Section française de l'Internationale ouvrière: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Minus verouderde code |
k Robot: automatisch tekst vervangen (-anti-militaristisch +antimilitaristisch); cosmetische wijzigingen |
||
Regel 2:
De '''Section Française de l'Internationale Ouvrière''' ([[Nederlands]]: ''Franse Sectie van de Arbeiders Internationale''), was een [[Frankrijk|Franse]] [[socialisme|socialistische]] partij.
== Geschiedenis ==
=== Het Franse socialisme voor de oprichting van de SFIO ===
[[Bestand:Barricade18March1871.jpg|thumb|left|250px|Barricades tijdens de [[Commune van Parijs (1871)|Commune van Parijs]]]]
[[Bestand:Louis Auguste Blanqui.JPG|thumb|right|250px|[[Louis Blanqui]]]]
Regel 17:
In [[1899]] trad de [[Socialistes Indépendants|onafhankelijke (dat wil zeggen partijloze) socialist]][[Alexandre Millerand]] (de latere [[Lijst van presidenten van Frankrijk|president]]) toe tot het [[Kabinet-Waldeck-Rousseau|kabinet]] van premier [[René Waldeck-Rousseau (zoon)|René Waldeck-Rousseau]] en werd zo de eerste socialistische minister van Frankrijk. Zijn toetreden tot het kabinet werd fel bekritiseerd door zijn medesocialisten die het ongehoord vonden dat één van hen tot een "[[bourgeoisie|bourgeois]]"kabinet deel uitmaakte.
=== Totstandkoming van de SFIO ===
* In [[1902]] fuseerden de ''Parti Ouvrier Français'' (POF) en de ''Parti Socialiste Révolutionnaire'' (PSR) tot de '''''[[Parti Socialiste de France]]''''' (PSdF, Socialistische Partij van Frankrijk). De PSdF ontwikkelde zich tot een [[marxisme|marxistische]] partij en stond onder leiding van [[Jules Guesde]].
* In [[1902]] fuseerden ook de ''[[Socialiste Indépendants]]'' (onafhankelijke socialisten), de ''Fédération des Travailleurs Socialistes de France'' (FTSF) en de ''Parti Ouvrier Socialiste Révolutionnaire'' (POSR). De nieuwe partij kreeg de naam '''''[[Parti Socialiste Français]]''' (PSF, Franse Socialistische Partij) en stond onder leiding van [[Jean Jaurès]] en was reformistischer dan de PSdF.
Tijdens het [[Congres van Globe]] (bij [[Parijs]]), het tweede congres van de [[Tweede Internationale|Socialistische Internationale]]<ref>Het eerste congres van de [[Tweede Internationale|Socialistische Internationale]] was het [[Congres van Amsterdam]]</ref> werd er door de deelnemers aanzienlijke druk op de PSdF en PSF delegaties uitgeoefend om te fuseren zodat er maar één echte Franse socialistische partij zou zijn. Uiteindelijk werd besloten dat beide partijen zouden samengaan en de '''''Parti Socialiste Unifié - Section Française de l'Internationale Ouvrière''''' (PSU-SFIO, Verenigde Socialistische Partij - Franse Sectie van de Arbeiders Internationale) was geboren. De onafhankelijke socialisten en enkele andere socialisten keerden zich tegen de fusie en vormden de ''[[Socialistes Indépendants|Parti Socialiste Indépendant]]'' ([[1907]]) en de ''[[Parti Républicain Socialiste]]'' ([[1910]]).
Regel 30:
[[Aristide Briand]] van de SFIO was in de jaren voor de [[Eerste Wereldoorlog]] enkele malen premier ([[1909]]-[[1911]], [[1913]]). Later brak hij met de partij en werd lid van de nationaal georiënteerde ''[[Parti Républicain Socialiste]]'' (Republikeins Socialistische Partij).
=== De SFIO tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] ===
Ondanks haar afkeer voor het nationalisme, koos de overgrote meerderheid van SFIO afgevaardigden in het [[Parlement van Frankrijk|Franse parlement]] ''(Parlement Française)'' aan de vooravond van de [[Eerste Wereldoorlog]] ([[1914]]) voor het verlenen van de oorlogskredieten aan de regering. Dit was in strijd met de afspraken die waren gemaakt op de congressen van de [[Tweede Internationale|Socialistische Internationale]]<ref>De Duitse socialisten ([[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]]) deden overigens hetzelfde</ref>. De zgn. "anti-oorlogssocialisten"<ref>w.o. [[Jean Jaurès]], die op [[31 juli]] [[1914]] door een gestoorde [[nationalisme|nationalist]] werd vermoord</ref> waren in de minderheid, maar lieten gedurende de oorlog flink van zich horen. De spreekbuis van de anti-oorlogssocialisten en [[pacifisme|pacifisten]] was ''[[Le Bonnet Rouge]]''. Deze krant stond onder leiding van [[Miguel Almereyda]], een uiterst linkse socialist. In ''Le Bonnet Rouge'' verschenen
Regel 38:
Bij de [[Franse parlementsverkiezingen 1919|parlementsverkiezingen]] van [[november]] [[1919]] leed de SFIO een nederlaag ten opzichte van [[Franse parlementsverkiezingen 1914|1914]]. Toen behaalde de SFIO 103 zetels, in [[1919]] maar 67. Vooral de anti-oorlogskandidaten en de pacifistische socialisten werden verpletterd verslagen. Voor een groot deel valt de nederlaag te verklaren door het feit dat de (centrum-)rechtse partijen en "historisch links" (de [[republikeinen (Frankrijk)|republikeinse]] partijen) tijdens de verkiezingscampagne zinspeelden op een [[socialistische revolutie]] zoals in [[Rusland]].
