Dubbelblind onderzoek: verschil tussen versies

Dubbelblind onderzoek wordt vooral uitgevoerd in onderzoek naar de effectiviteit van een behandeling in de geneeskunde, evenals in fysiologisch onderzoek. Als de [[effectiviteit]] van een geneesmiddel moet worden onderzocht, wordt een deel van de patiënten het middel gegeven, een ander deel een gelijk uitziend, doch volledig onwerkzaam middel ([[placebo (middel)|placebo]]). Dit gebeurt echter dubbelblind - noch de patiënt, noch de dokter weet wat de patiënt krijgt. Op deze manier is het verschil tussen middel en placebo inderdaad de werkzaamheid van het medicijn, en wordt het niet veroorzaakt door het vertrouwen van patiënt of arts in het middel, of door vertekende waarneming.

Ook in de media treft men een soortgelijke denkfout vaak aan: in januari 2008 werd bekend dat bij een onderzoek in Utrecht naar een veelbelovende behandeling, het toedienen van [[probiotica]] aan mensen met een acute [[alvleesklierontsteking]], juist in de behandelde groep aanzienlijk meer sterfte was opgetreden dan in de [[controlegroep]]. Dit was niet voorzien: bij proefdieronderzoek was het andersom, en ook bij eerdere kleinere onderzoeken bij mensen had men gemeend een gunstig effect te zien. Er werden Kamervragen gesteld, de minister van volksgezondheid legde verklaringen af, de inspectie voor de volksgezondheid stelde een onderzoek in naar de zaak. Toch werd hier op wetenschappelijke wijze een belangrijke vraag definitief beantwoord. Nu is duidelijk dat het geven van probiotica in deze situatie aan deze groep patiënten meer na- dan voordelen heeft. Daar was niet op een andere manier achter te komen en het had net zo goed andersom kunnen uitpakken.