Mariner 2: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sopkok (overleg | bijdragen)
k Klopt niet. Verwees naar Mariner-programma, niet specifiek naar deze missie.
Iets uitgebreider
Regel 1:
{{Infobox onbemande ruimtevaart
[[Afbeelding:Video-mariner-2-launch-020429.ogg|thumb|250px|Lancering van de Mariner 2]]
| naam = ''Mariner 2''
De '''Mariner 2''' was de tweede missie uit het [[Mariner programma]]. De lancering met behulp van een [[Atlas (raket)|Atlas]] Agena B raket vond plaats op [[27 augustus]] [[1962]] was de eerste succesvolle uit dit programma na het mislukken van de lancering van de [[Mariner 1]].
| afbeelding = Mariner 2.jpg
| onderschrift = Impressie van ''Mariner 2'' in de ruimte
| organisatie = NASA
| hoofdaannemer = JPL
| missienaam = ''Mariner 2''
| lanceringsdatum = 27 augustus 1962
| lanceerbasis = Cape Canaveral
| draagraket = Atlas-Agena
| massa = 202,7
| doel = Venus
| fly by = 14 december 1962
| baan om hemellichaam =
| aantal banen =
| landing hemellichaam =
| verblijf hemellichaam =
| landing aarde =
| duur missie totaal = 27 augustus 1962 - 3 januari 1963
|}}
 
'''Mariner 2''' was een [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] onbemande missie naar de planeet [[Venus (planeet)|Venus]] uit het begin van de zestiger jaren van de vorige eeuw. Deze ruimtevlucht was de eerste geslaagde poging om een andere planeet te bereiken. Deze verkenner was identiek aan ''[[Mariner 1]]'', waarvan de lancering mislukte.
Het doel van de missie was, net als bij de Mariner 1, een vlucht langs de planeet [[Venus (planeet)|Venus]]. Dit doel werd bereikt op [[14 december]] [[1962]].
 
=== Missiedoel ===
Tijdens deze missie werd ook voor het eerst de [[zonnewind]] gemeten. Eveneens werden metingen gedaan naar het interstellaire stof, de metingen gaven een lagere waarde dan verwacht.
[[Bestand:Diagram of Mariner 1.jpg|thumb|Schema van ''Mariner 1'' en ''2'']]
Het doel van deze vlucht was informatie vergaren over de [[Massa (natuurkunde)|massa]] van Venus en diens [[Atmosfeer (astronomie)|atmosfeer]], [[ionosfeer]] en [[magnetosfeer]]. Daarnaast verzamelde [[National Aeronautics and Space Administration|NASA]] gegevens over de [[Ruimte (astronomie)|interplanetaire ruimte]], zowel voor als na de passage met Venus. Het was niet NASA's intentie om de [[Ruimtesonde|sonde]] in een baan rond Venus te brengen, aangezien de toenmalige vrij primitieve stand der ruimtevaarttechniek dit niet toeliet. <ref name="ReferenceA">[http://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraftDisplay.do?id=1962-041A ''Mariner 2''] op website NASA, bezocht 6 mei 2012</ref>
 
== Technische uitrusting ==
{|
=== Afmetingen ===
| valign="top" | [[Afbeelding:Mariner 2 launch.jpg|thumb|250px|left|Lift-off Atlas Agena B raket met Mariner 2]]
''Mariner 2'' bestond uit een [[Zeshoek|hexagonaal]] frame van 1,04 m doorsnede en 36 cm hoogte, dat plaats bood aan zes [[magnesium]] dozen om boordinstrumenten en diverse brandstoftanks te herbergen. Hierop was een [[Piramide (ruimtelijke figuur)|piramidevormige mast]], met daarin een gedeelte van de wetenschappelijke apparatuur, bevestigd. De sonde had een spanwijdte van 5,05 m en was 3,66 m hoog. Temperatuurregeling vond plaats door middel van hittewerende afdekplaten, instelbare [[Jaloezie (zonwering)|jaloezieën]] en [[Reflectie (straling)|reflecterende]] of [[Absorptie|absorberende]] oppervlakken.
| valign="top" | [[Afbeelding:Mariner 2.jpg|thumb|250px|left|Mariner 2]]
|}
 
=== Energievoorziening ===
Aan de onderkant waren twee rechthoekige [[Zonnepaneel|zonnepanelen]] aangebracht met een breedte van 76 cm van verschillende lengtes. De ene was 1,83 m lang, de ander 1,52 m met een 31 cm groot [[dacron]] zonnezeil. Een [[Zilver(I)oxide|zilver]]/[[Zink (element)|zink]] [[Oplaadbare batterij|accu]] met een [[Vermogen (natuurkunde)|vermogen]] van 1000 [[Kilowattuur|Wh]] werd gebruikt voor de panelen uitklapten, tijdelijk geen zonlicht opvingen of indien gedurende korte tijd veel vermogen vereist was.
 
