Tak (plant): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Label: Misbruikfilter: Experimenteren
k Wijzigingen door 81.82.246.7 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Mathonius
Regel 7:
[[Afbeelding:Walnoottak.jpg|thumb|300px|tak van walnoot]]
 
Op de takken staan de [[blad]]-, [[Bloem (plant)|bloem]]- en eventueel gemengde (bladeren en bloemen in dezelfde knop) [[knop (plant)|knoppen]]. De knoppen kunnen tegenover elkaar, in kransen of verspreid staan. Aan het eind van de tak staat een eindknop. Officieel is een tak pas een tak als die drie jaar oud is. Daarvoor wordt het een twijg genoemd. Een twijg is dus een een- of tweejarige houtige [[stengel]]. Op een boom kunnen kortloten en langloten voorkomen. Een kortlot bestaat uit een aantal dicht op elkaar zittende [[knoop (plant)|knopen]]. Bij een kortlot lijkt het alsof de bladeren en/of bloemen in een bundeltje bij elkaar staan. Op de afbeelding staat zo'n nu drie jaar oud kortlot (het driejarige stukje tak) gevolgd door twee opeenvolgende jaren met langloten (de tweejarige en eenjarige stukjes). Bij een langlot zitten de knopen meer uit elkaar. Bomen met veel kortloten vormen meestal de meeste vruchten, doordat op de kortloten de meeste bloemknoppen zitten.
[[Afbeelding:Vlier_stengel_knoop.jpg|200px|right|thumb|twee stengelklieren op knoop bij vlier]][[Afbeelding:Vlier_stengel_lenticellen.jpg|200px|right|thumb|lenticellen op vlier]]
Bij houtachtige gewassen zijn de twijgen bedekt met een kurklaagje. Daarom zitten op het oppervlak van deze twijgen [[lenticellen]], vergelijkbaar met huidmondjes bij [[blad]]eren, waardoor gasuitwisseling door de kurklaag heen toch mogelijk is. Ook kunnen er klieren op de twijg voorkomen, zoals bij de [[vlier (plant)|vlier]].
 
===Hoofdtak===
De hoofdtak vormt de stam en groeit verticaal. Als de hoofdtak vertakt
Regel 22 ⟶ 25:
[[Afbeelding:Plakoksel.jpg|thumb|Plakoksel bij een [[Zoete Kers]] (Prunus avium), waardoor de stam rondom de aanhechting is gaan rotten. Dit kan leiden tot verminderde vitaliteit van de boom.]]
 
De zijtakjes van de zijtakken kunnen ook weer op verschillende manieren staan ingeplant. Bij de spar staan ze twee aan twee op de zijtak.ken onder een zeer kleine hoek en bij een ronde vorm onder een hoek van 90°. Een piramidale vorm zit daar tussen in.
 
====Takvorm====
Takken kunnen een rechte, kromme, hangende of kronkelende vorm hebben. De [[schietwilg]] vormt lange rechte takken en de treurvormen (o.a. treurbeuk, treurwilg) hangende takken. De kronkelwilg en de kronkelhazelaar de naam zegt het al vormen kronkelende takken.
 
De twijg kan rond of vierkant van vorm zijn. Van 2-jarige twijgen en takken kan de bast al dan niet afschilferend zijn.
 
Ook kunnen [[takdoorn]]s op een tak voorkomen, zoals bij de [[meidoorn]].
 
====Boomvorm====
De inplantingshoek ten opzichte van de stam bepaalt voor een belangrijk deel de vorm van de boom. Bij een zuilvorm staan de takken onder een zeer kleine hoek en bij een ronde vorm onder een hoek van 90°. Een piramidale vorm zit daar tussen in.
 
====Plakoksel====
Regel 49 ⟶ 62:
 
===Beworteling===
Takken van een aantal boom- of struiksoorten kunnen als zij in contact met de grond komen wortels vormen. Vooral [[wilg]]entakken, maar ook [[populier]]takken bewortelen makkelijk. Bij de [[stek|vegetatieve vermeerdering]] worden afgesneden takken of delen van takken in de grond gestoken. Ook bij het [[stek|afleggen]] bij o.a. de [[Hazelaar (plant)|hazelaar]] ontstaan wortels op het met grond bedekte takdeel.
Takken van een aantal boom- of struiksoorten kenscheerder]] (''Tomicus piniperda'') holt de twijgen uit, waardoor deze afvallen. Hierdoor lijkt het of een [[Pinus|dennenboom]] geschoren is.
 
===Ziekten en beschadigingen===
De [[bast]] van takken kan aangetast worden door [[schorskevers]].
 
TakkenDe van een aantal boom- of struiksoorten kenscheerder[[dennenscheerder]] (''Tomicus piniperda'') holt de twijgen uit, waardoor deze afvallen. Hierdoor lijkt het of een [[Pinus|dennenboom]] geschoren is.
 
Ook schimmels kunnen takken aantasten, zoals kanker (''Nectria galligena'') en takschurft (''Venturia inaequalis'') bij [[Appel (vrucht)|appel]].