Sozialistische Einheitspartei Deutschlands: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
HanhilBot (overleg | bijdragen)
k linkfix
Regel 30:
 
===Fusie van KPD en SPD: SED===
In de aanloop naar de fusie werd de rechtervleugel van de SPD en andere tegenstanders van een fusie binnen die partij buiten spel gesteld. Veel [[sociaaldemocratie|sociaaldemocratische]] tegenstanders van de fusie weken uit naar [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|West-Duitsland]], anderen werden later gevangengezet (en later soms uitgewezen). Velen van deze sociaaldemocraten die de gedwongen vereniging van de KPD en de SPD niet zagen zitten belanden in kampen ([[Speziallager]]) en gevangenissen zoals [[Sachsenhausen (concentratiekamp)|Sachsenhausen]], [[Jamlitz]], [[Hohenschönhausen (gevangenis)|Hohenschönhausen]] en [[Buchenwald]]. Dit had het cynische gevolg dat nogal wat sociaaldemocraten na onder de nazi's in Buchenwald of Sachsenhausen te hebben gezeten opnieuw in diezelfde kampen terecht kwamen. Op [[21 april|21]] en [[22 april]] 1946 vond in het [[Admiralspalast]] in de [[Friedrichstraße]] in [[Berlijn]] een bijzondere vergadering van KPD'ers en SPD'ers plaats. Er namen in totaal 548 SPD'ers (waarvan 103 uit de westelijke bezettingszones) en 507 KPD'ers (waarvan 107 uit westelijke bezettingszones) aan het congres deel. Het congres werd geopend met muziek van [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]]. Daarna traden [[Wilhelm Pieck]] van de KPD en [[Otto Grotewohl]] van de SPD naarvoren en schudden symbolisch elkaar de hand om daarmee de fusie te bekrachtigen. Deze handeling (het handen schudden) werd opgenomen in het logo van de partij. De nieuwe partij kreeg de naam '''Sozialistische Einheitspartei Deutschlands''' (SED). Over de fusie is binnen de [[Sovjet-bezettingszone in Duitsland]] geen stemming gehouden. In [[West-Berlijn]] werd deze stemming wél gehouden en sprak 82% zich uit tegen een onmiddellijke fusie<ref>[http://www.willy-brandt-haus.de/cms/beitrag/1001046/112259/ Momentaufnahmen der deutschen Sozialdemokratie], Willy Brandt Haus</ref>. In [[Oost-Berlijn]] kon de SPD blijven bestaan en sloot zich slechts een derde van de SPD-leden aan bij de SED. Besloten werd dat de SED een [[marxisme|marxistische]] partij werd en ''geen'' [[marxisme-leninisme|marxistisch-leninistische]]. Dit betekende dat de partij een marxistische koers zou voeren, maar dan zonder een [[leninisme|leninistische]] partijorganisatie. Pieck en Grotewohl werden tot voorzitters van de partij gekozen en [[Walter Ulbricht]] als vicevoorzitter. Als hoofdbestuur werd een ''Parteivorstand'' (Partijbestuur) gekozen en er kwam een ''Zentralsekretariat'' (Centraal Secretariaat) voor de centrale administratie. Binnen de partij werd openlijk gesproken over de "Duitse weg naar het socialisme."
 
De regionale verkiezingen in de SBZ in de herfst van [[1946]] verliepen gunstig voor de SED. In sommige gebieden wist de echter SED geen absolute meerderheid (meer dan 50% van de stemmen) te behalen. In [[Oost-Berlijn]]<ref>[Uitslag:<br />SPD: 49%<br />[[CDUD|CDU]]: 22%<br />SED: 20%<br />[[LDPD]]: 9%]</ref> werd de SED zelfs verslagen door de [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]]-Berlijn: de SPD kreeg 48,7 % van de stemmen, terwijl de SED niet meer dan 19,8 % van de stemmen behaalde.<ref>[Behalve in Oost-Berlijn mocht de SPD nergens meer zelfstandig opereren in de SBZ.]</ref>. Buiten Oost-Berlijn werd SED wel de grootste partij in de ''Länder'' (bondslanden). (zie: [[Landdagverkiezingen in de SBZ in 1946]]). In de daaropvolgende jaren werd de SED de leidende partij binnen de SBZ en leidde zij de [[Duitse Volkscongres]]sen, de tijdelijke parlementen van de SBZ.
 
===De SED in de beginjaren van de [[Duitse Democratische Republiek|DDR]]===
Aan het einde van de [[jaren '40]] was de [[Koude Oorlog]] een feit. Een verenigd Duitsland was voor zowel de [[Sovjet-Unie]] als de Westerse mogendheden niet gewild. De Sovjet-Unie streefde naar een neutraal niet-gebonden verenigd Duitsland, de Westerse mogendheden streefden naar een Westers georiënteerd verenigd Duitsland. Omdat de Sovjet-Unie en het Westen het niet eens werden over de status van een verenigd Duitsland lag het voor de hand dat vereniging uitbleef. Er ontstonden in [[1949]] daarom twee Duitslanden: de [[West-Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]], een samenvoeging van de [[Verenigd Koninkrijk|Britse]], [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] en [[Frankrijk|Franse]] bezettingszones en de [[Duitse Democratische Republiek]] die bestond uit de vroegere SBZ.
 
Nog in [[1949]] maakte de leiding van de SED een einde aan het experiment van een "Duitse weg naar het socialisme" en van eerlijke verdeling van partijposten onder KPD'ers en SPD'ers. Tijdens het 1ste Partijcongres van de SED in [[januari]] [[1949]] wisten de [[Stalinisme|Stalinisten]] een partijprogram door te drukken. Het partijprogram maakte een einde aan de wereldbeschouwelijke neutraliteit ("eigen weg naar het socialisme") en introduceerde het [[marxisme-leninisme]]. 150.000 SED'ers werden uit de partij gezet. Onder hen waren vroegere sociaaldemocraten, [[Kommunistische Partei-Opposition|KPO]]'ers, [[Sozialistische Arbeiterspartei|SAP]]'ers en KPD-immigranten uit West-Duitsland. Het partijprogram voorzag in de oprichting van traditionele bestuursorganen binnen een communistische partij zoals het [[Centraal Comité]] ''(Zentralkomitee)'' en het [[Politbureau]] ''(Politbüro)'' en een Partijsecretariaat ''(Sekretariat)''.