=== Communicatie ===
Onderaan het toestel hing een [[schotelantenne]], een niet richtinggevoelige antenne bovenaan en een antenne aan het uiteinde van ieder zonnepaneel voor onder meer koerswijzigingen. Radiocontact met de Aarde geschiedde door een 3 watt sterke zender.
 
=== Standregeling en koercorrectie ===
Voor standregeling maakte ''Mariner 2'' gebruik van stuurraketjes op [[Distikstof|stikstof]], voor koerwijzigingen was de verkenner aangewezen op een op [[hydrazine]] werkende raketmotor met een [[stuwkracht]] van 225 [[Newton (eenheid)|N]]. Ontbranding werd bewerkstelligd door stikstof-tetroxide en [[aluminiumoxide]] [[pellet]]s. De maximale afwijking van de standregeling, die de zon en aarde als richtpunt gebruikte, was 1[[Booggraad|°]].
 
=== Wetenschappelijke instrumenten ===
[[Bestand:Mariner 2 infrared radiometer.png|thumb|Schema van de infrarood radiometer]]
[[AfbeeldingBestand:Video-mariner-Mariner 2- launch-020429.oggjpg|thumb|250px|Lancering van de ''Mariner 2'']]
* [[Microgolf]] radiometer, om de straling van Venus te meten. Deze meter woog 9,94 kg, had een vermogen van 4 watt en een schotelantenne met een [[diameter]] van 50,8 cm. Twee referentiepunten, 60° van de meest gevoelige as gemonteerd, maten ruimtestraling; de antenne zelf de straling afkomstig van Venus. Het verschil in de gemeten waarden hiervan gaf een goede indruk van de hoeveelheid straling die van Venus zelf afkomstig was. Metingen vonden gedurende het half uur dat de sonde zich het dichtst in de buurt van Venus bevond plaats.
* [[Infrarood]] radiometer, om de temperatuur op Venus te meten. Tijdens de passage voerde dit instrument drie scans van Venus uit. Het mat de warmtestraling van kleine gebieden in de 8,4 en 10,4 micrometerband en bestond uit twee lenzen, waarvan er een op de ruimte was gericht ter controle. De nauwkeurigheid van de metingen varieerde van 2 [[Kelvin (eenheid)|K]] rond 200 K en 10 K bij temperaturen rond 500 K. Dit instrument had een vermogen van 2,4 watt en woog 1,3 kg.
* [[Magnetometer]], om de richting en veldsterkte van zowel het interplanetaire als Venusiaanse magnetisch veld in kaart te brengen. Met een vermogen van 6 watt en een gewicht 2,177 kg functioneerde dit instrument bijna feilloos tot de vluchtleiding contact met de sonde verloor.
* Kosmische stralingsdetector, om onder meer na te gaan of en zoja hoever de gebieden zich uitstrekten, waarbinnen Venus geladen deeltjes kon vasthouden in haar magnetisch veld. Ook de samenhang tussen sterkte en afstand tot de zon van geïoniseerde deeltjes werd gemeten. Daarnaast hadden [[Astronoom|astronomen]] belangstelling voor tijdelijke afwijkingen in de hoeveelheid deeltjes in samenhang met veranderingen in het magnetisch veld en plasmaflux en de positie van het ruimtevaartuig. Dit instrument nam [[elektron]]en met een energie van meer dan 500 [[Elektronvolt|keV]] en [[Proton (deeltje)|protonen]] met een energie van meer dan 10 MeV waar, had een vermogen van 0,3 watt en woog 1,2 kg. Ook dit instrument functioneerde zonder problemen.
* Kosmische stofdetector, om de variaties in [[Flux (natuurkunde)|flux]] op verschillende afstanden tot de zon, Aarde en Venus te bepalen. Dit instrument werkte weliswaar 129 dagen, maar kreeg twee weken voor de passage met Venus technische problemen met de [[Kalibreren|kalibratie]]. Oorzaak was een oververhit onderdeel. Deze had een gewicht van 840 gram en verbruikte 0,1 watt.
* Zonneplasma spectrometer, om flux en spectrum van postief [[Elektrische lading|geladen]] [[Ion (deeltje)|ionen]] van zonnewindplasma te meten. Met een vermogen van 1 watt en een gewicht van 2,18 kg bleef dit instrument bijna doorlopend dienst doen tot 30 december 1962.
* Deeltjesdetector, die elektronen met meer dan 40 keV en protonen met meer dan 500 keV energie opspoorde, die in het magnetisch veld van Venus waren gevangen. Ook stelde dit instrument de eventuele verspreiding en veldsterkte hiervan vast. Deze woog 60 gram en verbruikte 0,3 watt.
* Verder stelde wetenschappers de massa van zowel maan en Venus, als de [[astronomische eenheid]] nauwkeuriger vast met behulp van het [[Dopplereffect]]. Van 5 september tot 14 december 1962 en van 16 december tot 4 januari 1963 gebeurde dit met tussenpozen van twaalf uur; in de tussenliggende tijd met tussenpozen van een uur.<ref name="ReferenceA"></ref>
 
