Mathias Soiron: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Aanvullingen. Verbetering leesbaarheid door indeling 'Bouwwerken' in 5 groepen met nieuwe afbeeldingen. |
||
Regel 1:
[[File:Maastricht - rijksmonument 27014 - Grote Gracht 82 20100718.jpg|thumb|250px|''Huis Soiron'', [[Maastricht]]]]
[[File:Maastricht - rijksmonument 28035 - Withuishof - Bergerstraat 2-4 20100828.jpg|thumb|250px|Withuishof, [[Amby]]]]
'''Mathias Soiron''' ([[Maastricht]], [[29 januari]], [[1748]] – Maastricht, [[1 april]] [[1834]]) was een Maastrichts [[architect]], [[tuinarchitect]], [[binnenhuisarchitect|decorateur]] en [[meubelontwerper]]. Samen met de [[Aken (stad)|Aken]]se bouwmeester [[Jakob Couven]] en de stucwerker , die vooral geïnspireerd werd door de in zijn tijd populaire e [[Lodewijk XVI-stijl]] en, iets later, het [[Neoclassicisme]].
==Biografische schets==
Mathias Soiron was een telg uit een geslacht van bouwmeesters, [[steenhouwer]]s, [[timmerman|meestertimmerlieden]] en [[schrijnwerker]], dat actief was in [[Luik (stad)|Luik]], Maastricht, [[Hasselt (België)|Hasselt]] en [[Venlo (stad)|Venlo]]. Mathias was de zoon van de architect [[Matheius Soiron]], die samen met zijn broer [[François Soiron]] het imposante ''Schloss Wickrath nabij [[Mönchengladbach]] bouwde. Mathias ontving waarschijnlijk een deel van zijn opleiding tijdens de bouw van dit kasteel, die van 1746 tot 1772 duurde. Enkele tekeningen van Mathias van kasteel Wickrath zijn bewaard gebleven. Zijn jongere broer Joannes Ludovicus (Jean Louis) werd bouwmeester in Venlo. Twee andere broers, Andreas en Wilhelmus, werden [[seculiere kanunnik|kanunnik]] bij het [[Sint-Servaasbasiliek (Maastricht)|Sint-Servaaskapittel]], een eervolle en lucratieve positie in die tijd.
Als aannemer leverde Soiron regelmatig bijdragen aan het in stand houden c.q. repareren en onderhouden van de [[vestingwerk]]en in en rond Maastricht. Verder ontwierp hij een aantal kerken, o.a. de Sint-Martinuskerk in [[Itteren]], de Sint Laurentiuskerk in [[Bemelen]], de Sint Merarduskerk (met pastorie) in het Belgische [[Vreren]] en de [[Sint-Jan de Doperkerk (Mechelen)|Sint Johannes de Doper kerk]] in [[Mechelen (stad)|Mechelen]].
Bij zijn interieurontwerpen werkte hij vaak samen met de Zwitsers-Italiaanse stucwerker [[Petrus Nicolaas Gagini ]]. Verder ontwierp hij meubels voor diverse Maastrichtse huizen, waarbij stoelen, tafels en kasten maar ook [[commode]]s, schrijftafels, speeltafels, [[biljarttafel]]s, [[secretaire]]s en [[hemelbed]]den. Tevens maakte hij verschillende ontwerpen voor tuinen en parken met alles wat daarin thuishoorde, zoals beelden, sokkels, vazen en tuinstoelen.
Van Soiron zijn een aantal tekenalbums bewaard gebleven die zich in het [[Regionaal Historisch Centrum Limburg]] bevinden. Deze geven een overzicht van zijn ontwerpen voor verschillende historische huizen in Maastricht rijk.
Soiron was gehuwd met Sophia Elisabeth L'Herminotte en bewoonde, door vererving van Gerard L'Herminotte, het landgoed [[Sint Antoniusbank]] in Bemelen. Het echtpaar is begraven tegen de westelijke muur van de kerk van Bemelen, waar zoon François pastoor was. Het graf heeft een zerk waarop een kruis staat, geflankeerd enerzijds door een [[doodshoofd]] en doodsbeenderen en anderzijds door een [[zandloper]].