=== Oprichting van de ''[[Parti Communiste Français]]'' ===
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] traden tegenstellingen aan het licht tussen pro- en anti-[[communisme|communistische]] leden van SFIO. De eerste groep wilde dat SFIO lid bleef van de [[Tweede Internationale]] ([[Tweede Internationale|Socialistische Internationale]]), terwijl de tweede groep wilde dat SFIO zich aansloot bij de in [[1919]] opgerichte [[Comintern|Derde Internationale]] ([[Comintern]]). Tijdens het [[Congres van Tours]] ([[december]] [[1920]]) traden de voorstanders van aansluiting bij de Derde Internationale uit SFIO en stichtten de '''''[[Parti Communiste Français|Section Française de l'Internationale Communiste]]''''' (SFIC, Franse Sectie van de Communistische Internationale, de latere '''''[[Parti Communiste Français]]'''''). [[Léon Blum]], de latere [[Lijst van premiers van Frankrijk|premier]], trad tijdens het Congres op als pleitbezorger van de groep die bij de Tweede Internationale wilde blijven.
Blum en [[Paul Faure]] werden na het Congres van Tours de nieuwe leiders van SFIO en onder hun leiding werd een ''[[Cartel des Gauches]]'' (Links Kartel)<ref>Het ''[[Cartel des Gauches]]'' bestond uit de SFIO, de [[Parti Républicain, Radical et Radical-Socialiste]], [[Radicaux Indépendants]], [[Parti Républicain Socialiste]] en de [[Socialistes Indépendants]]</ref> gevormd dat de [[Franse parlementsverkiezingen 1924|parlementsverkiezingen]] van [[1924]] won. Het daarop gevormde centrum-linkse kabinet hield maar kort stand.
== [[Volksfront (Frankrijk)|Volksfront]] ==
[[Bestand:Popular front (france 1936).svg|thumb|right|Uitslagen [[Franse parlementsverkiezingen 1936|parlementsverkiezingen]] van [[1936]] die grote winst opleverden voor het [[Volksfront (Frankrijk)|Volksfront]]]]
Binnen de SFIO rezen aan het begin van de [[jaren '30]] weer conflicten op over de te volgen koers. In [[1935]] stapten een aantal niet-marxistische socialisten uit de SFIO en richtten de '''''[[Parti Socialiste de France - Union Jean Jaurès]]''''' (PSF-UJR, Socialistische Partij van Frankrijk - Unie Jean Jaurès). Onder de oprichters waren [[Marcel Déat]], [[Pierre Renaudel]] en [[Adrien Marquet]] die tegen de toenadering tot de communisten waren.
Regel 51:
In [[1938]] scheidde [[Marceau Pivert]] zich van SFIO af en vormde de '''''[[Parti Socialiste Ouvrier et Paysan]]''''' (PSOP, Socialistische Arbeiders en Boerenpartij).
== Van de [[Tweede Wereldoorlog]] tot de opheffing van de SFIO ==
Het overgrote merendeel van de SFIO kopstukken trad tijdens de [[Duitse bezetting van Frankrijk]] toe tot het [[Algemeen verzet in de Tweede Wereldoorlog|verzet]]. Enkele kopstukken steunden het [[Vichy-regime]] van [[maarschalk]] [[Henri Pétain]] ([[Paul Faure]], [[Charles Spinasse]]). SFIO leider Blum werd in een [[Duitsland|Duits]] [[concentratiekamp]] opgesloten.
Regel 64:
[[Gaston Defferre]] van SFIO behaalde bij de eerste ronde van de [[Franse presidentsverkiezingen 1969|presidentsverkiezingen]] van [[1969]] maar 5% van de stemmen en werd als zodanig uitgeschakeld. Hierna fuseerden op initiatief van [[Alain Sarvay]] SFIO en de ''[[Union des Clubs pour le Renouveau de la Gauche]]'' (Unie van de Clubs voor de Vernieuwing van Links) tot de '''''[[Parti Socialiste (Frankrijk)|Parti Socialiste]]''''', de huidige socialistische partij. Alain Sarvay werd de eerste voorzitter van de PS. Hiermee kwam een einde aan bijna 65 jaar SFIO.
== Lijst van secretarissen-generaal ==
{| class="wikitable"
! Persoon !! Periode
Regel 81:
|}
== Verwijzingen ==
<div style="font-size: 85%">
{{References}}
</div>
== Zie ook ==
* [[Congres van Globe]]
* [[Congres van Tours]]
Regel 97:
* [[Guy Mollet]]
== Externe link ==
* {{fr}} [http://marxists.org/francais/inter_soc/sfio/principes_sfio_1905.htm Basisbeginselen van de SFIO]
{{DEFAULTSORT:Section Francaise de l'Internationale Ouvriere}}
[[Categorie:SFIO| ]]
| |||