== Verloop van de missie ==
[[Bestand:Mariner 2 venus data.jpg|thumb|Een lange uitdraai van de ''Mariner 2''-data voor diens vluchtschema (1962)]]
=== Lancering ===
De ''Mariner 2'' werd gelanceerd op [[27 augustus]] [[1962]] met een [[Atlas (raket)|Atlas]]-Agena [[draagraket]] vanaf [[Cape Canaveral Air Force Station|Cape Canaveral]]. Deze sonde werd geconstrueerd door [[Jet Propulsion Laboratory|JPL]] en woog 202,7 kg. <ref name="ReferenceB">''Geïllustreerde encyclopedie van de ruimtevaart'', ISBN 90 210 0597 2, © 1982, blz. 150</ref> <ref name="ReferenceA"></ref>
 
=== Vlucht ===
Drie kwartier na lancering klapten de zonnepanelen open en op 29 augustus schakelde men de wetenschappelijke instrumenten in. Nadat in de nacht van 4 op 5 september een geslaagde koerswijziging was uitgevoerd, verloor ''Mariner 2'' op 8 september gedurende drie minuten alle standregelcontrole. Gelukkig herstelde de verkenner dit met behulp van zijn [[Gyroscoop|gyroscopen]]; een mogelijke verklaring was een aanvaring met een klein voorwerp, zoals een [[meteoriet]].
 
Helaas bleef het daar niet bij. Op 31 oktober zakte het opgewekte vermogen van een der zonnepanelen dusdanig, dat dit NASA noodzaakte om alle wetenschappelijke instrumenten uit te schakelen om stroom te besparen. Om onverklaarbare redenen functioneerde dit paneel een week later weer perfect, zodat de vluchtleiding de apparatuur opnieuw inschakelde. Op 15 november ging het definitief mis en wekte het bewuste paneel geen elektriciteit meer op, maar tegen die tijd was ''Mariner 2'' zo dicht bij de zon, dat het overgebleven paneel genoeg stroom opwekte. Op 14 december passeerde de verkenner Venus met als kortste afstand 34,773 km, waarna hij verder vloog en een [[perihelium]] van ruim 105 miljoen km bereikte. Het laatste signaal kwam binnen op 3 januari 1963, op een afstand van 87,4 miljoen km van de aarde.
 
''Mariner 2'' bevindt zich nu in een [[heliocentrische baan]]. <ref name="ReferenceA"></ref> <ref name="ReferenceC">[http://sse.jpl.nasa.gov/missions/profile.cfm?Sort=Chron&MCode=Mariner_02&StartYear=1960&EndYear=1969&Display=ReadMore ''Mariner 2''] op NASA Solar System Exploration, bezocht 6 mei 2012</ref>
 
=== Wetenschappelijke resultaten ===
De ''Mariner 2'' vond geen stralingsgordels of magnetisch veld van enige betekenis. Op Venus heerste een temperatuur van 425° [[Celsius|C]] en een [[luchtdruk]] van 20 [[bar]] (dit was incorrect: tijdens latere missies bleek de druk bijna vijfmaal hoger dan verondersteld). Verder kwam naar voren dat Venus een kurkdroge planeet moest zijn met een ononderbroken wolkendek dat tot 60 km hoogte reikte. De atmosfeer bestond voornamelijk uit [[Koolstofdioxide|CO<sub>2</sub>]]. Ook bleek dat de zonnewind in de interplanetaire ruimte continu voortraast en dat kosmisch stof hier veel minder voorkomt dan in de directe nabijheid van de Aarde. <ref name="ReferenceA"></ref> <ref>''Geïllustreerde encyclopedie van de ruimtevaart'', ISBN 90 210 0597 2, © 1982, blz. 140</ref>
 
Naar aanleiding van deze geslaagde vlucht schrapte NASA de geplande Venusmissie van ''[[Mariner 3]]'', die in plaats daarvan een nieuwe bestemming kreeg: [[Mars (planeet)|Mars]]. <ref>[http://sse.jpl.nasa.gov/missions/profile.cfm?Sort=Chron&MCode=Mariner_02&StartYear=1960&EndYear=1969&Display=ReadMore ''Mariner 2''] op NASA Solar System Exploration, bezocht 6 mei 2012</ref>
 
{{Appendix}}
{{Navigatie Marinerprogramma}}
{{DEFAULTSORT:Mariner 02}}
Regel 21 ⟶ 79:
[[ca:Mariner 2]]
[[cs:Mariner 2]]
[[de:Mariner#Mariner 1 und 2]]
[[el:Μάρινερ 2]]
[[en:Mariner 2]]