In de wijk [[Caberg]] in Maastricht is een straat naar Mathias Soiron vernoemd. Het [[Museum aan het Vrijthof]] heeft het museumcafé naar hem vernoemd.
==Selectie van werken==
===Kerken===
* 1779: [[Sint-Medarduskerk (Vreren)|St.-Medarduskerk]] en pastorie, [[Vreren]]
* 1784: St.-Martinuskerk, [[Itteren]]
* 1786: Oude kerk van [[Heer (Maastricht)|Heer]] (gedeeltelijk bewaard)
* 1810: [[Sint-Jan de Doperkerk (Mechelen)|St.-Jan-de-Doperkerk]] in [[Mechelen (Nederland)|Mechelen]] – verhoging schip
* 1826: Koor oude kerk van [[Berg (Valkenburg aan de Geul)|Berg en Terblijt]] (in 1955 gesloopt)
Postuum:
* 1843-44: St.-Rosakerk te [[Sibbe]] (alleen het schip nog intact)
* 1845: [[Sint-Laurentiuskerk (Bemelen)|St.-Laurentiuskerk]] in [[Bemelen]] (toeschrijving<ref>[http://www.bemelen.com/history/Hfdstk13.htm Monumenten van kunst in Bemelen]</ref>)
<gallery>
File:Vreren - Sint-Medarduskerk.jpg|St.-Medarduskerk, Vreren
File:Maastricht - rijksmonument 28079 - Brigidastraat 66 - H. Martinuskerk Itteren 20100906.jpg|St.-Martinuskerk, Itteren
File:Mechelen-Kerk (4).JPG|St.-Jan-de-Doperkerk, Mechelen
File:Bemelen-Kerk (4).JPG|St.-Laurentiuskerk, Bemelen
</gallery>
===Woongebouwen===
* 1779: Pastorie [[Slenaken]]
* 1783: Pastorie [[Zutendaal]]
* 1785: [[Kasteel Borgharen]] - voorgevel in neoclassicistisch uiterlijk
* 1785 ''Huis Soiron'', Grote gracht 80, Maastricht (woonhuis gebroeders Soiron)
* 1793: Wiegershof, Itteren
* ca. 1800: [[Kasteel Neubourg]] in [[Gulpen]] – poort voorburcht met pilasters en [[fronton (bouwkunde)|fronton]]
* 1801: Withuishof Amby – vernieuwing woongedeelte in neoclassicistische stijl
* ca. 1810: Herenhuis Markt 19 te Maastricht – voorgevel en interieur
* 1813: Hoeve Lanterne in [[Wahlwiller]]
* Huis Boschstraat 66, Maastricht (Mathias' woonhuis)
<gallery>
File:Slenaken-Dorpsstraat 12 (03).JPG|Pastorie Slenaken
File:Maastricht - rijksmonument 28052 - Wiegershof 1 20100906.jpg|Wiegershof, Itteren
File:Gulpen-Kasteel Neubourg (2).JPG|Voorburcht kasteel Neubourg, Gulpen
File:Maastricht - rijksmonument 27337 - Markt 19 20100710.jpg|Markt 19, Maastricht
</gallery>
===Overige bouwwerken===
* 1777: Voormalig gouvernementsgebouw, Bouillonstraat, Maastricht – verdieping toegevoegd (afgebroken)
* 1787: Graanmarkt 4, Maastricht – wachthuis bij de voormalige O.L. Vrouwepoort
* 1788-89: Jezuïetenkerk (Bonbonnière) in Maastricht – verbouwing tot schouwburg
* 1821: Verbouwing klooster Calvariënberg te Maastricht tot ziekenhuis
<gallery>
File:Philippus van Gulpen - Vm Gouvernement 1850.jpg|Vm. Gouvernement, Maastricht
File:Maastricht - rijksmonument 26967 - Graanmarkt 4 20100718.jpg|Militair wachthuis, Maastricht
</gallery>
===Interieurs, meubels===
* ca. 1775-1800: Kasteel Borgharen
* 1781: [[Château St. Gerlach]], [[Houthem]] - interieur
* eind 18e eeuw: altaarretabel Mariakapel (tussen Itteren en Borgharen)
* ca. 1800: Preekstoel St.-Augustinuskerk in [[Elsloo (Limburg)|Elsloo]] – oorspronkelijk [[Sint-Servaasbasiliek (Maastricht)|St.-Servaaskerk]], Maastricht
* ca. 1800: Biechtstoel St.-Laurentiuskerk in Bemelen
* begin 19e eeuw: Interieur [[Kasteel Meerssenhoven]], Itteren (met [[Petrus Nicolaas Gagini|Gagini]]?)
