van [[Beiroet]]'') behoorde tot de briefdoor McMahon genoemde uitgezonderde gebieden; anderzijds werd het gebied ten oosten van de Jordaan expliciet van joodse immigratie uitgesloten, en werd verklaard dat de Arabieren in Palestina niet onder joods bestuur zouden komen.
 
In 1924 verklaarde Hoessein ibn Ali zich tot [[kalief]] maar hierop werd hij door [[Abdoel Aziz al Saoed]] aangevallen en verslagen.
Regel 46 ⟶ 51:
*Peter Mansfield (2003) "A history of the Middle East", second edition, p.154
}}
 
==Externe links==
*[http://www.mideastweb.org/mcmahon.htm McMahon-Hussein Correspondence, 1915], artikel op MidEastWeb ''(Engels)''
 
[[Categorie:Eerste Wereldoorlog]][[Categorie:Geschiedenis van het Midden-Oosten]]