* begin 19e eeuw: Interieur hoeve Rustenburg in [[Bunde (Limburg)|Bunde]]
* 1803: Interieur [[Kasteel Wolfrath]] in [[Holtum]]<ref>'Stucwerk uit 1627-1634 en 1803 kasteel Wolfrath Holtum, 2006', op: [http:///kunst_stucwerk_wolfrath.html www.rackhams.nl]</ref>
* [[Spaans Gouvernement]] en Papenstraat 2 te Maastricht – schouwen, trap
<gallery>
File:MeerssenhovenVestibule1953.jpg|Kasteel Meerssenhoven, vestibule
File:WLANL - Cumuluswiki - Luikse kamer Museum aan het Vrijthof.jpg|Spaans Gouvernement, Maastricht
File:MathiasSoiron Hemelbed.jpg|Ontwerp hemelbedbekroning
</gallery>
===Tuinen===
* 1776: [[Kasteel Borgharen]] – hekwerk voorplein
* 1801 of later: Engelse tuin voor Lucas Nijpels op terrein Nieuwe Biesen, Maastricht
* 1810: [[Kasteel Wijlre]] - tuin in landschapsstijl
<gallery>
File:Borgharen-009.jpg|Hekwerk kasteel Borgharen
File:MathiasSoiron GardenDesignNijpels BiesenboomgaardMaastricht.jpg|Tuinontwerp Nijpels
File:Wijlre-Kasteel Wijlre (11).JPG|Kasteel Wijlre
</gallery>
==Bronnen, noten==
* De monumenten voor geschiedenis en Kunst, Maastricht, dl. 1, p. 109 (wachthuis), 619 (Grote Gracht 82) en 670 (Boschstraat 60).
* Boogard, J. van den, en S. Minis, ''Monumentengids Maastricht'', Leiden, 2001
* Evers, I.M.H. , 'De familie Soiron: bouwmeesters / architecten in de 18e en 19e eeuw', op: [http://forum.mestreechonline.nl/showthread.php?t=1715 www.mestreechonline.nl]
* Keijser-Schuurman, W.E.S.L., ‘Een bijzondere nalatenschap, meubeltekeningen in de albums van Matthias Soiron’, in: ''Publications'' 138 (2002) p. 11.
* Archiefsprokkel over Mathias Soiron, in: [http://www.rhcl.nl/data/files/algemeen/Archiefsprokkel%20Soiron%20Markt.pdf ''De Maaspost'']
* 'Mathias Soiron', op [http://www.kerkgebouwen-in-limburg.nl/view.jsp?content=3552 www.kerkgebouwen-in-limburg.nl]
{{references}}
{{Commonscat|Mathias Soiron}}
{{DEFAULTSORT:Soiron, Mathias}}
[[Categorie:Nederlands architect]]
[[Categorie:Tuin- of landschapsarchitect]]
[[Categorie:Nederlands meubelontwerper]]
[[Categorie:Persoon in de Nederlanden in de 18e eeuw]]
|